Tham vấn tâm lí - Một dịch vụ cần phát triển ở Việt Nam (phần 2)

 Ở các nước phương Tây, kể cả một số nước trong khu vực như Singapo, Thái Lan, v.v... trong mỗi khu dân cư với số lượng vài chục nghìn dân, người ta thường bố trí một trung tâm tham vấn (Counseling Center) hay văn phòng dịch vụ gia đình (Family Services) để triển khai các hoạt động trợ giúp xã hội. Singapo với số dân chưa đến 4 triệu nhưng có tới trên 300 cơ sở thực hiện dịch vụ này. Hệ thống dịch vụ gia đình hay trung tâm tham vấn tỏ ra rất hữu hiệu trong giúp đỡ cá nhân và gia đình tháo gỡ những khó khăn, đặc biệt là trong quan hệ hôn nhân, gia đình, hay trong nuôi dạy con cái. Cũng không ít các trung tâm hay dịch vụ gia đình sử dụng các hình thức tham vấn cá nhân, tham vấn gia đình hay tham vấn nhóm để giúp đỡ những người nghiện hút, trẻ em bị phạm pháp v.v...

Dịch vụ tham vấn còn được đưa vào trong hệ thống các trường học. Tại các trường phổ thông, người ta sử dụng mô hình Công tác xã hội học đường (School Social Work) trong đó có hoạt động tham vấn nhằm giúp đỡ những học sinh, phụ huynh học sinh có con có khó khăn trong hành vi và học tập, giải quyết những mối quan hệ bất đồng giữa thầy cô và học sinh, giữa học sinh và học sinh. Theo kết quả điều tra của Lim Peng Ann năm 1999, có tới 60% số trường phổ thông Singapo có triển khai công tác xã hội học đường, trong đó có hoạt động tham vấn toàn thời gian hay bán thời gian.

Hầu hết các trường đại học, cao đẳng ở các nước phát triển đều có trung tâm tham vấn (Student’s Counceling Center) nhằm giúp sinh viên giải toả những khó khăn trong học tập, trong quan hệ bạn bè, gia đình và các quan hệ xã hội khác. Những khó khăn trong hoà nhập của các sinh viên sẽ được trung tâm này giúp đỡ tháo gỡ qua loại hình tham vấn nhóm hay tư vấn cung cấp thông tin. Sự căng thẳng trong học tập ở cường độ cao của các sinh viên là một trong những vấn đề thường gặp và được các nhà tham vấn tại trung tâm hỗ trợ giải tỏa thông qua các hình thức tham vấn khác nhau.

Ở Việt Nam hiện nay, mặc dù còn nhiều tranh luận về thuật ngữ, song kết quả một số điều tra, nghiên cứu gần đây như của Trường Cao đẳng Lao động - Xã hội (1997, 2004), Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn Hà Nội (2002), Khoa Tâm lý - Giáo dục, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội (2004) v.v... cũng như hoạt động thực tiễn cho thấy nhu cầu của loại hình dịch vụ này đang có chiều hướng tăng lên, đặc biệt là ở các khu vực đô thị, thành phố lớn.