Cha mẹ hãy đồng hành với tuổi vị thành niên!

* Xin bà cho biết những ghi nhận sau hơn 3 tháng hoạt động của đường dây nóng?

- Mặc dù trung tâm không có kinh phí để quảng bá cho dịch vụ này nhưng chúng tôi đã nhận được tất cả 739 ca tư vấn, trong đó nam chiếm 39,5%, nữ 60,5%. Hiểu biết của tuổi trẻ về giới tính và sức khỏe sinh sản còn quá ít. Tuy vậy, đây mới chỉ rơi vào những trường hợp nhà có điện thoại và các em biết được thông tin về đường dây nóng. 
 
* Những vấn đề các bạn trẻ quan tâm?

- 67,9% các em hỏi về tuổi dậy thì, 56,5% các bạn trẻ quan tâm đến vấn đề sức khỏe sinh sản. Ngoài ra là những vấn đề tình dục, thủ dâm, đồng tính, trinh tiết, nạo phá thai... Từ những thắc mắc đó, chúng tôi mới thấy được nhu cầu tìm hiểu thông tin của các em là rất lớn. Những giáo dục giới tính ở nhà trường còn quá ít, mới chỉ lồng ghép trong môn sinh học. Còn tại gia đình thì sao? Một khảo sát của Hội Phụ nữ TP.HCM tại một số quận huyện cho thấy, chỉ 15% các em được tiếp nhận giáo dục giới tính từ gia đình.

* Bởi vì người lớn vẫn e ngại chuyện "vẽ đường cho hươu chạy"?

- Các em rất cần được giáo dục giới tính một cách cụ thể để hiểu rõ về cơ thể mình. Nếu không, rất dễ nảy sinh những vấn đề về sức khỏe tâm thần, những vấn đề lây nhiễm bệnh qua đường tình dục, lạm dụng tình dục... Tình trạng quan hệ tình dục trước hôn nhân của trẻ vị thành niên có xu hướng ngày càng tăng trong khi các em lại không có kiến thức về tình dục an toàn đang là mối lo ngại đáng báo động. Nguyên nhân do trẻ dậy thì sớm, do sự bùng nổ thông tin gây cho trẻ sự tò mò... cộng với hiểu biết về an toàn tình dục ít nên các em không thể tự bảo vệ mình. Nhiều bạn trẻ yêu nhau, dù trong đầu không hề có ý định "quá đà" song do hoàn cảnh (hai người trong quán cà phê đèn mờ, phòng karaoke, xem phim sex tại nhà...) nên đã không kiềm chế được.

Điều đáng nói là nhiều phụ huynh không hề biết "chuyện riêng" của trẻ. Có em học PTTH đã 2 lần nạo thai mà vẫn "êm ru". Em gọi điện đến TT hỏi: nạo thai 2 lần liệu có bị vô sinh không?... Các em rất thiếu thông tin về các biện pháp an toàn tình dục. Số ca tư vấn về tránh thai bị động là rất cao (quan hệ rồi mới hỏi cách tránh thai), đáng lưu ý là lứa tuổi từ 16-19. Có 8,5% nam giới gọi điện tới hỏi về việc "giải quyết" thai cho bạn gái, còn nữ gọi đến vì vấn đề này là 15,1%. Trong đó, ở lứa tuổi 16-19 chiếm 7,1%. Có nhiều điều mà các bậc phụ huynh không thể ngờ về con cái của mình đang "chơi với lửa", mà trong chuyện này "sai một ly, đi một dặm".

* Trong khi tư vấn, đã bao giờ các chuyên viên gặp vấn đề khó xử?

- Có một em bé 12 tuổi gọi điện khẩn thiết yêu cầu chúng tôi đưa cháu đi tới bệnh viện để giải quyết cái thai ba tháng. Em không dám nói với gia đình vì sợ mẹ sẽ đánh mắng... Thuyết phục rất nhiều ngày em mới đồng ý cho chúng tôi gặp mẹ, thuyết phục mẹ cháu qua điện thoại. Khi nói ra, bà mẹ nổi giận đùng đùng: "Các cô có rỗi hơi không mà lại đi đặt điều như vậy? Con tôi nó còn đang là một đứa trẻ học lớp bảy, rất ngoan và học giỏi, làm sao lại có chuyện đó được?". Chuyên viên chúng tôi phải chịu trận rồi mới phân tích cho bà mẹ hiểu. Các ông bố bà mẹ chẳng mấy khi tin con mình có thể làm những chuyện "tày đình" như vậy!

* Song dường như các em ở tuổi này hầu hết được cha mẹ "bao bọc" rất kỹ?

- Quả là như vậy! Nhưng bố mẹ mới chỉ đưa ra các biện pháp ngăn cấm. Ở tuổi vị thành niên, trẻ có nhiều thay đổi về thể chất và tâm lý. Nếu cha mẹ không hiểu mà cứ quan tâm tới con theo kiểu áp đặt thì... trật lất. Các bậc phụ huynh thường hay so sánh trẻ với lứa tuổi của mình xưa kia mà không nghĩ rằng có sự khác biệt rất lớn giữa hai thời cuộc. Trẻ vị thành niên thời nay phải đối mặt với nhiều thách thức (dậy thì sớm, sự bùng nổ thông tin, những hình ảnh gợi cảm trên truyền hình diễn ra hàng ngày, những cái mới lạ của văn hóa phương Tây...).

Thực sự là trẻ rất khó khăn trong tuổi của mình. Có cậu bé nọ, do trót tiêu mất tiền học phí, sợ gia đình biết nên đã tặc lưỡi nhận lời rủ rê của một tay "cò", đi phục vụ ở một "động" đồng tính... Đến khi đọc báo, thấy nói về quan hệ đồng tính có thể lây HIV, cậu sợ quá mới gọi điện tới trung tâm để kêu cứu...

Hoặc, có cậu bé được cha mẹ sắm cho máy vi tính, ngày ngày đi học về là đóng cửa ở trong nhà, cha mẹ thấy con chăm chỉ thì rất yên tâm. Nhưng càng ngày họ càng thấy con gầy yếu, phờ phạc, suy kiệt, học hành sa sút... Cuối cùng, qua TT tư vấn, mới phát hiện ra em do xem phim sex trên mạng nên đã thủ dâm quá mức dẫn tới suy kiệt cộng với mặc cảm tội lỗi khiến em bị khủng hoảng tinh thần... Những trường hợp như trên, nếu các em được giáo dục giới tính thì chắc đã không xảy ra chuyện đáng tiếc.

Một lời khuyên cho các ông bố bà mẹ?

- Hãy quan tâm tới con đúng mức, đặc biệt là sự phát triển giới tính của trẻ, giúp chúng vượt qua giai đoạn đầy khó khăn này. Cha mẹ phải đồng hành với con cái. Ở tuổi này, trẻ rất muốn khẳng định mình nhưng trong mắt cha mẹ chúng vẫn là con nít. Chúng muốn là người lớn nhưng cơ thể chưa hoàn hảo nên phải tập tọng làm người lớn (để râu, đi đứng khệnh khạng, hút thuốc...) và những hành động đó lại càng làm cha mẹ... ngứa mắt. Nhiều đứa trẻ cảm thấy không được bố mẹ tôn trọng. Có em đã bỏ nhà đi "bụi" chỉ vì mẹ "dám" xem nhật ký của mình. Em tâm sự: "Con muốn làm việc gì đó để mẹ phải ân hận!".

Gia đình là nơi rất lý tưởng để giáo dục giới tính cho các em. Đáng buồn là nhiều bậc cha mẹ không quan tâm tới vấn đề này do họ quan niệm rằng phát triển giới tính là vấn đề tự nhiên và thậm chí quan tâm tới giới tính là chuyện... thấp hèn nữa. Cha mẹ thường nói với con những vấn đề cao cả hơn như chuyện tương lai: định hướng nghề nghiệp, du học... Thế nhưng nhiều khi cái chuyện bị coi là "thấp hèn" không đáng nói kia lại liên quan đến cả tính mạng con trẻ! 

Theo Thanh niên