''Trường học tình yêu'' và sự phá cách của nữ đạo diễn Helena Thứ Ba, 12/09/2006, 15:40

Chị có thể cho biết mong đợi của chị khi đưa vở diễn đến Việt Nam?

Chúng tôi được biết là vở diễn có những điểm mới so với vở diễn gốc. Chị có thể nói rõ hơn?

- Có nhiều yếu tố mới gần gũi với cuộc sống hơn. Diễn viên không mặc những trang phục truyền thống của Opera cổ điển với những chiếc váy dài mà mặc quần jean và áo sơmi. Cách thể hiện cũng khác. Họ thể hiện cảm xúc mãnh liệt hơn, họ biểu cảm như trong cuộc sống thật. Họ có thể gào thét khi đau khổ, phá phách khi tức giận. Họ đi đứng thoải mái với những điệu bộ, ngôn ngữ cơ thể sinh động. Khi đề cập đến vấn đề tình dục, bao cao su được đưa vào… Chúng tôi xem đó cũng là một cách khác để thể hiện câu chuyện và tác phẩm bất hủ của Mozart.

Điều gì khiến chị muốn đưa những yếu tố hiện đại vào một vở kịch cổ điển như vậy?

- Ở Thuỵ Điển điều đó không hề xa lạ và chúng tôi đã diễn theo cách này 30 năm rồi. Công chúng rất thích thú và đón nhận nhiệt tình. Vấn đề tình dục ở Thuỵ Điển rất cởi mở. Họ có thể nói chuyện thẳng thắn với nhau mà không có bất kỳ sự e ngại nào. Vở kịch này chúng tôi đặc biệt hướng đến giới trẻ vì tính hiện đại của nó. Mặt khác, tôi làm như vậy cũng là vì ý thích của tôi. Đó cũng là một sự thử nghiệm mới mẻ. Lúc đầu có vẻ xa lạ nhưng mọi người sẽ hiểu và yêu thích nó.

Trong vở diễn đoạn nào diễn viên khó đóng nhất? Chị nhận xét gì về sự phối hợp giữa nghệ sĩ Việt Nam và Thuỵ Điển? Họ có gặp khó khăn gì không?

Một khó khăn nữa đối với các nghệ sĩ Việt Nam đó là sự khác biệt về ngôn ngữ do cách phát âm khác nhau và cách hát opera bằng tiếng Ý khác với hát bằng tiếng Việt. Họ mất ba tuần để có thể hát thuần thục hơn. Có những đoạn họ hát tốt nhưng cũng có đoạn họ hát không chuẩn lắm. Nhưng nói chung là không vấn đề gì cả.

Cũng do sự phá cách với các chi tiết mới, cách phục trang và biểu diễn rất mới cùng những khó khăn về ngôn ngữ nên tôi thường diễn mẫu trước để các nghệ sĩ Việt Nam dễ hình dung và nhập vai tốt hơn, thay cho cách đạo diễn là đứng chỉ hoặc hướng dẫn diễn viên phải làm gì như thông thường. Các diễn viên Việt Nam cũng đã có một khoảng thời gian làm quen với tiếng Ý từ tháng 5.

Theo chị, khán giả Việt Nam sẽ đón nhận vở diễn này như thế nào?

- Tôi không biết khán giả Việt Nam sẽ phản ứng như thế nào khi xem vở kịch nhưng điều quan trọng nhất là họ phải được tận mắt chứng kiến. Họ có thể thích hoặc không thích. Những tình tiết của vở kịch rất thú vị. Vở kịch rất nổi tiếng và được công diễn ở nhiều nơi với nhiều thứ tiếng khác nhau. Dự kiến, sau khi ra mắt công chúng Việt Nam, vở kịch cũng sẽ được công diễn tại 6 địa điểm ở Thuỵ Điển (và đoàn diễn vẫn bao gồm các nghệ sĩ Việt Nam và Thuỵ Điển)

Chắc hẳn là trước khi đến Việt Nam chị cũng đã tìm hiểu đôi chút về văn hoá Việt Nam. Chị thấy loại hình Opera có phù hợp với văn hoá Việt Nam không?

- Tôi có xem một số bộ phim của Việt Nam (tôi không nhớ chính xác tên) và một số loại hình nghệ thuật truyền thống như Chèo..., nhưng nói chung cũng không nhiều lắm. Mặc dù Opera được xem là nghệ thuật quý tộc nhưng ở Thuỵ Điển nó rất phổ biến và ai cũng có thể đi xem được như Chèo ở Việt Nam vậy. Trước đây Opera cũng chỉ dành cho một bộ phận người giàu hay người có trình độ thưởng thức nghệ thuật cao nhưng nó đã dần được phổ biến. Ở Việt Nam cũng vậy, có thể bây giờ sẽ là rất lạ nhưng bằng âm nhạc, bằng nghệ thuật trình diễn, trang phục và lời hát của diễn viên, chúng tôi hy vọng có thể chinh phục được khán giả Việt Nam và họ sẽ thích thú với nghệ thuật này.

Sau vở diễn này chị có dự định gì khác ở Việt nam nữa không?

- Tôi rất mong được quay lại và tiếp tục hợp tác với các bạn nhưng thực sự là mình tôi không thể quyết định được. Điều này còn tuỳ thuộc vào Phái đoàn châu Âu tại Việt Nam cũng như kế hoạch giữa Nhà hát Kịch Thuỵ Điển và Nhà hát Nhạc vũ kịch Việt Nam. Nếu có cơ hội tôi sẽ quay trở lại.

Xin cảm ơn chị!

Hà Trang & Duy Nam (thực hiện)

[Vở nhạc kịch “Cosi fan tutte - Trường học tình yêu” do các nghệ sĩ của Nhà hát Nhạc vũ kịch Việt Nam và Nhà hát Kịch Thuỵ Điển thể hiện sẽ công diễn trong hai đêm 28 và 29/9/2006 tại Nhà hát Lớn Hà Nội. Đây là một trong số các hoạt động nằm trong tháng kỷ niệm 250 năm ngày sinh thiên tài âm nhạc Mozart tại Việt Nam.