Nếu tôi bị bắt nạt thì sao?

Bắt nạt là gì?

 Bắt nạt không chỉ là hành hung. Nó còn bao gồm:

• Tấn công bằng lời nói. Celine 20 tuổi nói: “Tụi con gái có lúc rất ác mồm ác miệng. Tôi không thể nào quên các biệt danh chúng gán cho tôi hoặc những lời mà chúng nói. Chúng làm tôi cảm thấy mình thừa thãi và vô tích sự. Thà bị đánh bầm mắt còn hơn bị đối xử như vậy”.
• Cô lập. Haley 18 tuổi thổ lộ: “Bạn cùng trường không muốn tiếp xúc với em. Họ làm như thể hết chỗ trên bàn ăn để em đừng ngồi ăn trưa với họ. Suốt năm, em lủi thủi ăn một mình và khóc tủi thân”.
• Bắt nạt qua mạng. Daniel 14 tuổi cho biết: “Chỉ cần bấm vài phím trên máy vi tính là bạn có thể hủy hoại thanh danh hoặc thậm chí cuộc đời của một người. Nghe có vẻ phóng đại, nhưng chuyện đó là có thật!”. Bắt nạt qua mạng cũng bao gồm gửi hình ảnh hoặc tin nhắn qua điện thoại để khiến một người mất thể diện.

Tại sao người ta bắt nạt? 

 Một số lý do thường gặp:

• Chính họ từng là nạn nhân. Bạn nam tên Antonio thừa nhận: “Tôi chán ghét cái cảnh bị mấy đứa bạn ngược đãi nên tôi bắt đầu bắt nạt người khác để được chấp nhận. Sau này nghĩ lại tôi thấy mình làm bậy quá!”.
• Nghèo nàn về những tấm gương. Ông Jay McGraw viết trong sách Chiến lược đối phó với kẻ bắt nạt (Life Strategies for Dealing With Bullies): “Nhiều lần những trẻ bắt nạt đối xử với người khác... theo cách mà cha mẹ, anh chị chúng hoặc thành viên trong gia đình khác đối xử với người ta”.
• Họ ra vẻ ta đây, nhưng thực chất lại khác. Bà Barbara Coloroso viết trong sách Kẻ bắt nạt, kẻ bị bắt nạt và người ngoài cuộc (The Bully, the Bullied, and the Bystander) như sau: “Bên trong vỏ bọc ta đây của những đứa trẻ bắt nạt thường ẩn chứa nỗi đau về mặt tinh thần và cảm giác kém cỏi”.

 Ai thường là mục tiêu?

• Trẻ thui thủi một mình. Một số trẻ thiếu kỹ năng giao tiếp thường tự cô lập và dễ trở thành mục tiêu của những kẻ bắt nạt.
• Trẻ bị xem là cá biệt. Một số trẻ khác biệt về ngoại diện, chủng tộc hoặc tôn giáo, thậm chí dị tật​ - bất cứ điều gì mà trẻ bắt nạt có thể nhắm vào để chọc ghẹo.
• Trẻ thiếu tự tin. Kẻ bắt nạt có thể nhận ra bạn nào tự ti. Trẻ thiếu tự tin dễ trở thành con mồi nhất, vì các em thường không kháng cự.

 Bạn có thể làm gì nếu bị bắt nạt?

• Mặc kệ chúng - “Người khôn luôn giữ bình tĩnh”. Một bạn gái tên Kylie nói: “Những kẻ bắt nạt đắc chí khi thấy việc chọc ghẹo của chúng thành công. Nếu bạn cứ mặc kệ chúng thì chúng sẽ cụt hứng và bỏ cuộc”. 
• Đừng đáp trả - “Đừng lấy ác trả ác cho ai”. Trả đũa chỉ thêm dầu vào lửa, chứ không giải quyết được vấn đề. 
• Tránh đi. Nếu được, hãy tránh xa những người hay hoàn cảnh có thể khiến mình bị bắt nạt.​
• Xuất chiêu bất ngờ: “Lời đáp êm-nhẹ làm nguôi cơn-giận”.​
• Dùng óc khôi hài. Chẳng hạn, nếu kẻ bắt nạt chê bạn mập, bạn có thể đáp: “Mập cũng có cái duyên của mập”.
• Đi khỏi. Một bạn gái tên Nora, 19 tuổi, nói: “Sự im lặng cho thấy bạn chín chắn và mạnh hơn kẻ bắt nạt. Nó cho thấy bạn có tính tự chủ, điều mà kẻ bắt nạt không có”.
• Phát huy tính tự tin. Một bạn gái tên Rita nhận xét: “Khi những kẻ bắt nạt thấy bạn căng thẳng, chúng có thể lợi dụng cơ hội đó để phá đổ lòng tự tin của bạn”.
• Nói với người khác. Theo một cuộc thăm dò, hơn phân nửa nạn nhân bị bắt nạt trực tuyến không tiết lộ điều đang xảy ra, có thể vì ngượng (nhất là các bạn nam) hoặc sợ bị trả thù. Nhưng hãy nhớ rằng, những kẻ bắt nạt thường sợ bị phát giác. Việc nói ra có thể là bước đầu để chấm dứt cơn ác mộng. 

Những mẹo của bạn bè đồng lứa

• “Tránh những nơi và tình huống có thể khiến bạn trở thành mục tiêu của kẻ bắt nạt. Hãy nhớ rằng chính kẻ bắt nạt cũng có vấn đề. Biết điều này sẽ làm bạn bớt tổn thương”.​ - Antonio.
• “Hãy tự tin. Đừng sợ bảo vệ quan điểm của mình. Nhiều kẻ bắt nạt sẽ bỏ cuộc khi thấy bạn kiên cường và không để chúng lấn át”.​ - Jessica.

Nhận xét của một giáo viên

• “Bắt nạt là vấn đề nghiêm trọng. Tại trường mà tôi từng dạy, các cuộc đánh nhau nổ ra ngay trong lớp, thậm chí học sinh lớp ba! Một số trẻ thích bắt nạt vì điều đó làm chúng cảm thấy mình dũng mãnh và oai phong”.
• “Thường các nạn nhân ngại nói ra vì sợ bị kẻ bắt nạt trả thù hoặc bạn bè cho mình là đứa mách lẻo. Có lẽ các em nghĩ rằng không ai có thể giúp chúng khỏi bị bắt nạt. Tuy nhiên, tôi khuyên các em bị bắt nạt hãy nói cho người lớn biết việc đó. Đó là điều nên làm, và nó có thể giúp người khác không bị bắt nạt”.​ - Jenilee, một cựu giáo viên tại Hoa Kỳ.

Tại sao một số em gái lại hay bị bắt nạt?

Thật không may, có rất nhiều lý do khiến một cô gái có thể bị bắt nạt. Những lý do này bao gồm:

• Có sự “khác biệt” theo một cách nào đó
• Bị thừa cân hoặc rất gầy
• Trải qua tuổi dậy thì sớm hơn hoặc muộn hơn các bé gái khác
• Có hoặc làm những việc mà kẻ bắt nạt ghen tị
• Giàu hơn hay nghèo hơn kẻ bắt nạt
• Có vẻ như là một người không muốn chống trả
• Bị bệnh hoặc khuyết tật
• Có lòng tự trọng thấp
• Bị dị ứng thực phẩm
• Là người mới đến trường
• Là người đồng tính hoặc bị cho là đồng tính
• Không có nhiều bạn bè hoặc bị coi là khó hòa đồng
• Bị coi là không thông minh lắm hoặc thông minh hơn nhiều so với người khác

Một số câu chuyện về các bé gái bị bắt nạt:

• Amy bị xúc phạm vì trang phục bạn ấy mặc. Amy quá nhút nhát để trả lời kẻ bắt nạt. Sự nhút nhát của Amy có thể là lý do khiến kẻ bắt nạt chọn cách bắt nạt bạn ấy.
• Keisha không có nhiều bạn, nhưng bạn ấy có một người bạn tốt là một chàng trai. Một nhóm các cô gái đã nói với mọi người rằng cô ấy đã quan hệ tình dục với anh ta, nhưng điều đó không đúng.
• Fatima đội khăn trùm đầu Hồi giáo (hijab) đến lớp. Trường của cô bé không có nhiều học sinh Hồi giáo, và những đứa trẻ khác thường cười nhạo cô bé.

Dù lý do là gì, bắt nạt luôn là sai trái. Không ai đáng bị đối xử tệ bạc. Tuy nhiên, việc lên tiếng chống lại kẻ bắt nạt có thể rất khó khăn. Các em gái đôi khi nghĩ rằng việc báo cáo kẻ bắt nạt là không hay ho. Nhưng việc bảo vệ bản thân và người khác là rất quan trọng và thể hiện sức mạnh to lớn. Bạn có thể học cách đối phó với kẻ bắt nạt và cách ngăn chặn nạn bắt nạt ở trường.

Nếu bạn bị bắt nạt vì lý do chủng tộc, tôn giáo, khuynh hướng tình dục, khuyết tật hoặc một số lý do khác, luật pháp đặc biệt có thể bảo vệ bạn. Nếu bạn nghĩ rằng điều này đang xảy ra, bạn có thể trao đổi với người lớn để tìm hiểu thêm về bắt nạt và luật pháp.

Trắc nghiệm về sự bắt nạt: Đúng hay Sai

Nguồn: jw.org; girlhealth.gov​