Ngày 29-2 là ngày gì mà 4 năm mới xuất hiện một lần? Thứ Năm, 29/02/2024, 00:00

1. Vì sao tháng 2 chỉ có 28 hoặc 29 ngày?

Tháng 2 là tháng đặc biệt chỉ có 28 hoặc 29 ngày do cách tính lịch của người La Mã từ xa xưa.

Ban đầu, lịch La Mã do hoàng đế Romulus ban hành dựa vào chu kì của mặt trăng với 10 tháng bao gồm từ tháng 3 đến tháng 12.

Tuy nhiên, vào khoảng thế kỷ 8 TCN, Hoàng đế Numa Pompilius quyết định thêm vào 2 tháng nữa để đạt 12 tháng, mỗi tháng có 28 ngày, làm tổng số ngày trong một năm là 354 ngày. Tuy nhiên, vua Pompilius quyết định thêm một ngày vào tháng 1 và không thay đổi số ngày trong tháng 2.

Lịch La Mã ban đầu đặt theo chu kỳ của mặt trăng nên không phản ánh đúng chu kỳ biến đổi thời tiết các mùa. Vì thế vào năm 45 TCN, Hoàng đế La Mã Julius Caesar đã đưa ra lịch mặt trời, dựa trên lịch được phát triển ở Ai Cập. Cứ bốn năm một lần, tháng 2 lại nhận được thêm một ngày để giữ cho lịch phù hợp với hành trình Trái Đất quay quanh Mặt Trời. Để vinh danh Caesar, hệ thống này vẫn được gọi là lịch Julian.

Năm 1582, Giáo hoàng Gregory XIII đã ký một sắc lệnh thực hiện một điều chỉnh nhỏ. Vẫn sẽ có một năm nhuận cứ bốn năm một lần, ngoại trừ những năm "thế kỷ" – những năm chia hết cho 100, như 1700 hoặc 2100.

Những "năm thế kỷ" này là ngoại lệ vì tuy chia hết cho 4 nhưng sẽ không có ngày nhuận vào ngày 29-2. Nhưng năm 2000 vừa qua vẫn có ngày 29-2 vì lại có ngoại lệ trong ngoại lệ tức là những năm chia hết cho 400 thì tuy chúng là năm “thế kỷ” nhưng vẫn có ngày 29-2. Từ thời điểm đó trở đi, nó được gọi là lịch Gregorian (còn gọi là Tây lịch, Công lịch, Dương lịch).

Chu kỳ quay quanh Mặt trời của Trái đất mỗi năm không chỉ tốn 365 ngày, mà là 365 ngày và 6 giờ. Năm dương lịch có số nguyên là 365 ngày. Như vậy, một năm dương lịch còn thừa 6 giờ và 4 năm dồn lại thừa 24 giờ, bằng một ngày. Do vậy, cứ 4 năm sẽ có một năm 366 ngày, gọi là năm nhuận. Nhuận ngày dương lịch được tính vào tháng 2.

Năm 2024 là năm nhuận thuộc chu kỳ "4 năm mới có 1 lần" nên mới có ngày nhuận là ngày 29/2.

2. Những sự kiện trong ngày 29/2 

Ngày sinh nhật của những đứa trẻ "nhuận"

Những đứa trẻ sinh vào 29/2 thì 4 năm mới có một sinh nhật đúng lịch. Nếu cứ tính theo lịch, những người này sẽ có ít ngày sinh nhật hơn người thường tới 4 lần. Dĩ nhiên, để các con không bị thiệt thòi, hầu hết các gia đình đều chọn tổ chức sinh nhật vào ngày 28/2 hoặc 1/3.

(Ảnh: internet)

Ngày đặc quyền cầu hôn của phụ nữ

Ngày 29-2, Ngày phụ nữ cầu hôn hay còn gọi là Ngày độc thân (Bachelors Day) tại Ireland (khác với Ngày lễ độc thân hay còn gọi là Quang côn tiết vào ngày 11 tháng 11). Đôi khi ngày này còn được gọi là ngày đặc quyền của phụ nữ. Theo đó, phụ nữ được phép cầu hôn nam giới vào ngày nhuận 29-2, dựa trên truyền thuyết khi xưa Thánh Bridget phải lòng Thánh Patrick. 

Truyền thuyết này được cho là bắt nguồn từ một thỏa thuận giữa Saint Bridget và Saint Patrick. Vào thế kỷ thứ 5, Bridget đã đến gặp Patrick để phàn nàn rằng phụ nữ phải đợi quá lâu mới được kết hôn vì nam giới quá lề mề trong việc cầu hôn, đồng thời đưa ra yêu cầu rằng phụ nữ phải được trao cơ hội. Patrick đã đề nghị rằng phụ nữ được phép cầu hôn vào một ngày trong 7 năm một lần, nhưng Bridget đã mặc cả xuống còn 4 năm.

Theo phong tục của Ireland, phụ nữ sẽ chủ động tỏ tình, đính hôn. Nếu chàng trai trong mộng của cô nàng muốn từ chối lời tỏ tình, thì thay vì nói lời xin lỗi, anh ta sẽ tặng cô gái một chiếc khăn choàng lụa và đến giữa thế kỷ 20, thì người ta thay bằng một chiếc áo khoác lông. Còn ở nước Anh, người nữ được chủ động cầu hôn trong ngày nhuận này và nếu chàng trai từ chối thì chàng ta phải mua tặng cho cô nàng những chiếc vớ mới vào ngày Phục Sinh. Ở một số nơi, phụ nữ được chủ động cầu hôn vào những ngày trong cả năm nhuận đó.

(Ảnh: internet)

Ngày tốn tiền của nam giới

Tất nhiên, khi một người cầu hôn thì người còn lại vẫn có quyền từ chối. Nhưng khi phụ nữ đã cầu hôn thì việc từ chối không còn đơn giản. Nếu muốn từ chối phụ nữ, nam giới phải trải một lễ vật gì đó để tạ lỗi.

Ở Anh, "lễ vật" là 1 bảng Anh (khoảng 34.000 đồng), hoặc tặng một tấm áo lụa để xoa dịu nỗi đau của người phụ nữ.

Ở Đan Mạch, người đàn ông khi từ chối lời tỏ tình phải tặng cho cô gái đó 12 đôi găng tay, còn ở Phần Lan người đàn ông phải tặng vải để phụ nữ may váy.

Ngày 29-2, Ngày Quốc tế bệnh hiếm

Bệnh hiếm là nhóm bệnh lý đa dạng, được xác định bởi số lượng người mắc ít hơn nhiều so với các bệnh thường gặp như đái tháo đường hoặc tim mạch. Hầu hết bệnh khởi phát ở thời thơ ấu và tồn tại trong suốt cuộc đời.

Theo Tổ chức Y tế thế giới tại Việt Nam, cứ trong 15 người thì có một người bị ảnh hưởng bởi bệnh hiếm, trong đó có tới 58% trẻ em. Ở Việt Nam, trong nhiều năm qua, một số bệnh hiếm như rối loạn đông máu (haemophilia), tan máu bẩm sinh (thalassemia)… đã và đang được quan tâm điều trị. Dẫu vậy một số bệnh hiếm có thuốc điều trị đặc hiệu, nhiều căn bệnh vẫn chưa có phương pháp chữa trị hoặc chi phí quá cao, vượt khả năng chi trả của người bệnh. Đây thực sự là một gánh nặng với cả gia đình và xã hội.

Thách thức với bệnh hiếm là nhiều gia đình vẫn đang thiếu thông tin, thiếu hiểu biết về bệnh. Trẻ mắc bệnh di truyền nếu không được phát hiện sớm và tuân thủ điều trị, luôn theo dõi, ngăn ngừa các biến chứng thì nguy cơ tử vong rất cao.

Chính vì vậy, việc nâng cao nhận thức cộng đồng về bệnh hiếm và giúp người bệnh được tiếp cận với các phương pháp chẩn đoán, điều trị tiên tiến là yếu tố rất cấp thiết, cần sự nỗ lực của cả cộng đồng nói chung và ngành y tế nói riêng.

Để nâng cao nhận thức về vấn đề này, bắt đầu từ năm 2008, ngày cuối cùng của tháng hai hàng năm (28 hoặc 29-2) đã được Tổ chức Bệnh hiếm Châu Âu chọn làm ngày Quốc tế bệnh hiếm. Đến nay có khoảng hơn 100 quốc gia cùng tổ chức và đồng hành cùng cộng đồng bệnh hiếm nhân ngày này, trong đó có Việt Nam.

Tại một số nước, người ta có quan niệm ngày 29/2 là ngày “đen đủi”, tại Scotland, người ta quan niệm rằng những người sinh ra vào ngày nhuận là điềm gở, giống như thứ 6 ngày 13 vậy, người Hy Lạp thậm chí còn cho rằng các cặp đôi cưới vào năm nhuận, và đặc biệt vào ngày nhuận đều sẽ có kết cục không tốt đẹp.

Mặc dù vậy, ngày 29-2, không chỉ là một sự kiện đặc biệt trong lịch dương lịch mà còn là một phần quan trọng duy trì tính chính xác và đồng bộ hóa thời gian với các sự kiện thiên văn. Bằng cách điều chỉnh chu kỳ lịch để giữ cho lịch dương lịch phản ánh chính xác hơn về thời gian và vị trí của chúng ta trong vũ trụ.

Nguồn tham khảo: Plo.vn; Baomoi.com