Các nguy cơ đối với sức khỏe phụ nữ sau khi phá thai

1. Phương pháp phá thai

Có 2 phương pháp phá thai:

- Phá thai nội khoa (dùng thuốc): là phương pháp sử dụng thuốc để gây sẩy thai. Phương pháp này thuận tiện, riêng tư, ít xâm lấn. Tuy nhiên, nếu phương pháp thất bại cần phải phá thai ngoại khoa. 

- Phá thai ngoại khoa (thực hiện các thủ thuật): là phương pháp sử dụng các thủ thuật qua cổ tử cung để chấm dứt thai kỳ, bao gồm hút chân không (VA), nong và gắp (D&E).

Đối với thai đến hết 12 tuần tuổi:

- Phương pháp ngoại khoa: phương pháp được khuyến khích là hút chân không.

- Phương pháp nội khoa: Các phương pháp dùng thuốc kết hợp giữa mifepriston và misoprostol cho các thai đến hết 9 tuần và từ tuần thứ 10 đến hết 12 tuần. Khi áp dụng phương pháp phá thai bằng thuốc cần phải có sẵn dịch vụ phá thai bằng phương pháp hút chân không để xử trí những trường hợp thất bại.

- Phương pháp nong và nạo cần được thay thế bằng phương pháp hút chân không.

Đối với thai từ tuần 13 đến hết 22 tuần tuổi:

- Phá thai bằng thuốc được áp dụng cho thai từ tuần thứ 13 đến hết 22 tuần

- Phương pháp nong và gắp (không khuyến khích): sử dụng bơm hút chân không và kẹp gắp thai sau khi cổ tử cung đã được chuẩn bị bằng misoprostol được áp dụng cho thai từ tuần 13 đến hết 18 tuần. Tuổi thai càng lớn thì thủ thuật càng khó hơn.

(Ảnh: internet)

2. Nguy cơ của phá thai:

Không có một biện pháp phá thai nào được gọi là an toàn tuyệt đối. Phá thai có nhiều tai biến, có tai biến sớm và muộn.

2.1 Phá thai nội khoa:

- Đau bụng: có thể dùng thuốc giảm đau, nếu đau tăng nhiều cần đến cơ sở y tế ngay. 

- Chảy máu: nếu ra máu nhiều (ướt đẫm 2 băng vệ sinh dày trong 2 giờ liên tiếp) cần phải đến cơ sở y tế ngay, hiếm khi cần truyền máu. 

- Sốt: có thể dùng thuốc hạ sốt. 

- Buồn nôn và nôn: thường tự hết, nếu nhiều có thể dùng thuốc chống nôn.

- Tiêu chảy: thường tự hết, nếu nhiều có thể dùng thuốc chống tiêu chảy, uống bù nước.

- Nhiễm trùng: nếu nghi ngờ cần khám, nếu xác định cần dùng kháng sinh và hút buồng tử cung, nhập viện nếu cần.

2.2 Phá thai ngoại khoa:

Các biến chứng nguy hiểm đến tính mạng là hiếm xảy ra sau phá thai an toàn, nhưng những biến chứng vẫn có thể xảy ra ngay cả khi thủ thuật được thực hiện một cách đúng đắn và chuyên nghiệp.

Khi phá thai được thực hiện ở những cơ sở hoặc người thực hiện thủ thuật không an toàn, thì những biến chứng thường gặp hơn nhiều. Một số phụ nữ sau phá thai không an toàn có thể cần phải được cấp cứu ngay vì tình trạng đe dọa tính mạng.

- Thai tiếp tục phát triển: cần phải thực hiện phá thai ngoại khoa

- Sẩy thai không trọn: còn sót sản phẩm của sự thụ thai, sẩy thai không trọn sau sẩy thai tự nhiên hoặc phá thai được xử trí tương tự, tùy mức độ có thể có các phương pháp xử trí khác nhau. Lựa chọn cách xử trí dựa vào tình trạng lâm sàng và ý muốn của phụ nữ.

- Băng huyết: có thể do còn sót sản phẩm của sự thụ thai (hay thường được gọi là sót nhau), tổn thương cổ tử cung, bệnh lý đông máu hoặc hiếm găp là thủng tử cung hoặc vỡ tử cung. Nếu không được xử trí thích hợp có thể gây choáng mất máu có thể đe dọa đến tính mạng.

- Nhiễm trùng: trường hợp năng cần phải nhập viện điều trị, nếu phát hiện muộn và không được xử trí kịp thời có thể dẫn đến choáng nhiễm trùng có thể đe dọa tính mạng. Nhiễm trùng cũng có thể gây thai ngoài tử cung hoặc vô sinh trong tương lai.

- Thủng tử cung: cần được xử trí kịp thời.

- Dính buồng tử cung: có thể gây kinh ít hoặc vô kinh, vô sinh.

- Các biến chứng liên quan gây mê, gây tê: choáng do thuốc, choáng do đau, co giật, ngưng tim ngưng thở.

Phá thai nội khoa hay ngoại khoa đều có thể ảnh hưởng đến tâm lý ở người phụ nữ, có thể thay đổi tính nết, hay cáu gắt, lãnh cảm, rối loạn tình dục,…

Ngay cả khi phá thai an toàn, các biến chứng vẫn có thể xảy ra, ảnh hưởng đến tinh thần và thể chất của phụ nữ. Do đó, phụ nữ cần lựa chọn cho mình một biện pháp tránh thai thích hợp, hiệu quả nếu chưa muốn có thai để tránh mang thai ngoài ý muốn.

(Ảnh: internet)

3. Những lý do dẫn đến phá thai nhiều lần và hậu quả?

- Không có kiến thức đầy đủ về các biện pháp tránh thai nên quan hệ tình dục không an toàn.

- Tin vào các tin đồn rằng các biện pháp tránh thai có thể gây vô sinh hoặc có hại cho cơ thể.

- Lầm tưởng rằng quan hệ tình dục ít hay không thường xuyên thì không có khả năng có thai.

- Sử dụng biện pháp tránh thai không đều đặn hoặc không đúng cách.

- Bị cưỡng ép, lạm dụng tình dục.

- Thay đổi kế hoạch kết hôn.

Hậu quả của phá thai nhiều lần:

- Sức khỏe giảm sút.

- Tăng nguy cơ viêm nhiễm đường sinh dục, hậu quả có thể dẫn đến vô sinh.

- Ảnh hưởng tới tình yêu và hạnh phúc.

4. Những lưu ý khi phá thai để đảm bảo an toàn

- Những trường hợp mang thai ngoài ý muốn, khi khám sàng lọc trước sinh có dị tật thai nhi hoặc sức khỏe của mẹ không đảm bảo tiếp tục mang thai, cần đến cơ sở y tế chuyên khoa để được khám, tư vấn và xử trí bằng phương pháp thích hợp với tình trạng sức khỏe của người mẹ cũng như tuổi thai.

- Không tự ý mua thuốc về tự uống để phá thai hoặc đến những cơ sở không được cấp phép hoạt động theo quy định.

- Thực hiện đúng các hướng dẫn của bác sĩ về dùng thuốc, theo dõi sức khỏe, vệ sinh, chế độ ăn uống, sinh hoạt, nghỉ ngơi, tái khám để tránh các biến chứng sau khi phá thai và cơ thể nhanh chóng phục hồi.

Xem thêm: Tìm hiểu về phá thai an toàn 

TSBT tổng hợp

Nguồn: Tài liệu Hướng dẫn quốc gia về các dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản, Bộ Y tế; tudu.com.vn