Những điều cần biết trước khi đông lạnh trứng Thứ Bẩy, 25/05/2024, 00:00

Mặc dù công nghệ đông lạnh phôi đã tồn tại từ những năm 1980, nhưng việc bảo quản trứng không được thụ tinh là một thách thức kỹ thuật mà hầu hết các nhà khoa học cho rằng không đáng giải quyết. Tuy nhiên, vào cuối những năm 1990, các nhà nghiên cứu trên khắp thế giới đã tìm ra cách đông lạnh và rã đông trứng mà không làm hỏng nó.

Đầu những năm 2000, các bác sĩ sinh sản ở Mỹ đã tiến hành thử nghiệm lâm sàng để nhân rộng phương pháp này. Đến năm 2012, có bằng chứng mạnh mẽ cho thấy quy trình này dẫn đến tỷ lệ thụ tinh và mang thai tương tự như thụ tinh trong ống nghiệm, đã thuyết phục Hiệp hội Y học Sinh sản Hoa Kỳ ngừng coi đây là một “thủ tục thử nghiệm”.

Nếu không có nhãn hiệu, các công ty bảo hiểm có thể chi trả cho thủ tục này, mở đường cho hàng chục nghìn phụ nữ kéo dài khả năng sinh sản bằng cách đông lạnh trứng. Theo một cuộc khảo sát quốc gia của Mercer, một công ty tư vấn lợi ích doanh nghiệp, gần 20% các công ty Mỹ với hơn 20.000 nhân viên cung cấp dịch vụ đông lạnh trứng, tăng từ mức 6% vào năm 2015.

Nhưng ngay cả khi việc đông lạnh trứng đã trở nên phổ biến hơn trong thập kỷ qua, thì quá trình này vẫn có vẻ căng thẳng và khó khăn. Đây là những gì bạn cần biết.

Đông lạnh trứng là gì?

Phụ nữ thường được sinh ra với khoảng một triệu quả trứng, con số này giảm dần theo độ tuổi. Bảo quản lạnh tế bào trứng, thuật ngữ kỹ thuật để đông lạnh trứng là quy trình lấy trứng, đông lạnh và lưu trữ trứng để sử dụng sau này.

Khi chuẩn bị lấy trứng, bệnh nhân được dùng hormone để kích thích buồng trứng, thúc đẩy chúng phát triển nhiều nang (túi chứa đầy chất lỏng, mỗi túi chứa một quả trứng). Khi các nang trứng đạt đến kích thước nhất định, chuyên gia sinh sản sẽ lấy trứng, chỉ đông lạnh những quả trứng đã sẵn sàng để thụ tinh. Toàn bộ quá trình diễn ra trong khoảng hai tuần.

Quá trình này như thế nào?

Đầu tiên, các chuyên gia sinh sản tiến hành xét nghiệm máu để ước tính nguồn cung trứng hiện tại của người phụ nữ. Họ cũng có thể tiến hành siêu âm để đo nang trứng và đảm bảo rằng buồng trứng có thể dễ dàng tiếp cận trong quá trình lấy trứng.

Một số bác sĩ có thể hướng dẫn người phụ nữ thực hiện biện pháp tránh thai nội tiết tố trước khi bắt đầu dùng thuốc hỗ trợ sinh sản để cải thiện khả năng các nang trứng phát triển cùng nhau với cùng kích thước và tốc độ. Tiến sĩ Mindy Christianson, giám đốc y tế của Trung tâm Sinh sản Johns Hopkins cho biết, các trung tâm sinh sản có xu hướng có các ưu tiên và chính sách kiểm soát sinh sản riêng.

Phụ nữ trải qua quá trình đông lạnh trứng sẽ tự tiêm thuốc nội tiết tố một hoặc hai lần mỗi ngày. Những mũi tiêm này được thực hiện trong khoảng tám đến mười ngày, sẽ kích thích các nang trứng phát triển.

Họ đến phòng khám bác sĩ vài ngày một lần để đo các nang trứng đó và kiểm tra nồng độ estrogen. Tiến sĩ Amanda Adeleye, bác sĩ nội tiết sinh sản và trợ lý giáo sư tại Đại học Chicago, cho biết nang trứng càng lớn thì càng có nhiều khả năng chứa trứng trưởng thành. Bà nói: Mặc dù một người phụ nữ có thể có hàng nghìn quả trứng nhưng “hầu hết chúng sẽ không phản ứng với thuốc”.

Khoảng một tuần sau quá trình này, người phụ nữ được dùng thuốc ngăn chặn sự rụng trứng để trứng không rụng trước khi có thể lấy ra. Sau đó, khi các nang trứng đạt đến một kích thước nhất định, họ sẽ tự tiêm cho mình một mũi “bắn kích hoạt”, giải phóng trứng để chuẩn bị lấy trứng, Tiến sĩ Elliot Richards, giám đốc nghiên cứu nội tiết sinh sản và vô sinh tại Phòng khám Cleveland cho biết.

Khoảng 35 giờ sau khi tiêm thuốc kích hoạt, các bác sĩ thực hiện lấy trứng, dẫn lưu từng nang trứng bằng cách đưa một cây kim nhỏ xuyên qua thành âm đạo và di chuyển nó vào trong buồng trứng.

Tiến sĩ Rachel Ashby, giám đốc Chương trình Người hiến trứng và Người mang thai tại Bệnh viện Phụ sản Brigham, cho biết quy trình này thường mất từ 15 đến 30 phút. Và người phụ nữ thường được dùng thuốc an thần trong suốt thời gian đó: “Cô ấy không cảm thấy gì hay nhớ bất cứ điều gì,” bác sĩ Christianson nói.

Ngày hôm đó, các bác sĩ có thể xác định được bao nhiêu quả trứng đã được lấy ra. Trung bình bệnh nhân dưới 38 tuổi có thể lấy được 10 đến 20 trứng mỗi chu kỳ, nhưng con số đó thay đổi tùy thuộc vào nguồn cung cấp trứng của từng cá nhân và phản ứng của buồng trứng với thuốc.

Chỉ những quả trứng trưởng thành mới được đông lạnh thông qua một quá trình gọi là thủy tinh hóa: một kiểu đông lạnh nhanh trong đó trứng được ngâm trong nitơ lỏng để ngăn chặn sự hình thành các tinh thể băng có thể làm hỏng trứng. Sau đó, trứng có thể được giữ ở trung tâm nơi chúng được thủy tinh hóa hoặc gửi đến một địa điểm khác để lưu trữ lâu dài.

Những rủi ro của đông lạnh trứng là gì?

Giống như bất kỳ thủ tục y tế nào, đông lạnh trứng đều có những tác dụng phụ và rủi ro. Tiến sĩ Christianson cho biết, loại thuốc kích thích buồng trứng có thể làm tăng mức estrogen của phụ nữ lên gấp 10 đến 20 lần so với trong chu kỳ kinh nguyệt thông thường.

Một số người gặp phải tình trạng thay đổi tâm trạng do nồng độ estrogen cao hơn bình thường. Và họ có thể cảm thấy đầy hơi khi buồng trứng mở rộng do phát triển nhiều nang trứng.

Nếu ai đó có tiền sử đông máu, bác sĩ có thể khuyên dùng thuốc làm loãng máu trong khi bệnh nhân dùng thuốc.

Một vài ngày trước khi lấy trứng, nhiều người cảm thấy khó chịu. Tiến sĩ Richards nói: “Họ sẽ không cảm thấy tuyệt vời. Nó không hề dễ chịu”.

Ông nói thêm, chảy máu và nhiễm trùng là những rủi ro khi lấy trứng, nhưng những biến chứng như thế này không phải là điển hình.

Tiến sĩ Ashby cho biết do thuốc gây mê được sử dụng trong quá trình hồi sức, một số người có thể bị buồn nôn và nôn, hiện tượng này sẽ được điều trị bằng thuốc. Theo Tiến sĩ Adeleye, có phụ nữ cũng có thể thấy đau bụng sau khi lấy trứng, tình trạng này thường được kiểm soát bằng Ibuprofen hoặc Tylenol và họ có thể nghỉ làm một ngày.

Trong một số ít trường hợp, phụ nữ có thể phát triển hội chứng quá kích buồng trứng nghiêm trọng, một phản ứng bất lợi đối với các loại thuốc nội tiết tố kích thích sản xuất trứng. Buồng trứng của họ sưng lên, khiến các mạch máu nhỏ rò rỉ chất lỏng, chất lỏng này có thể tích tụ trong bụng hoặc hiếm gặp hơn là xung quanh phổi. Tiến sĩ Adeleye cho biết, các triệu chứng, bao gồm đầy hơi, buồn nôn, khó tiểu và khó thở xảy ra rõ ràng nhất từ ba đến năm ngày sau thủ thuật.

Tiến sĩ Christianson cho biết, tình trạng này xảy ra ở khoảng 1% phụ nữ làm đông lạnh trứng và phổ biến hơn ở những người mắc hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS) vì PCOS có thể làm tăng nguy cơ phát triển quá nhiều nang trứng, từ đó có thể gây ra hội chứng quá kích buồng trứng.

Những phụ nữ đông lạnh trứng ở độ tuổi trẻ hơn, ở độ tuổi đầu 20, cũng có nguy cơ cao hơn vì nguồn cung cấp trứng lớn hơn là yếu tố nguy cơ dẫn đến chứng quá kích thích. Phụ nữ càng có nhiều trứng thì khả năng loại thuốc họ dùng trước khi lấy trứng sẽ kích thích một số lượng lớn nang trứng càng cao.

Các bác sĩ có thể theo dõi bệnh nhân cẩn thận và giảm nguy cơ mắc hội chứng quá kích buồng trứng, nhưng bất kỳ ai cân nhắc việc đông lạnh trứng nên được tư vấn về mức độ nguy hiểm của tình trạng này.

Đông lạnh trứng giá bao nhiêu?

Tiến sĩ Christianson cho biết chi phí khác nhau giữa các trung tâm hỗ trợ sinh sản, nhưng nhìn chung, một chu kỳ đông lạnh trứng, bao gồm theo dõi siêu âm và giám sát của bác sĩ, có thể tốn khoảng 4.500 đến 8.000 USD. Người phụ nữ thường hoàn thành một hoặc hai chu kỳ. Phạm vi bảo hiểm có thể khác nhau tùy thuộc vào loại chương trình mà họ có.

Riêng thuốc tiêm có giá từ 4.000 đến 6.000 USD mỗi chu kỳ, tùy thuộc vào lượng thuốc mà người phụ nữ cần. Việc lưu trữ trứng là một chi phí bổ sung - nó có thể lên tới hơn 500 USD mỗi năm.

Ai là ứng cử viên cho việc đông lạnh trứng?

Đông lạnh trứng không còn là phương pháp điều trị thử nghiệm nhưng cũng không phải là thuốc chữa bách bệnh cho khả năng sinh sản. Một nghiên cứu ở hơn 500 phụ nữ được công bố vào năm 2022 cho thấy khả năng sinh con sống từ trứng đông lạnh là 39%. Các phát hiện cũng cho thấy tuổi tác và số lượng trứng góp phần vào tỷ lệ thành công: Nếu một phụ nữ dưới 38 tuổi hoặc rã đông hơn 20 quả trứng, cơ hội của họ sẽ tăng lên đáng kể. Hướng dẫn của Trường Cao đẳng Sản phụ khoa Hoa kỳ nêu rõ rằng không có đủ nghiên cứu chứng minh việc đông lạnh trứng chỉ nhằm trì hoãn việc có con.

Tuy nhiên, một số chuyên gia cho rằng bất kỳ ai có nguy cơ vô sinh do tuổi tác đều có thể là ứng cử viên. Tiến sĩ Adeleye cho biết, những người khác có thể tìm đến thủ thuật này là những người sắp trải qua hóa trị liệu, có thể ảnh hưởng đến buồng trứng hoặc những người được xác định là chuyển giới hoặc không thuộc giới tính nhị phân và đang xem xét sử dụng hormone xác định giới tính.

Tiến sĩ Ashby cho biết: “Những quả trứng mà chúng tôi lấy được hiện nay, về mặt công nghệ, là cách tốt nhất mà chúng tôi có để bảo tồn khả năng sinh sản của chúng. Nhưng chúng ta sẽ không biết những quả trứng đó có tác dụng hay không cho đến khi họ sử dụng chúng”.

Theo Dani Blum và Nicole Stock (The NewYork Times)

Xem thêm: 11 điều bạn nên biết nếu đang cân nhắc việc đông lạnh trứng