TÌM HIỂU VỀ BỆNH TRICHOMONIASIS

1. Trichomoniasis là bệnh gì và nguyên nhân gây bệnh?

- Trichomoniasis là bệnh viêm âm đạo hoặc đường sinh dục do trùng roi âm đạo (Trichomonas vaginalis) gây nên.

- Trùng roi âm đạo (Trichomonas vaginalis) là một loại ký sinh trùng chuyển động, có 3- 5 roi, thuộc loại đơn bào kỵ khí. Ở nữ : T. vaginalis ký sinh chủ yếu trong âm đạo có pH 6- 6,5, niệu đạo. Ở nam giới T.vaginalis thường ký sinh ở niệu đạo, đôi khi gặp trong túi tinh và tiền liệt tuyến. Trùng roi rất nhạy cảm với môi trường khô hanh.

2. Bệnh Trichomoniasis lây truyền như thế nào?

- Đường lây truyền: Bệnh lây truyền trực tiếp khi quan hệ tình dục không an toàn qua đường âm đạo, hậu môn hay miệng. Trùng roi có thể sống ở da trong nhiều giờ, trong băng vệ sinh,… nên bệnh có thể lây truyền khi có sự tiếp xúc các vật dụng dùng chung như khăn, quần lót, đồ chơi tình dục (sextoy) với người mang bệnh, hoặc lây truyền gián tiếp qua nước rửa, nước bể tắm, bể bơi.

- Thời gian ủ bệnh: Thông thường bệnh trùng roi âm đạo có thời gian ủ bệnh từ 1 - 4 tuần.
- Thời kỳ lây truyền: Bệnh có thể lây khi người bệnh đang trong thời gian ủ bệnh khi chưa có triệu chứng và rất nhiều trường hợp bệnh nhân mắc bệnh trùng roi âm đạo nhưng không có triệu chứng bệnh (khoảng 25%), đó chính là nguồn lây nhiễm quan trọng trong cộng đồng. 

- Ở cả nam và nữ khi nhiễm bệnh có thể không có triệu chứng. Ở nam giới, vi sinh vật này có thể tồn tại thời gian dài trong đường niệu-sinh dục mà không có dấu hiệu gì và có thể lây truyền cho bạn tình.

3. Bệnh Trichomoniasis có biểu hiện như thế nào?

Có khoảng 50% người lành mang ký sinh trùng nhưng không có triệu chứng, đặc biệt ở nam giới. Dấu hiệu và triệu chứng thường xuất hiện trong vòng khoảng một tháng sau khi tiếp xúc với nguồn lây bệnh.

Các triệu chứng thường gặp: Đau khi giao hợp, đau vùng âm hộ; rối loạn tiểu tiện, đái buốt, đái dắt nếu có viêm niệu đạo.

- Ở phụ nữ: Nhiễm trùng không triệu chứng có thể trở thành triệu chứng vào bất kỳ lúc nào

+ Tiết nhiều dịch âm đạo loãng, màu vàng xanh, sủi bọt kèm theo mùi tanh

+ Đau, ngứa âm hộ và vùng đáy chậu

+ Có thể xuất hiện điểm xuất huyết lấm tấm ở cổ tử cung và niêm mạc âm đạo, cổ tử cung viêm đỏ, phù nề, bôi lugol sẽ thấy hình ảnh “sao đêm” khi soi; viêm niệu đạo, viêm bàng quang.

- Ở nam giới: thường không có triệu chứng, tuy nhiên, có thể có tiết dịch bất thường hoặc bị kích ứng hoặc đau ngứa dương vật, có cảm giác ngứa rát khi xuất tinh hoặc tiểu tiện, có khi có mủ hoặc gây ra chứng khó tiểu thường vào sáng sớm. Một số nam giới mắc bệnh có triệu chứng viêm mào tinh,viêm niệu đạo hoặc viêm tuyến tiền liệt.

4. Mắc bệnh Trichomoniasis có những biến chứng gì?

Nếu không chữa trị dứt điểm và kịp thời, người bệnh có thể gặp các biến chứng như viêm vòi trứng, rong kinh, vô sinh, viêm nhiễm nặng đường tiết niệu. Viêm âm đạo do Trichomonas vaginalis ở phụ nữ có thai có thể gây đẻ non, ối vỡ non, ối vỡ sớm.

5. Cần làm gì để phát hiện bệnh?

Những người có nguy cơ cao như có tiền sử mắc các nhiễm khuẩn lây truyền qua đường tình dục, có đời sống hoạt động tình dục phức tạp, nhiều bạn tình,… cần đến cơ sở y tế khám kiểm tra định kỳ để phát hiện sớm và điều trị kịp thời nếu có mắc bệnh. Không nên tự ý mua thuốc về để điều trị.

6. Chẩn đoán và điều trị bệnh Trichomoniasis như thế nào?

6.1. Chẩn đoán: Bác sĩ chẩn đoán trên các dấu hiệu biểu hiện bệnh và kết quả các xét nghiệm: soi tươi dịch âm đạo, cấy bệnh phẩm tìm Trichomonas vaginalis (mẫu bệnh phẩm ở nam giới là nước tiểu, dịch niệu đạo hoặc tinh dịch đồ; ở nữ giới là dịch tiết âm đạo), xét nghiệm PCR.

6.2. Điều trị: phổ biến nhất là dùng thuốc kháng sinh Metronidazol hoặc Tinidazol theo đơn của bác sĩ trong vòng 7 ngày.

- Có những lưu ý trong khi điều trị như sau:

+ Điều trị cả người bị bệnh lẫn bạn tình của họ.

+ Chú ý kiêng rượu bia trong thời gian sử dụng Metronidazol cho đến 24h sau khi ngừng thuốc

+ Kiêng quan hệ tình dục hoặc dùng bao cao su khi quan hệ tình dục cho đến khi điều trị khỏi, kể cả sau khi điều trị khỏi khoảng 7-10 ngày.

- Sau điều trị 3 tuần, cần xét nghiệm lại để khẳng định là đã khỏi bệnh hay chưa.

- Người bệnh được điều trị theo đúng phác đồ có thể khỏi bệnh đến 95%.

- Những người đã từng điều trị khỏi bệnh lý này vẫn có thể bị tái nhiễm. Thống kê cho thấy trung bình 5 người mắc bệnh sẽ có 1 người bị tái nhiễm trong khoảng 3 tháng sau khi đã điều trị khỏi. Do đó, cần tuân thủ theo hướng dẫn điều trị của bác sĩ.

- Phụ nữ có thai khi bị bệnh cần tuyệt đối theo chỉ định của bác sĩ vì Metronidazole có thể gây nguy hiểm cho thai nhi ở thời kỳ tam cá nguyệt thứ nhất, Tinidazole không được chứng minh là an toàn trong thời kỳ mang thai.

7. Biện pháp phòng ngừa bệnh Trichomoniasis

- Có đời sống tình dục an toàn là cách phòng ngừa bệnh hiệu quả nhất. Muốn được như vậy, cả nam giới và nữ giới đều cần:

+ Chỉ nên duy trì mối quan hệ tình dục với một bạn tình duy nhất.

+ Dùng bao cao su đúng cách khi quan hệ tình dục để tránh lây nhiễm bệnh.

+ Sử dụng bao cao su khi quan hệ tình dục với người có nhiễm trùng roi âm đạo, hoặc không giao hợp trong thời gian điều trị.

- Tuân thủ điều trị theo chỉ định, hướng dẫn của bác sĩ khi bị bệnh.

- 6 tháng - 1 năm/lần cần thăm khám định kỳ nhất là những trường hợp có nguy cơ.

- Vệ sinh thân thể và bộ phận sinh dục sạch sẽ.

- Tránh tắm hoặc ngâm mình ở nguồn nước không sạch.

TSBT tổng hợp

Nguồn: Hướng dẫn chẩn đoán điều trị các bệnh lây truyền qua đường tình dục – Bộ Y tế; msdmanuals.com; vncdc.gov.vn