Các rối loạn tâm lý thường gặp ở nam giới tuổi mãn dục Thứ Năm, 09/11/2023, 12:00

Mãn dục nam (Late-onset hypogonadism) là một tình trạng ảnh hưởng đến khoảng 10% nam giới ở độ tuổi trên 50 và đến 20% nam giới ở độ tuổi trên 60 tuổi. Đặc trưng bởi sự thiếu hụt nồng độ testosterone trong huyết thanh, mãn dục nam đôi khi được gọi là thiếu hụt testosterone hoặc thiếu hụt androgen ở nam giới lão hóa. Có một số triệu chứng thể chất, tâm lý và tình dục riêng biệt liên quan đến thời kỳ mãn dục ở nam giới. Việc chẩn đoán mãn dục nam được thực hiện trên cơ sở các triệu chứng, kèm theo kết quả xét nghiệm của nồng độ testosterone huyết thanh thấp. Các triệu chứng như mệt mỏi, rối loạn giấc ngủ, mất trí nhớ ngắn hạn, thay đổi thành phần cơ thể, khó chịu, trầm cảm, giảm ham muốn và rối loạn cương dương có thể ảnh hưởng xấu đến chất lượng cuộc sống và tình trạng sức khỏe của bệnh nhân.

2.1 Các triệu chứng mãn dục nam về tình dục và sức khỏe sinh sản

Nam giới trong độ tuổi mãn dục sẽ xuất hiện một hay nhiều dấu hiệu mãn dục nam sau:

• Giảm ham muốn tình dục
• Rối loạn cương dương
• Tinh trùng yếu nên khó sinh con.

2.2 Các triệu chứng mãn dục nam toàn thân

• Bệnh nhân có những rối loạn về hệ thống tim - mạch như: Testosterone giảm thấp cũng gây ra hàng loạt các rối loạn chuyển hóa trên các tế bào cơ trơn của mạch máu, các biểu hiện thường thấy trên tim mạch như tim đập nhanh, hay hồi hộp, huyết áp thất thường,...
• Rối loạn hô hấp: Khó thở về đêm, ngáy to. Lượng testosterone giảm thấp có thể gây cơn ngưng thở về đêm, cơn tỉnh giấc chớp nhoáng cần điều chỉnh sự thông khí gấp rút gây ra chứng ngáy to, khi ngáy lượng cung cấp oxy lên não giảm nên buổi sáng dậy dễ thấy mệt mỏi.
• Loãng xương: Ngược lại với sự tăng trưởng các tế bào mỡ khi testosterone giảm, các khối lượng không có mỡ như khối lượng các cơ quan, cơ bắp trên khung xương, dịch ngoài tế bào sẽ giảm sút gây nên tình trạng cơ bắp teo tóp, trương lực cơ giảm sút nên lười vận động, dễ mệt mỏi, xương dễ gãy.
• Giảm thể tích và trương lực cơ cho nên lười vận động vì dễ mệt mỏi. Toàn thân teo tóp dần.
• Lượng mỡ cơ thể tăng, nhất là béo bụng: giảm testosterone tác động làm tăng nội tiết tố Leptin (một chất giúp sản sinh các tế bào mỡ), khiến mỡ được hình thành nhiều hơn và tích tụ lại gây hội chứng béo phì, đặc biệt là béo bụng.
• Da mất nước và răn rúm, tạo ra các nếp nhăn.
• Thần kinh: Rất nhạy cảm với các phản xạ.
• Tâm thần: Các rối loạn tâm thần (trầm cảm, hay lo âu); khả năng nhận thức và khả năng tập trung giảm.
• Rối loạn hệ thống tạo máu: hồng cầu, bạch cầu, tiểu cầu,...

Mãn dục nam được so sánh như mãn kinh ở phụ nữ nhưng trong khi hầu hết nữ giới có thể nhận biết thời kỳ mãn kinh của mình thì nam giới sự sụt giảm nồng độ nội tiết tố nam testosterone diễn ra khá chậm và kéo dài nên việc nhận biết khó khăn hơn nhiều.

Nam giới thời kỳ mãn dục có những thay đổi về tâm sinh lý như:

• Có cảm giác tệ hại, thường hay mệt mỏi.
• Dễ bị kích động không còn thích thú các hoạt động thể lực.
• Năng suất lao động giảm sút.
• Không còn hứng thú với chuyện giường chiếu.
• Gặp trục trặc với chuyện quan hệ vợ chồng.

 Các triệu chứng mãn dục khởi phát là do sự suy giảm testosterone do đó để điều trị cần thiết phải bổ sung hormone testosterone. Hiện nay có 2 cách để bổ sung testosterone:

• Dùng thuốc testosterone: dạng thuốc uống, thuốc tiêm, miếng dán theo chỉ định của bác sĩ. Liệu pháp bổ sung testosterone này chỉ thích hợp cho những người bị thiếu hụt testosterone do cơ thể suy nhược không thể tự sản xuất được. Lưu ý chỉ sử dụng thuốc khi có chỉ dẫn của bác sĩ chuyên khoa, việc tự ý dùng thuốc có thể dẫn đến những hậu quả không mong muốn.
• Biện pháp tự nhiên: việc xây dựng chế độ dinh dưỡng hợp lý, tăng cường vận động, sinh hoạt khoa học và tránh xa chất kích thích được chứng minh mang lại tác dụng tuyệt vời giúp cơ thể sản sinh hormone nam giới một cách tự nhiên.

Nguồn Vinmec