Cấu tạo cơ quan sinh dục nam Thứ Sáu, 28/02/2014, 00:00

Cấu tạo dương vật:

Ngoài cùng là da, ở phần đầu dương vật có một đoạn da mỏng bảo vệ, gọi là bao quy đầu. Bao quy đầu của bé trai hẹp, nhưng nó giãn ra khi tới tuổi dậy thì. Nếu  một người đã trưởng thành mà bao quy đầu không giãn, không lộn ra sau được thì nên đến bệnh viện cắt bao quy đầu để thuận tiện cho việc vệ sinh và phòng ngừa ung thư dương vật. Hơn nữa, việc hẹp bao quy đầu có thể ảnh hưởng đến quan hệ tình dục như gây đau hoặc khó khăn cho quan hệ tình dục.

Giữa dương vật có một đường ống gọi là niệu đạo, cả nước tiểu và tinh dịch đều thoát ra khỏi cơ thể bằng đường này, nhưng không bao giờ thoát ra cùng một lúc. Khi tinh dịch đang được phóng ra khỏi cơ thể thì lối thoát dành cho nước tiểu bị đóng lại nhờ một chiếc van "thông minh" và ngược lại, khi nước tiểu đi ra ngoài thì phần đóng sẽ quay lại phía đường ra của tinh dịch.

Lúc bình thường khi dương vật mềm ở thể hang, các hốc máu có hình chữ V, H, X, Y. Khi dương vật bị kích thích bởi tác nhân cơ học (sờ, nắn, đụng chạm tại chỗ) hoặc bởi các yếu tố tâm lý (nghĩ, nghe, nhìn) thì sợi cơ trơn của các tiểu động mạch co lại, kéo các vòng chun giãn ra làm cho máu từ các tiểu động mạch tràn vào các hốc máu do vậy dương vật to, dài ra và cứng.

Cơ chế cương cứng dương vật:

Cương cứng dương vật là hiện tượng tự nhiên. Khi còn nhỏ, một bé trai đã có những lúc cương cứng và đến khi bước vào tuổi dậy thì, hiện tượng cương cứng này xuất hiện dễ dàng vì đủ mọi lý do như: khi thoáng nghĩ đến bạn gái, khi sợ hãi, lo lắng, khi muốn đi tiểu, khi ngủ dậy buổi sáng hay bất cứ lúc nào mà chẳng vì lý do gì cả. Bạn đừng lo lắng quá, khi trưởng thành, dương vật sẽ không “bất trị” như thế nữa, nó sẽ nghe theo sự điều khiển của ý thức của bạn và thường chỉ cương cứng khi có ham muốn tình dục.

Khi dương vật cương cứng có thể có nhiều hình vẻ khác nhau, bạn thì cong vòng lên, bạn lại cong vòng xuống và mức độ dựng cao, thấp cũng khác nhau.

Khi có một kích thích hay một ham muốn tình dục cho dù có tác động trực tiếp hay không trên dương vật, thì kích thích này sẽ phát ra một tín hiệu trên não bộ. Từ đó, tín hiệu này được chuyển đến trung tâm gây cương ở tủy sống và làm cho nó hoạt động. Sau đó tín hiệu sẽ gửi tiếp đến mô cương nằm trong hai thể hang qua sự dẫn truyền của các sợi thần kinh thể hang. Kết quả là:

- Làm giãn nở các động mạch thể hang, các động mạch nhỏ, kể cả động mạch xoắn, do đó máu sẽ được bơm dồn vào các hang mạch máu.

- Các cơ trơn quấn quanh động mạch hang cũng như quấn quanh các hang mạch máu giãn ra sẽ tạo thành một lực hút làm cho máu đến các hang mạch máu nhiều hơn. Sự giãn của các cơ trơn này là một yếu tố chính trong việc gây cương hay xìu dương vật.

Sự giãn nở của các hang mạch máu làm cho một số lượng máu dồn lại càng ngày càng nhiều hơn do đó làm tăng áp lực trong các hang, các hang này đè và ép lên các tĩnh mạch vốn có thành mạch máu rất mỏng làm cho nó xẹp xuống, như thế máu sẽ ứ lại không thoát ra trở về được nên khiến cho dương vật phồng to lên và cứng lại. Ðó là cơ chế gây cương do tĩnh mạch bị chèn ép.

Trong khi dương vật cương, lối thoát của nước tiểu bị đóng lại và một chất dịch được tiết ra từ 2 tuyến nhỏ đặc biệt (tuyến hành - niệu đạo) được xối vào niệu đạo để dọn sạch dấu vết nước tiểu còn đọng lại trước khi phóng tinh.

Cơ chế xìu dương vật:

Lượng máu bị ứ lại trong các hang nếu thoát dần ra được sẽ làm dương vật bớt cứng và xìu xuống. Hiện tượng này là do hoạt động co thắt của hệ thần kinh giao cảm, hệ này được kích thích sau khi con người đạt được cực khoái và xuất tinh.

Khi khoái cảm lên tới cực điểm thì có hiện tượng phóng tinh do các cơ nội hang và các cơ thành hang co thắt nhịp nhàng.

Sau khi phóng tinh các bó cơ giãn ra, máu thoát đi bằng đường tĩnh mạch, dương vật mềm trở lại.

Tinh hoàn là một cơ quan nằm ngoài ổ bụng. Mỗi cơ thể nam có hai tinh hoàn, có cấu tạo hình trứng, kích thước 4,5 x 2,5 cm. Ở người lớn thể tích của tinh hoàn trung bình là 4,8±18,6 ml. Chúng được bảo vệ ở bên trong một chiếc túi nhỏ bằng da chùng và nhăn nheo, được treo ở gốc dương vật gọi là bìu (hay bao tinh hoàn). Bìu có tính co giãn, để duy trì nhiệt độ thích hợp với tinh hoàn, nếu gặp nhiệt độ nóng thì bìu hạ xuống xa cơ thể cho mát và khi lạnh thì co lên cho ấm.

Cũng giống như dương vật, tinh hoàn của mỗi người mỗi khác, có thể lớn hay nhỏ hơn kích thước trung bình một chút hoặc có thể ở người này thì sa xuống thấp còn của người kia lại dâng lên cao. Thường thì hai bên tinh hoàn không đều nhau, bên cao bên thấp hoặc bên lớn bên nhỏ hơn một chút. Điều này hoàn toàn bình thường, không ảnh hưởng gì đến chức năng của hai tinh hoàn cả.

Trong mỗi tinh hoàn được chia thành nhiều thuỳ bằng các vách xơ, trong mỗi thuỳ lại có nhiều ống nhỏ ngoằn nghèo được gọi là ống sinh tinh. Mỗi tinh hoàn có khoảng 900 ống sinh tinh, mỗi ống dài 5m, tiếp nối với ống sinh tinh là ống mào tinh hoàn. Ống này có chiều dài 6m và được tiếp nối bởi ống dấn tinh.

Tinh hoàn được coi là "nhà máy" sản xuất ra tinh trùng. Mỗi ngày, hai tinh hoàn của một người đàn ông trẻ tuổi có khả năng sản sinh khoảng 120 triệu tinh trùng. Một lượng nhỏ được dự trữ trong mào tinh hoàn nhưng phần lớn tinh trùng được dự trữ ở ống dẫn tinh. Tại nơi dự trữ chúng có thể duy trì khả năng thụ tinh trong khoảng thời gian tối thiểu là một tháng.

Bên cạnh đó, tinh hoàn còn có một chức năng quan trọng khác là bài tiết hormon sinh dục nam (chủ yếu là Testosteron), quyết định các đặc tính của giới nam và điều khiển hoạt động của hệ sinh dục.

Mào tinh hoàn

Mào tinh hoàn là một bộ phận nhỏ nằm dọc ở mặt sau bên tinh hoàn. Mào tinh hoàn bao gồm từ 10-12 ống xuất và ở người trưởng thành, chiều dài tổng cộng của các ống này lên đến 5-6 cm. Cả về mặt hình thái lẫn chức năng, người ta thường chia mào tinh hoàn thành ba phần: Đầu mào tinh, thân mào tinh và đuôi mào tinh.

Ống dẫn tinh, túi tinh và tuyến tiền liệt

Tương ứng với hai bên tinh hoàn sẽ có hai ống dẫn tinh. Khi rời khỏi mào tinh, tinh trùng sẽ theo hai ống dẫn tinh bắt đầu cuộc hành trình của nó. Trên đường đi, tinh trùng gặp túi tinh và tuyến tiền liệt.

Túi tinh nằm giữa bàng quang và trực tràng. Các đường ra của túi tinh đổ vào các ống dẫn tinh, đoạn cuối của ống này đổ vào cổ tuyến tiền liệt, trước khi phóng tinh ra ngoài.

Tuyến tiền liệt rất nhỏ, chỉ bằng hạt dẻ, nằm ngay cổ bàng quang của nam giới, bao bọc quanh niệu đạo. Mặt sau tựa lên trực tràng còn mặt trước được cố định với xương chậu. Có thể dùng tay đưa sâu vào trong hậu môn, sờ ngược lên mặt trước sẽ thấy một vật hình cầu, đó chính là tuyến tiền liệt.

Túi tinh và tuyến tiền liệt tiết ra các chất dịch để nuôi dưỡng tinh trùng. Các chất dịch này hoà với tinh trùng tạo thành chất có tên là tinh dịch. Bình thường tinh dịch có màu trắng đục như nước vo gạo, khi mới ra khỏi cơ thể thường đặc rồi lỏng dần ra. Trong thành phần của tinh dịch, dịch tiết của túi tinh chiếm khoảng 50-80% thể tích, thành phần chính của nó là đường Fructose, có đặc tính nhầy và kiềm.

Một phần tuyến tiền liệt có chức năng của một cơ co thắt, có vai trò quan trọng trong việc phóng thích dịch tiết của tuyến tiền liệt cũng như kiểm soát nước tiểu. Dịch tiết của tuyến tiền liệt chiếm khoảng 15-30% thể tích tinh dịch.

Kết luận: Như vậy để có được sự phát triển và hoàn thiện về mặt cấu tạo và chức năng của các cơ quan ở hệ thống sinh dục đòi hỏi quá trình biệt hoá chính xác ngay từ quá trình bào thai và sau khi sinh. Sự điều hoà các quá trình này do tác động của cả cơ chế nội tiết lẫn cơ chế tự tiết và cận tiết.