Câu chuyện của hàng trăm đứa trẻ dương tính với HIV và sự chối bỏ của cộng đồng như một "bản án tử hình"
Thứ Ba, 20/08/2019Hơn 800 trẻ em Pakistan phải đối mặt với bản án tử treo lơ lửng trên đầu sau khi xét nghiệm dương tính với HIV. Phóng viên Ben Farmer của tờ Telegraph đã gặp gỡ những gia đình trong tâm bão đại dịch HIV chưa từng có tiền lệ này.
Trong căn nhà gỗ chật chội mà Khatoon chung sống với 5 gia đình khác tại ngôi làng hẻo lánh ở ngoại ô Ratodero, tỉnh Sindh, 22 người đã được chẩn đoán mắc HIV, 17 trong số đó là trẻ em.
Không ai trong số họ từng nghe nói về virus HIV trước tháng 4 năm nay, hay biết cách thức lây nhiễm bệnh như thế nào. Giờ họ biết nhiều hơn một chút, ngoại trừ thực tế họ đang mang trong mình căn bệnh truyền nhiễm có nguy cơ gây tử vong. Và họ phải di chuyển cả quãng đường dài để mua thuốc trong khi hàng xóm láng giềng không ngừng xa lánh họ.
Người goá phụ 43 tuổi giải thích: "Chúng tôi chưa bao giờ chứng kiến một căn bệnh như vậy. Chúng tôi chưa từng nghe đến nó".
Bản thân Irshad Khatoon bị nhiễm virus gây căn bệnh AIDS cùng với con gái và 2 cháu của mình. Cùng với chẩn đoán gây sốc nặng cho toàn thể gia đình, những người như Khatoon chợt nhận ra, họ bị cả cộng đồng chối bỏ.
Câu chuyện tương tự xảy ra tại ngôi làng gần đó, Thango Bozdar. Tại đây, 21 người có kết quả xét nghiệm dương tính với HIV , 3 trong số đó là trẻ em. Khi cha mẹ đưa những đứa trẻ ra ngồi dưới một tán cây giữa thời tiết nóng nực lên tới 49 độ C, một số vẫn khỏe mạnh, sống động, trong khi một số khác, như Mohammad Ilyas, phải dựa vào vai cha, tỏ rõ sự hốc hác và kiệt quệ.
Mới 3 tháng trước thôi, vùng quê miền Nam Pakistan này trở thành trung tâm của một đợt bùng phát HIV gây choáng váng cho toàn bộ thị trấn và gióng lên hồi chuông báo động với các quan chức y tế cộng đồng.
Đợt bùng phát HIV này được cho là bắt nguồn từ các phòng khám lang băm bất hợp pháp, những tay bác sĩ cẩu thả sử dụng lại kim tiêm nhiễm bẩn và do đó, làm lây lan virus cho bệnh nhân. Tính tới cuối tháng 7, số ca nhiễm HIV đã lên tới 1.000, và chiếm 80% trong số này là trẻ em. Quá nhiều trẻ mắc HIV khiến các đợt bùng phát dịch bệnh khác không thể so sánh với lần này.
Vào những ngày đầu bùng phát dịch HIV, hồi cuối tháng 4 năm nay, cả thị trấn chìm trong hoảng loạn khi hàng trăm người túm tụm trước một trung tâm kiểm nghiệm tạm thời được dựng lên và kết quả dương tính được xác nhận mỗi ngày. Nhưng khi cơn sốc dịu lại và số ca mắc mới giảm đi, người dân lẫn quan chức y tế lại phải đối mặt với bài toán hậu chẩn đoán HIV xét về lâu về dài ở nơi vốn bị ảnh hưởng nặng nề bởi nghèo đói, suy dinh dưỡng và thiếu giáo dục.
Với các nhân viên y tế cộng đồng và chuyên gia dịch tễ học, còn có một mối lo ngại nữa: Những gì được phát hiện tại Ratodero có thể chỉ là phần nổi của tảng băng chìm.
Một người dân Ratodero, bác sĩ Imran Akbar Arbani, chính là người đầu tiên phát hiện có thứ gì đó đáng lo ngại và liên tục lên tiếng cảnh báo. Vị chuyên gia về ngành tiết niệu này đã thực hành ngành y suốt 15 năm nay tại trị trấn 300.000 dân này.
Trường hợp đầu tiên mà bác sĩ Arbani tiếp nhận khiến ông lo sợ về một đại dịch chưa từng có là bé gái tên Emaan Fatima. Cô bé tới phòng khám của ông vào cuối tháng 2, khi trải qua đợt sốt kéo dài mà rất nhiều bác sĩ khác đã không thể giúp hạ sốt. Nghi ngờ có chuyện nghiêm trọng với hệ miễn dịch của cô bé 15 tuổi, bác sĩ Arbani giới thiệu Fatima tới một phòng xét nghiệm để kiểm tra nguy cơ HIV.
Bác sĩ bắt đầu gửi những bệnh nhân khác đi xét nghiệm HIV và còn sốc hơn nữa khi ông nhận được kết quả. Trong vòng 20 ngày, thêm 20 bệnh nhân nữa được xác nhận dương tính với HIV. Bác sĩ Arbani quyết định thông báo cho giới truyền thông địa phương.
Gul Bahar Sheikh, phóng viên kênh Sindh TV News, là một trong những nhà báo đầu tiên đưa tin về đại dịch này. Trước đó, Sheikh đã đọc một bài viết trên mạng xã hội, trong đó, người đàn ông phàn nàn rằng, con gái 17 tháng tuổi bị nhiễm HIV của mình đã không được điều trị. Khi Sheikh liên hệ với người đàn ông này, anh được biết, có 5 gia đình khác cũng trong tình trạng tương tự.
Bản tin thời sự đầu tiên phát vào tuần cuối cùng tháng 4 làm dấy lên nỗi lo lắng, hoảng sợ trong dân chúng. Theo ghi nhận từ các quan chức y tế, các trường hợp mắc HIV trước đây ở Ratodero chủ yếu thuộc nhóm đối tượng nguy cơ cao như gái mại dâm, người nghiện ma tuý.
Nhà báo Sheikh bày tỏ: "Toàn bộ thành phố choáng váng và kinh ngạc. Người ta liên tục hỏi có chuyện gì vậy. Nhưng vấn đề bất ngờ nằm ở chỗ: Cha mẹ âm tính với HIV, còn con cái lại dương tính".
Khi tin tức lan đi, một trung tâm xét nghiệm do chính phủ lập nên đã tiếp đón tới 1.800 người/ngày và đôi khi 50-60 người được thông báo dương tính với HIV.






