Bắt đầu đi học

Ở trường, trẻ em sẽ được học về cách thế giới vận hành, về các tương tác xã hội phù hợp và về những người bên ngoài gia đình. Các em sẽ tìm hiểu về điểm mạnh, điểm yếu, sở thích và bản thân mình trong xã hội. Các em sẽ phải thể hiện theo cách mà các em chưa từng phải làm ở nhà. Các em phải tách khỏi cha mẹ, đối mặt với những thách thức xã hội và học tập, và kết bạn.

Việc bắt đầu đi học có thể vừa thú vị vừa căng thẳng. Nhiều trẻ em tỏ ra lo lắng về trường học. Lo lắng có thể xảy ra vào đầu năm học mới hoặc khi trẻ chuyển trường. Một đứa trẻ đã từng đi nhà trẻ có thể thoải mái hơn với nghi thức chia tay hàng ngày. Những trẻ này có thể ít lo lắng hơn trong vài ngày đầu tiên đi nhà trẻ, trường mầm non hoặc trường mẫu giáo.

Nếu cha mẹ hoặc người giám hộ có những cảm xúc lẫn lộn (ví dụ như tội lỗi, sợ hãi hoặc lo lắng) về việc cho con đi học, điều này có thể làm tăng thêm sự do dự hoặc miễn cưỡng của trẻ. Trải nghiệm bắt đầu đi học của trẻ bị ảnh hưởng bởi sự chuẩn bị, cảm xúc và thái độ của gia đình.

Những điều cha mẹ có thể làm để giúp con mình:

• Thể hiện sự quan tâm, ủng hộ và động viên.
• Hãy nói chuyện với con về những điều sẽ diễn ra, chẳng hạn như các hoạt động (ngủ trưa, ăn nhẹ và giờ kể chuyện), lịch trình, đồ chơi và những đứa trẻ khác.
• Đưa con đến trường để làm quen với cách bố trí trường (lớp học ở đâu, nhà vệ sinh ở đâu, ngăn tủ hoặc móc treo áo nào là của con, v.v.) và để giới thiệu con với giáo viên.
• Hãy cho con biết rằng cảm thấy lo lắng hoặc hồi hộp khi xa nhà là điều bình thường và gợi ý mang theo một đồ vật quen thuộc hoặc một bức ảnh gia đình đến trường.
• Đi xe buýt cùng bạn chơi thân thiết hoặc đi chung xe với bạn bè có thể giúp việc chuyển tiếp hàng ngày từ nhà đến trường trở nên dễ dàng hơn. Việc tìm được một người bạn ở trường cũng có thể giúp giảm bớt nỗi sợ hãi khi ở một mình trong môi trường mới.
• Hãy làm cho nghi thức chuẩn bị đến trường càng ít căng thẳng càng tốt. Ví dụ, hãy chuẩn bị sẵn vở và quần áo vào tối hôm trước. Việc để con giúp chuẩn bị đến trường (ví dụ, chuẩn bị bữa trưa) vào tối hôm trước cũng có thể giảm bớt căng thẳng cho cả hai.

Phải làm gì nếu con bạn gặp khó khăn: Nếu con gặp khó khăn đáng kể với việc xa cách, hãy thảo luận với giáo viên để hỗ trợ con trong những ngày đầu.

Từ chối đến trường

Đi học thường là một sự kiện thú vị và hào hứng đối với trẻ nhỏ. Tuy nhiên, đối với một số trẻ, việc này có thể gây ra nỗi sợ hãi hoặc hoảng loạn dữ dội. Cha mẹ nên lo lắng nếu con mình thường xuyên than phiền về việc bị ốm hoặc thường xin nghỉ học vì những vấn đề sức khỏe nhẹ. Việc không muốn đến trường có thể xảy ra bất cứ lúc nào nhưng phổ biến nhất ở trẻ em từ 5-7 tuổi và 11-14 tuổi, thời điểm trẻ phải đối mặt với những thách thức mới của bậc tiểu học và trung học cơ sở. Những trẻ này có thể bị tê liệt vì sợ phải rời xa sự an toàn của cha mẹ và gia đình. Cha mẹ rất khó đối phó với nỗi sợ hãi và việc trẻ từ chối đến trường, nhưng những nỗi sợ hãi và hành vi này có thể được điều trị thành công với sự giúp đỡ chuyên nghiệp.
Việc từ chối đến trường thường bắt đầu sau một khoảng thời gian ở nhà khi trẻ trở nên gần gũi hơn với cha mẹ, chẳng hạn như kỳ nghỉ hè, kỳ nghỉ lễ, kỳ nghỉ cuối tuần dài hoặc một cơn ốm ngắn. Nó cũng có thể xảy ra sau một sự kiện căng thẳng, chẳng hạn như cái chết của thú cưng hoặc người thân, chuyển trường hoặc chuyển đến một khu phố mới.
Trẻ có thể kêu đau đầu, đau họng hoặc đau bụng ngay trước giờ đến trường. Cơn đau thuyên giảm sau khi trẻ được phép ở nhà, nhưng lại tái phát vào sáng hôm sau trước giờ đến trường. Trong một số trường hợp, trẻ có thể đơn giản là từ chối ra khỏi nhà. Vì sự hoảng loạn đến từ việc rời khỏi nhà chứ không phải đến trường, nên trẻ thường bình tĩnh khi đến trường. 

Trẻ em có nỗi sợ hãi vô lý về trường học cũng có thể:

• Biểu hiện hành vi bám dính
• Thể hiện sự lo lắng và sợ hãi quá mức về cha mẹ hoặc về việc gây hại cho bản thân
• Theo dõi mẹ hoặc cha xung quanh nhà
• Gặp khó khăn khi đi ngủ
• Gặp ác mộng
• Có nỗi sợ hãi phóng đại, không thực tế về động vật, quái vật, kẻ trộm
• Sợ ở một mình trong bóng tối
• Có những cơn giận dữ dữ dội khi bị ép phải đến trường

Những triệu chứng và hành vi như vậy thường gặp ở trẻ em mắc chứng rối loạn lo âu chia ly. Những ảnh hưởng lâu dài tiềm ẩn (lo âu và rối loạn hoảng sợ khi trưởng thành) rất nghiêm trọng đối với trẻ mắc chứng lo âu chia ly dai dẳng và không được hỗ trợ chuyên môn. Trẻ cũng có thể gặp phải các vấn đề nghiêm trọng về giáo dục hoặc xã hội nếu nỗi sợ hãi và lo lắng khiến trẻ phải xa trường học và bạn bè trong một thời gian dài.

Khi nỗi sợ hãi vẫn còn, cha mẹ và con nên tham khảo ý kiến chuyên gia sức khỏe tâm thần có trình độ, người sẽ làm việc cùng họ để xây dựng kế hoạch đưa con trở lại trường học và tham gia các hoạt động khác ngay lập tức. Việc từ chối đến trường ở trẻ lớn hơn hoặc thanh thiếu niên có thể liên quan đến các vấn đề về bạn bè/xã hội (thậm chí có thể do bị bắt nạt), phát triển các vấn đề về sức khỏe hành vi và thường cần được đánh giá và điều trị chuyên sâu hơn.
Nhà trường nên hỗ trợ gia đình lập kế hoạch cho việc đi học thành công. Nỗi sợ hãi và hoảng loạn quá mức về việc rời xa nhà/cha mẹ và đến trường có thể được điều trị thành công.

Nguồn: aacap.org