7 thói quen nuôi dạy con độc hại này dẫn đến trẻ em yếu đuối về mặt tinh thần
Thứ Hai, 13/10/2025Là cha mẹ, nhiệm vụ của chúng ta là cung cấp cho con cái những công cụ cần thiết để đối mặt với khó khăn mà không gục ngã.
Reem Raouda là chuyên gia hàng đầu ở Mỹ được công nhận rộng rãi nhờ chuyên môn về việc nuôi dạy những đứa trẻ khỏe mạnh về mặt cảm xúc và là người sáng lập chương trình FOUNDATIONS, một cẩm nang hướng dẫn từng bước giúp cha mẹ chữa lành và trở nên an toàn về mặt cảm xúc. Bản thân là một người mẹ và đã thực hiện nghiên cứu hơn 200 mối quan hệ cha mẹ - con cái qua nhiều năm, bà luôn hướng tới mục tiêu dạy trẻ em cách vượt qua cảm xúc tiêu cực và tiến về phía trước. Những đứa trẻ mạnh mẽ về mặt tinh thần biết cách điều chỉnh cảm xúc, tin tưởng bản thân và vực dậy sau những thất bại. Và sức mạnh đó được xây dựng tại nhà, trong những khoảnh khắc thường nhật giữa cha mẹ và con cái.
1. Giúp trẻ khỏi mọi khó khăn
Trẻ em xây dựng khả năng phục hồi bằng cách học cách vượt qua những tình huống khó khăn. Khi cha mẹ vội vàng giải quyết mọi vấn đề là đang tước đi khả năng phục hồi của con. Hãy để con vật lộn với sự khó chịu trong khi vẫn giữ sự hiện diện như một chỗ dựa an toàn.
Cần làm gì: Nhà tâm lý học lâm sàng - Tiến sĩ Lisa Damour cho biết trẻ em thường xuyên đối mặt với những thử thách phù hợp với lứa tuổi sẽ có khả năng điều chỉnh cảm xúc tốt hơn theo thời gian.
Nếu con quên bài tập về nhà, hãy để con tự đối mặt với hậu quả tự nhiên thay vì phải chở con đến trường. Sau đó, hãy nói chuyện về những gì con đã học được và cách con có thể lập kế hoạch khác cho lần sau.
2. Cố gắng mô phỏng sự hoàn hảo
Đôi khi mất bình tĩnh cũng không sao. Nhưng những bậc cha mẹ nuôi dạy con cái mạnh mẽ về mặt tinh thần sẽ không giả vờ như không có chuyện gì xảy ra - hoặc đổ lỗi cho con vì đã “khiến” họ phản ứng.
Sức mạnh tinh thần xuất hiện khi bạn vượt qua khó khăn mà không phá vỡ lòng tin.
Phải làm gì: Nếu bạn quát mắng con, hãy nói: “Bố/mẹ căng thẳng nên mới trút giận lên con. Bố/mẹ xin lỗi”. Con bạn sẽ học được rằng lỗi lầm không làm chấm dứt mối quan hệ và việc chịu trách nhiệm chính là sức mạnh.
Mô hình này mô phỏng những gì các chuyên gia gọi là ”vỡ tan và phục hồi”, một khái niệm cơ bản về kết nối và trí tuệ cảm xúc.
3. Làm im lặng những cảm xúc lớn
Việc kìm nén những cảm xúc lớn như tức giận hay buồn bã sẽ dạy trẻ sợ hãi chính cảm xúc của mình. Sức mạnh đến từ việc biết rằng những cảm xúc tiêu cực có thể kiểm soát được.
Đây cũng là lúc trẻ rèn luyện khả năng phục hồi xã hội. Nếu trẻ biết rằng sự tức giận hay buồn bã sẽ không phá hủy mối quan hệ, trẻ sẽ sẵn sàng hơn khi đối mặt với sự từ chối hoặc xung đột với bạn bè.
Nên làm gì: Khi con bạn buồn, hãy tránh nói “Con ổn mà”. Thay vào đó, hãy nói: “Mẹ biết điều đó thực sự làm con đau lòng. Mẹ ở đây với con”. Sự bình tĩnh của bạn sẽ dạy cho con biết rằng cảm xúc không phải là trường hợp khẩn cấp.
4. Trao thưởng thành tích
Một đứa trẻ chỉ cảm thấy mình có giá trị khi thành công sẽ sụp đổ dưới áp lực. Những đứa trẻ mạnh mẽ về mặt tinh thần biết rằng giá trị của mình không phụ thuộc vào điểm số hay danh hiệu.
Cần làm gì: Các nghiên cứu cho thấy tính cầu toàn đang gia tăng ở trẻ em, điều này có liên quan đến tình trạng lo lắng và kiệt sức ở tuổi vị thành niên. Sau khi bị điểm kém, hãy tránh nói: “Con cần thông minh hơn thế này”. Thay vào đó, hãy nói: “Bố mẹ tự hào về nỗ lực của con. Điểm số không nói lên con người con”.
5. Tích trữ sức mạnh
Kiểu cha mẹ độc đoán trông có vẻ mạnh mẽ nhưng thực chất lại sinh ra sự yếu đuối. Khi trẻ không được lên tiếng, chúng sẽ học cách sụp đổ hoặc nổi loạn. Sức mạnh thực sự sẽ lớn lên khi chúng được tham gia vào các quyết định, học được rằng tiếng nói của mình rất quan trọng.
Đây cũng là cách trẻ phát triển tính tự chủ: Trẻ rèn luyện tính độc lập trong khi vẫn tuân theo sự hướng dẫn của cha mẹ.
Nên làm gì: Nghiên cứu cho thấy việc cho trẻ cảm giác kiểm soát sẽ xây dựng động lực và giảm thiểu tranh giành quyền lực. Hãy để con bạn lựa chọn giữa hai việc nhà hoặc giúp quyết định xem tối nay ăn gì. Những lựa chọn nhỏ sẽ giúp xây dựng sự tự tin.
6. Khiến trẻ cảm thấy có trách nhiệm với cảm xúc của bạn
Một số bậc cha mẹ vô tình mong đợi con cái sẽ điều chỉnh căng thẳng bằng cách an ủi chúng. Sự đảo ngược vai trò cảm xúc này gây hại.
Cần làm gì: Thay vì nói “Con làm mẹ buồn quá”, hãy thử nói: “Mẹ cảm thấy quá tải. Mẹ cần một chút thời gian để bình tĩnh lại”. Con bạn không có nhiệm vụ quản lý hệ thần kinh của bạn.
7. Tôn vinh sự kiệt sức
Trẻ em được nuôi dạy theo kiểu đề cao năng suất sẽ trở thành những người trưởng thành kiệt sức. Hãy cho chúng thấy rằng sức mạnh bao gồm việc biết dừng lại, nạp lại năng lượng và trân trọng bản thân hơn là chỉ chăm chăm làm việc liên tục.
Khi bạn thể hiện sự nghỉ ngơi, bạn đang dạy về nhận thức cơ thể: cách nhận biết các tín hiệu căng thẳng và phản ứng trước khi kiệt sức.
Cần làm gì: Hãy nói, “Bố/mẹ sẽ nghỉ ngơi 20 phút. Việc chăm sóc bản thân giúp bố/mẹ cảm thấy tốt hơn".
Sức mạnh tinh thần chính là giúp trẻ đối mặt với những điều khó khăn, cảm nhận cảm xúc của mình, làm chủ bản thân và nghỉ ngơi - trong khi biết rằng chúng được yêu thương sâu sắc vì chính con người chúng.
Nguồn: https://www.cnbc.com/7-toxic-parenting-habits-lead-to-mentally-weak-children.html






