Echo chamber là gì? Bạn có phải nạn nhân của vòng lặp thông tin?
Thứ Hai, 01/12/2025Mạng xã hội chỉ cho thấy điều bạn đã tin và khiến bạn rơi vào echo chamber (buồng vang thông tin). Điều này diễn ra thế nào?
Tâm sự buồn
Thứ Năm, 01/12/2005Đã có lúc tôi chán chường đến tuyệt vọng khi biết rằng tôi đã mắc phải căn bệnh thế kỷ - bệnh AIDS, song tôi lại không thể buông xuôi cuộc đời cho số phận lúc này được, càng không thể để căn bệnh chết người ấy cướp tôi đi một cách vô ích như vậy được.
Tôi cố gắng đứng lên bằng đôi chân của tôi, gạt khỏi đầu những suy nghĩ luẩn quẩn ấy, không cho phép mình gục ngã vì tôi còn đứa con trai duy nhất của mình. Tôi phải làm một cái gì đó cho tương lai của tôi và còn bao người khác đang và đã đi vào con đường lầm lỡ như tôi. Chỉ vì tôi, vì chính bản thân tôi, vì gia đình tôi do không hiểu biết và thiếu sự quan tâm hay không có tình người, mà khi biết tôi có bệnh đã xa lánh bỏ cả con tôi, đứa bé vô tội. Nhìn đứa con tôi suốt ngày quanh quẩn với mấy thứ đồ chơi mà nó tự nhặt hay cầm bút viết chữ tên mình, ngoài tên của nó ra thì nó không hề biết chữ nào thêm, cứ thui thủi một mình mà lòng tôi quặn đau. Nhớ về quá khứ, ngày tôi còn nhỏ, tôi đã phải trải qua tuổi thơ thật đau khổ, không có tình yêu của cha, chưa bao giờ được thốt lên gọi bố và tôi cũng không biết rằng mình là một đứa con không cùng chung dòng máu với ba anh chị em ở trên tôi. Ngày ngày mẹ tôi cờ bạc đề đóm, hai chị tôi đã có chồng và giàu có, anh trai tôi thì lêu lổng theo bạn bè, chỉ có tôi cứ thụt lùi ở góc nhà vì sợ và mong mẹ về. Tôi đâu biết khi mẹ vắng nhà là lúc anh trai tôi bắt đầu hành hạ tôi như để trả thù mẹ khi sinh thêm tôi vậy, hoặc là do tôi khác bố với anh tôi. Tôi vẫn nhớ anh tôi bảo rằng: "Mày giống như thằng bố mày" và đánh đập tôi thậm tệ. Lúc ấy tôi chỉ biết chịu đòn và mong mẹ về vì chỉ có mẹ bênh tôi.
Tôi không phải đứa trẻ ngu si, tôi rất thích học, thích làm thơ, vẽ và đặc biệt là ca hát. Song cái gì tôi thích đều bị hai chị gái và anh trai gạt đi nói rằng: "Toàn là vớ vẩn!" và nói rằng do tôi khác bố nên không giống anh chị tôi lo làm giàu. Thế rồi tôi chỉ được học hết lớp 6 thì phải bỏ học theo chị thứ hai lên vùng núi làm kinh tế vì chị làm chủ hụi bị vỡ nợ. Tôi phải gạt nước mắt chia tay bạn bè, mái trường. Rồi tôi cũng trưởng thành. Khi tôi 17, 18 tuổi thì chị tôi đưa mẹ tôi lên bảo tôi phải đi lấy chồng, một người mà tôi không hề biết và người ấy là lái xe cho anh chị tôi, bạn nghiện của anh rể tôi. Khi đó anh tôi mới nghiện và lần đầu tôi được biết đến hai chữ thuốc phiện chứ cũng chưa từng nhìn thấy vì anh rể tôi hút trong phòng kín mà kẻ như tôi không được đặt chân vào. Tôi phải lấy chồng, tôi khóc xin mẹ nhưng mẹ bất lực vì quyền ấy là ở chị tôi, thế là tôi phải nhắm mắt đưa chân về làm vợ. Tôi như một thứ đồ chơi thì đúng hơn, hàng ngày tôi phải chứng kiến nhìn chồng và các con nghiện nằm hút thuốc phiện. Nếu há mồm thì tôi sẽ ăn đòn vì chị gái cho phép chồng tôi đánh đập tôi. Đến khi tôi sinh con trai thì cũng là lúc đồ đạc, ô tô của chồng tôi bay theo khói thuốc.
Và ngày tôi sinh con cũng là ngày bước ngoặt của đời tôi. Có lẽ do tôi vừa sinh và do sự hành hạ của chồng tôi nên tôi đau bụng quằn quại, thế là chồng tôi cho tôi uống thuốc màu nâu mà tôi không biết đó là thuốc phiện. Rồi tôi đã khỏi đau ngay sau khi mỗi lần uống nó, và rồi tôi đã nghiện lúc nào không hay. Khi tôi đã nghiện rồi thì chồng tôi bắt tôi làm đủ thứ kể cả bán rẻ thân mình, miễn sao có tiền để tôi và hắn có thuốc. Càng ngày tôi càng tàn tạ, tôi gặp mẹ, xin mẹ cứu tôi và có người khuyên tôi đi cai nghiện ở Thường Tín nhưng phải có tiền. Tôi bảo mẹ xin chị tôi và cho tôi đi cai nhưng chị tôi đã không cho. Mẹ tôi thương tôi, bà đi vay mượn tiền cho tôi cai. Sau khi cai, tôi muốn ở lại nhà chị để tìm việc làm, nuôi con tôi. Song tôi đã không tìm được sự cảm thông giúp đỡ của chị mà là ánh mắt khinh bỉ, coi như không có tôi tồn tại! Tôi biết nhưng vì con tôi và nghĩ đến chồng tôi, tôi đành cắn răng mà cam chịu. Nhưng đời thật không đơn giản, nó không theo ý muốn người ta bao giờ. Mẹ tôi thì hàng ngày tối mặt vì cơm nước giặt giũ và đàn lợn mà chị tôi giao cho, như để đổi lấy bát cơm manh áo! Chị tôi đi buôn liên tỉnh có khi 4, 5 ngày mới về, ở nhà anh rể tôi lo thu tiền hàng. Tôi đâu ngờ rằng anh ấy lại có thể làm thế, lẻn vào buồng tôi để giở trò đồi bại! Tôi không đồng ý và hắn cứ thế ám ảnh tôi. Hàng ngày, hàng đêm, tôi bỗng sống trong lo sợ vào những đêm chị tôi vắng nhà. Rồi hắn dụ dỗ là sẽ xây nhà cho tôi nhưng tôi phải bí mật quan hệ với hắn. Tuy rằng chị tôi có ghét tôi, không coi tôi là em ruột thịt nhưng trong lòng, tôi luôn luôn yêu thương chị, tôi không bao giờ chấp nhận điều đó.
Đúng lúc tôi luôn lo sợ và buồn chán thì có đứa bạn tôi ở Hà Nội về chơi. Gặp lại bạn từ thuở nhỏ, tôi tâm sự và nghe theo lời bạn ấy gửi con cho bà để ra thành phố. Những ngày đầu là làm bưng bê càfe ở quán nước. Cho đến hôm tôi nhớ con quá, tôi xin về thăm con, cả nhà đang ngồi ăn cơm trong bàn còn con tôi phải ngồi ngoài bàn. Bà gắp thức ăn cho cháu mà sợ sệt, chân tay noómặt mũi bẩn thỉu, nẻ toác máu ở chân vì bẩn. "Bà bận không chăm sóc", mẹ tôi nói thế. Tôi thương mẹ và con nên bế con đi với suy nghĩ phải có nhiều tiền để đi xa, đón mẹ nuôi dưỡng tuổi già để bà bớt khổ, thế nhưng bà chủ quán đã đánh vào tâm lý muốn được thế thì phải tiếp khách thì mới có tiền để làm điều đó. Bà hứa sẽ trả lương cho tôi. Vừa ra ngoài xã hội, tôi đâu ngờ cạm bẫy giăng đầy, tôi và con tôi bị mang bán khắp nơi. Cho đến khi tôi bị sang Đông Anh, ở đó tôi đã cặp với một người khách và quá buồn chán tôi đã một lần nữa bị hắn cho dùng thuốc trắng, một thứ bột chết người. Đến khi tôi tàn tạ thì mẹ con tôi phiêu bạt lang thang dưới ngọn đèn đêm của đất Hà Thành. Quá khổ ải cả mẹ lẫn con, cơm không có cho con ăn, tôi đã mang con tôi một lần nữa cầu xin anh chị tôi yêu mẹ con tôi mà đưa tôi trở lại làm người. Nhưng trời ơi! Đáp lại là cánh cổng của ngôi nhà to lớn đóng sập lại.
Thương con, thương bản thân và trong lòng tôi trào dâng sự thù hận. Hận mẹ tôi, hận anh chị tôi nỡ đẩy tôi đến con đường cùng của xã hội và bóng đen của ma tuý, tôi đã buông xuôi tất cả dấn sâu vào trong những cơn phê và kiếm tiền bằng tất cả các thủ đoạn. Có lúc tỉnh táo thương con muốn bỏ đi, nhưng cơn vật vã lên tôi lại không cưỡng được sự cám dỗ của làn khói trắng, trước là hút sau không có đủ tiền thì tôi bắt đầu tiêm chích, sống một cuộc sống như không còn là một con người mà chui rúc bẩn thỉu, đói rách, lang thang khổ ải cùng đứa con thơ vất vưởng đầu đường! Và rồi tôi bị bắt...
.........
Mẹ con tôi đã được lên trung tâm, ở đây tôi làm lại chính mình, sống đúng là một con người thật sự. Với cả hai mẹ con tôi, nơi đây như một mái nhà, được thầy cô giúp đỡ. Song lại nghiệt ngã sao khi tôi biết mình đã mắc căn bệnh thế kỷ do tiêm chích lung tung. Giờ này tôi gắng vươn lên để sống những ngày cuối cùng của cuộc đời, song tôi thật sự khao khát tình thương, sự quan tâm của mẹ và anh chị tôi dù là một lá thư thôi cũng đủ ấm lòng và cho tôi niềm tin vượt qua để sống nốt những ngày còn lại. Tôi rất cần sự quan tâm đối với con tôi. Giá như anh chị tôi có thể thương yêu con tôi như con của họ, cho cháu bát cơm manh áo và đựơc cắp sách tới trường để lớn lên cháu thành người mà không bị dòng đời xô đẩy hay tệ nạn lôi kéo, nếu được như thế thì nhắm mắt tôi cũng phần nào an tâm mà ra đi…
Nhưng mẹ ơi! Các anh chị ơi! Sống giàu sang có khi nào anh chị và mẹ chạnh lòng nhớ đến em và cháu? Chắc là không vì nếu có tôi đâu phải rơi nước mắt âm thầm xót xa khi thấy bao người vui mừng khi nhận thư của gia đình, người thân vào những ngày thăm nuôi. Tôi nghẹn ngào chua xót. Tôi đã viết bao lá thư, bao nhiêu lời xin lỗi, bao lời cầu xin mẹ và anh chị hãy thương lấy con tôi, song tôi cứ hoài mong một cách vô ích, cảm giác bị bỏ rơi… Thương con thơ xé nát hồn tôi từng đêm khi Tết sắp đến rồi!
Gia đình tôi đâu biết rằng lúc này đây, sự quan tâm, tình thương và ở bên an ủi tôi tựa như phép nhiệm màu mà tôi đang khao khát, để tôi có niềm tin, để tôi vượt qua những tháng ngày khó khăn này và trở về làm lại những gì mà tôi có thể làm khi tôi chưa đến giai đoạn cuối cùng của căn bệnh AIDS.
Dù thời gian còn lại ngắn ngủi thôi, tôi muốn mình sống có ích. Tôi muốn con tôi có được tương lai, có được cuộc sống vui tươi, hồn nhiên như bao trẻ thơ khác. Song khi viết được những chữ này, tôi đã thấy lòng mình nhẹ bớt đi như được tâm sự cùng với tất cả mọi người! Tôi mong rằng trong những ngày còn lại của cuộc đời, tôi sẽ phần nào giúp đỡ được những ai đang lầm lỡ hay có hoàn cảnh giống tôi.
Theo "Chuyện chúng mình"
Dự án giáo dục đồng đẳng phòng chống HIV/AIDS - NXB Y học
Tin khác
Sự tuyệt chủng của chữ in hoa: Lý do gen Z thích sử dụng chữ viết thường
Thứ Tư, 26/11/2025Người trẻ hiện nay đang dần bỏ đi lối viết hoa thông thường để nhường chỗ cho một phong cách viết thể hiện được quan điểm và thái độ của họ đối...
CDC gỡ bỏ hơn một chục trang web về bản dạng tình dục và giới tính, bình đẳng sức khỏe
Thứ Tư, 15/10/2025Theo kênh truyền hình tin tức tài chính lớn nhất Hoa Kỳ CNBC (Consumer News and Business Channel) hơn chục trang trên trang web của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch...
Điều thú vị ở những người nổi tiếng trong lịch sử
Thứ Tư, 15/10/2025Mỗi khi nhìn thấy những người nổi tiếng, chúng ta thường quên rằng họ thực ra cũng chỉ là con người, và họ cũng có những trải nghiệm thú vị, quan điểm riêng...
Tản mạn: Tết Trung Thu đang đến gần!
Thứ Sáu, 03/10/2025“Trăng tròn vào ngày 15 tháng 8, bánh trung thu thơm ngon và ngọt ngào”
12 quy tắc nhỏ cho cuộc sống hạnh phúc hơn
Thứ Sáu, 19/09/2025Tôi đã dành hơn 12 năm nghiên cứu về hạnh phúc và bản chất con người. Trên hành trình đó, tôi đã thu thập được những gì tôi gọi là “Bí quyết trưởng thành”...
Hòa nhập với cuộc sống ở nước ngoài
Con bạn có đang sử dụng AI để làm bài tập về nhà?
Về hành vi nguy cơ của thanh thiếu niên trong 10 năm gần đây tại Mỹ
Những bộ phim nói về tuổi mới lớn
Học cách thay đổi bản thân mỗi ngày!
