Lãnh cảm - rối loạn tình dục ở phụ nữ Thứ Ba, 10/10/2023, 00:00

Hơn 10 năm nay, sau khi sinh con thứ ba, chị Linh (43 tuổi, ngụ TP HCM) gần như không còn muốn gần gũi chồng. Phải nuôi nấng chăm sóc các con trong khi vẫn đảm đương công việc, sự nghiệp, không được chồng chia sẻ thấu hiểu, chị mệt mỏi rồi dần vô cảm.

Quan hệ vợ chồng căng thẳng trên bờ vực đổ vỡ, chị Linh đến Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM khám. Kết quả xét nghiệm cho thấy nồng độ nội tiết tố nữ estrogen trong máu bệnh nhân dưới 10 pg/mL, thấp hơn nhiều so với mức trung bình ở phụ nữ trưởng thành, tiền mãn kinh. Tiến sĩ, bác sĩ Lê Phúc Liên, Trưởng Đơn vị Niệu nữ, Trung tâm Tiết niệu - Thận học - Nam khoa, chẩn đoán người bệnh bị rối loạn tình dục, teo âm đạo, sa bàng quang độ một. "Đây là lý do khiến bệnh nhân lãnh cảm", bác sĩ nói.

Theo bác sĩ Liên, rối loạn tình dục là sự không thỏa mãn về mặt tình dục, phổ biến ở phụ nữ trong tuổi sinh sản, mãn kinh. Lúc này, người nữ không thể trải qua hoàn chỉnh 4 giai đoạn cơ bản gồm kích thích, hưng phấn, đáp ứng ham muốn và đạt cực khoái. Các rối loạn trên có thể xảy ra cùng lúc, đan xen lẫn nhau hoặc xuất hiện đơn lẻ ở mỗi người bệnh.

Bác sĩ dẫn thống kê từ chuyên trang thông tin y khoa Uptodate cho hay khoảng 40% phụ nữ trên thế giới bị rối loạn tình dục, trong đó tỷ lệ mắc cao nhất là ở các nước Đông Nam Á, thấp nhất ở khu vực Bắc Âu.

Hiện không có số liệu cụ thể về tình trạng này tại Việt Nam. Xã hội ngày càng cởi mở, nhưng với phần lớn phụ nữ, tình dục là chủ đề nhạy cảm, tế nhị. Giống như chị Linh, họ xấu hổ, tự ti khi chia sẻ chuyện thầm kín, nghĩ rối loạn tình dục không thể điều trị, hay ngại bác sĩ nam khám... nên âm thầm chịu đựng, khiến tình trạng nặng hơn.

Theo bác sĩ Liên, đây cũng là một trong những lý do khiến ít phụ nữ đi khám về rối loạn tình dục. Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh hiện mỗi tháng tiếp nhận vài chục bệnh nhân đến khám, rất thấp so với hàng trăm lượt khám nam khoa mỗi tuần.

Phụ nữ khám rối loạn tình dục có nhiều hoàn cảnh khác nhau. Có người trẻ tuổi, mới kết hôn, nhưng chưa thể có đêm tân hôn viên mãn vì ám ảnh tâm lý từng bị lạm dụng khi còn nhỏ. Có trường hợp vợ vô tình chứng kiến chồng ngoại tình nên mất cảm xúc, bác sĩ Liên cho biết.

Thế giới ghi nhận 4 nhóm rối loạn chức năng tình dục, gồm nhóm giảm ham muốn (khoảng 39%), rối loạn hưng phấn (26%), không đạt tới cực khoái (21%) và đau khi giao hợp khoảng 14% trường hợp.

Bác sĩ Liên cho biết bệnh có thể dẫn đến những tác hại nghiêm trọng với sức khỏe, tâm lý người bệnh và hạnh phúc gia đình. Khi bị rối loạn, người bệnh gặp khó khăn trong quan hệ, không đủ cảm giác hưng phấn, thỏa mãn. Nếu bệnh kéo dài không điều trị, người bệnh sẽ rơi vào chán nản, khó tập trung, mất tự tin, thiếu hứng thú trong sinh hoạt và công việc. Một số phụ nữ trở nên lãnh cảm, thấy tội lỗi vì không đáp ứng được cho bạn đời, thậm chí hiếm muộn.

Rối loạn tình dục ở phụ nữ do nhiều nguyên nhân khác nhau, có thể do tâm lý hoặc bệnh thực thể (rối loạn nội tiết tố, tác dụng phụ của thuốc, các bệnh như lạc nội mạc tử cung, u xơ tử cung, sa tạng chậu, tiểu đường...) hoặc do tuổi tác, thiếu kiến thức về tình dục, mối quan hệ bất hòa, bị lạm dụng thể chất hoặc tình dục trước đó.

Tùy nguyên nhân, bác sĩ sẽ đưa ra phác đồ điều trị phù hợp. Bác sĩ Liên cho biết các phương pháp không dùng thuốc như thay đổi lối sống, trao đổi cởi mở với chồng, thay đổi thói quen tình dục. Nếu người bệnh rối loạn do tâm lý sẽ điều trị tâm lý. Trường hợp mắc bệnh thực thể sẽ chữa bệnh gốc trước, như rối loạn do giảm nội tiết thì điều trị bằng hormone thay thế...

Chị Linh được bác sĩ Liên sử dụng liệu pháp thay thế hormone estrogen tại chỗ bằng cách bôi kem, sử dụng chất bôi trơn khi quan hệ. Ngoài ra, người bệnh được điều trị vùng chậu bằng laser và hướng dẫn các bài tập sàn chậu. Bác sĩ Liên khuyến khích chị chia sẻ với chồng về tình trạng sức khỏe hiện tại, cùng nhau tháo gỡ vướng mắc trong đời sống gia đình. Chị Linh sắp bước vào giai đoạn mãn kinh, tình trạng rối loạn xảy ra nhiều năm nên cần kiên trì điều trị.

Bác sĩ khuyến cáo khi có các dấu hiệu bất thường như khô âm đạo, giảm ham muốn, khó kích thích, đau khi giao hợp..., chị em nên đến gặp bác sĩ chuyên về niệu nữ. Phát hiện và điều trị rối loạn tình dục càng sớm, hiệu quả càng cao.

Theo Vnexpress