Hai Mươi - Cơ hội tuyệt vời của cuộc hành trình Thứ Sáu, 25/09/2020, 09:05

Hay là..

Hai mươi: Bảo toàn thời gian hoạt động cũng như giấc ngủ hằng ngày bằng cách thức khuya và dậy khi mặt trời gần lên đến đỉnh.

Ba mươi: Nếu bạn không đặt chuông đồng hồ báo thức, có thể bạn đã tự học cách thức dậy được lúc 7h, hoặc là đang thất nghiệp.

Hai mươi: Fastfood, những bữa ăn tạm bợ qua bữa, xóa sổ bữa sáng, ưu đãi chất kích thích

Ba mươi: Cảm giác cam chịu sau mỗi lần bước xuống bàn cân, thuốc đau dạ dày trở thành vật bất ly thân.

Hai mươi: Yêu cuồng nhiệt hoặc ngại yêu, sao cũng được miễn là bản thân cảm thấy vui.

Ba mươi: Vội vã tìm một người “chấp nhận được” cho hôn nhân.

Hai mươi: Nuông chiều bản thân, loanh quanh với việc: Có lương -> Trả nợ -> Tiêu xài hoang phí -> Hết tiền -> Mượn tiền -> Bóc lịch đếm từng ngày để nhận lương.

Ba mươi: “Kế thừa” khoản nợ thẻ tín dụng do những năm tháng 20 để lại, bắt đầu nghĩ đến tiết kiệm để mua nhà.

Tôi, tận hưởng một tuổi 30, 40 hay lớn hơn thế nữa một cách ngày càng già nua đi, trong cơn thèm khát tuổi trẻ, tỉnh giấc mỗi sáng để hoàn thành tiếp những thói quen nhàm chán hằng ngày đã được định sẵn mà không còn can đảm để thay đổi, đôi lúc giật mình nhìn lại lại bầu trời tươi xanh ấy đã thoáng chốc vụt bay.

À khoan, đây mới là tôi, vừa chợt tỉnh giấc trong cơn ngủ quên, nhìn màn hình laptop, cả lớp đã rời phòng học online trên zoom từ 30 phút trước… vẫn đang trong cái tuổi được tôn thờ ấy… và mong rằng không có nỗi thất vọng nào vào 10 năm sau khi nhìn lại mình bây giờ.

Hai mươi – Tạo dựng cuộc sống hay tận hưởng niềm vui?

Party, bạn tình, shopping, ngủ nướng, những món quà đắt tiền, những thú tiêu khiển mới lạ… những thứ “bây giờ hoặc không bao giờ” gói gọn lại thì nó được gọi tên là Niềm Vui . Con người bản chất sẽ mãi không bao giờ thõa mãn mãi một niềm vui cố định, luôn phải tìm kiếm những thú vui mới lạ, hợp trend  để lấp đầy những nhàm chán quen thuộc có thể đã từng là khát khao một thời. Nếu chúng ta luôn có những trải nghiệm vui vẻ này, bộ não sẽ thích nghi dần và biến niềm vui thành thói quen. Và cần nhiều hơn như thế nữa để cảm thấy thích thú trở lại. Niềm vui thì chạy theo lạm phát. Nhưng hạnh phúc là một thứ tròn trĩnh, không có định nghĩa nhiều hay nhiều hơn.

Hai mươi - luôn mắc kẹt giữa những lời khuyên “Hãy tiết kiệm khi còn trẻ” và “Tuổi trẻ chỉ có một lần trong đời”. Chẳng phải chỉ ở tuổi trẻ mà bất kì độ tuổi cũng luôn muốn chiêu đãi hiện tại. Tận hưởng ngay 10 đồng hôm nay còn hơn tiết kiệm đầu tư để tháng sau nhận 15 đồng. Ăn hambuger, pizza, gà rán thỏa thích bất kì khi nào muốn nhưng không nghĩ đến những vấn đề hệ lụy như mất cân bằng dinh dưỡng, bệnh tim mạch sẽ phá hủy cơ thể như thế nào. Cuối tháng thì cùng lắm là ăn mì gói, nhưng tối nay nhất định phải đi ăn buffet. Và khi đang loay hoay tìm gợi ý cho một quyết định nào đó thì lại nhận ngay đòn bẩy “Còn trẻ mà, cứ tận hưởng đi”.

Hai mươi - non và xanh. Có chăng chúng ta là những tên trộm vì tưởng như chỉ có cơ hội đi qua vùng đất lạ một lần mà vội vàng hái nhanh những trái xanh trên cây, chưa nếm được hết miếng ngọt thì đầu lưỡi đã thấm vị đắng. Mùa quả chín chỉ dành cho những người nông dân kiên trì và vun vén đến cùng.

Hai mươi – hãy chọn vất vả và cố gắng!

Tại sao người ta luôn tôn thờ tuổi đôi mươi, không phải vì khi ấy ta tài năng nhất, đủ thứ sáng tạo hay nhiệt huyết tràn đầy cũng chẳng cần đến sức khoẻ từ một thế hệ nghiện cà phê và mì gói. Thứ tài sản quý giá nhất khi ấy chỉ là Thời Gian. Vậy nên, không thử khó khăn, vất vả bấy giờ thì sau này cuộc sống không còn cho ta cơ hội được phép mắc sai lầm rồi cưới xuề xòa cho qua, xin được sửa chữa, rút kinh nghiệm. Cuộc đời thế nào cũng có lúc vất vả, hà cớ chi an nhàn sớm để nửa cuộc đời sau phải trả cả vốn lẫn lãi cho vài năm tháng vay mượn niềm vui.

Ngọn lửa mãnh liệt nhất, nóng nhất, gian truân nhất lại đến khi ta còn quá non nớt, nhưng người thợ rèn chỉ uốn sắt khi còn nóng.

Bạn tin vào thần linh nên đã cầu xin được phù hộ khi gặp chuyện chẳng lành, thần linh không giúp vì đã tin chắc rằng bạn sẽ tự vượt qua được!

Hai mươi tuyệt vời! Một lứa tuổi vừa được xem là những đàn anh, đàn chị trưởng thành đủ để quyết định tương lai, vừa như những đứa trẻ chịu nghe lời, học hỏi và tiếp thu thế hệ trước. Một cách kì diệu, hai mươi có thể sắp xếp ngàn deadline, từ công việc tình nguyện, câu lạc bộ, đam mê của bản thân đến bài thuyết trình cho buổi học cuối tuần trong khuôn thời gian ngắn ngủi. Một cách can đảm, hai mươi là khi dám đối mặt với bố mẹ để xin từ bỏ việc học trường Y để tham gia Rap Việt, không ngại ngần nói lên ước mơ cho cả thế giới nghe. Một cách gan lì, hai mươi chắp vá bởi những vết thương từ vấp ngã, sai lầm, thất bại không nhớ nổi đã bao nhiêu, mỗi lần như thế lại tưởng không thể vượt qua, thế mà lần nào cũng vực dậy nhanh chóng, hồi sinh một cách xinh đẹp, tự tin và bản lĩnh hơn trước.

Nếu là một loài cây cỏ, tôi xin được ví hai mươi như loài hoa bồ công anh, tươi đẹp và thuần khiết nhưng chẳng ai sẽ nắm được nó để mang về làm cảnh, nó tự do tự tại vươn mình trong gió, lúc nào đó, những thử thách tưởng chừng như có thể làm lụi tàn bông hoa, nhưng đó lại là sự khởi thuỷ cho những mầm sống kế tiếp, càng trỗi dậy mạnh mẽ hơn, chưa bao giờ là khuất phục.

Cố gắng và hối hận, cái nào khó khăn hơn?

Hai mươi – cơ hội để điều hành bộ não

Ta biết rằng bộ não đã từng trải qua giai đoạn phát triển mạnh mẽ nhất vào lúc 18 tháng đầu, giúp đứa trẻ tiếp thu được một lượng lớn ngôn ngữ và hành vi. Và thật kì diệu, những nghiên cứu mới đây đã chỉ ra rằng bộ não lại tiếp tục một lần nữa tái cấu trúc lại thông qua việc việc liên hệ và dọn dẹp các tế bào thần kinh – vào khoảng độ tuổi 25.

Một cách dễ hiểu, khoảng độ tuổi 25, nếu bạn tạo dựng cho mình những thói quen của lười biếng, nghiện ngập, trì trệ kế hoạch nó sẽ in dấu vào tính cách, hành xử như bản năng. Khi bộ não đã thiết lập và củng cố chúng vào giai đoạn này, khó có thể xóa bỏ đi. Mặt khác, khi tập trung học tập một ngoại ngữ mới, những nơ ron để phát huy ngôn ngữ sẽ liên kết lại, hình thành các mối nối thần kinh tồn tại cố định, bạn giành được sự đầu tư lâu dài. Nếu ý thức được và bỏ bê việc chơi game online, các nơron “game online” sẽ tự hủy diệt chính chúng, bạn dần mất đi những kĩ năng và đam mê về thú vui ấy.

Theo Meg Jay đã lý giải: “Với việc DÙNG nó hay MẤT nó, những kết nối nơron mà chúng ta sử dụng được bảo tồn và tăng cường; còn những kết nối không dùng thì sẽ héo mòn đi thông qua việc cắt tỉa. Chúng ta trở thành cái mà chúng ta nghe, thấy và làm mỗi ngày. Chúng ta không trở thành cái mà chúng ta không nghe, không thấy và không làm hằng ngày. Trong khoa học thần kinh, điều này được gọi là ‘sự sinh tồn của cái bận rộn nhất.”

Điều trên đã đập tan quan niệm hiểu lầm rằng hai mươi là độ tuổi tự do, có thể trải nghiệm tùy ý. Thời gian này mới chính là cơ hội ngắn ngủi để dạy cho bộ não biết cách thiết lập những điều hay,  thích hợp cho việc lập kế hoạch và cam kết, rèn luyện kỉ luật, đầu tư giáo dục, hành xử chuẩn mực, thiết lập các mối quan hệ chặt chẽ, đặc biệt lơ là những thứ mà bạn không muốn chúng đeo bám cả đời.

Năm 2004, tại kí túc xá đại học Harvard,  Mark Zuckerberg đã ghi dấu ấn tuổi 20 của mình khi sáng lập ra “Thefacebook” – tiền thân của mạng xã hội thành công nhất trong lịch sử internet.

Jack Cator đã tung ra một dịch vụ mạng riêng ảo có tên "Hide My Ass" vào năm 21 tuổi, cho phép mọi người có quyền truy cập ẩn danh vào internet. Năm 26 tuổi, anh bán công ty cho công ty phần mềm toàn cầu AVG với giá 40 triệu bảng Anh ( khoảng 360 tỉ VND)

Năm 22 tuổi, có một sinh viên đã bỏ học trường Y, mặc cho mọi lời ngăn cấm của cha, thực hiện nghiên cứu suốt 5 năm, lênh đênh trên chuyến tàu HMS Beagle đến Nam Mỹ và Quần đảo Galapagos dù bị say sóng nặng. Và học thuyết tiến hóa vĩ đại đã xây dựng từ những nền gạch đó, chi phối toàn bộ nền khoa học nhân loại. Chắc bạn cũng đã đoán ra là ai – Charles Darwin.

Evan Spiegel - Người đồng sáng lập Snapchat là một trong những doanh nhân trẻ nhất - giàu nhất thế giới và được ước tính có giá trị khổng lồ 2,1 tỷ đô la khi mới 25 tuổi.

Có thể những sáng kiến, ý tưởng của bạn bây giờ chưa phải là di sản để đời, nhưng chắc hẳn sẽ là tiền đề vững mạnh nhất cho những đột phá sau này. Và không dừng lại đó, hai mươi cũng có thể ghi lại những dấu mốc nhất định cho sự nghiệp, tìm được nửa kia đích thực của cuộc đời hay gặp gỡ những người bạn sẽ đồng hành cả chặng đường dài phía sau. Hãy thật sự nghiêm túc và đối đãi tử tế với hai mươi! 

Hai mươi – hãy để tấm gương không chỉ phản chiếu thực tại

Carstensen đã thực hiện một thí nghiệm thực tế ảo chia thành hai nhóm người: nhóm đầu được đưa vào không gian phản chiếu họ trong cuộc sống hiện tại, nhóm còn lại được nhìn thấy họ trong sự già nua của tương lai. Ra khỏi thí nghiệm họ được yêu cầu tự định ra cho mình một khoản tiết kiệm hưu trí. Khoản tiền đó được những người thử nghiệm của nhóm hiện tại đề ra với mức trung bình là 73.9$ cho 1 tháng và 178.1$ là con số của những người thấy mình đã thật sự già đi như thế nào.

Trong khi chọn giống, người nông dân phải biết được giống cây mình sắp gieo xuống đất sẽ cho ra những trái ngon như thế nào, màu sắc, mùi vị, hương thơm hấp dẫn ra làm sao và cứ thế thật nỗ lực cho một mùa quả chín bội thu. Điều đầu tiên cho kế hoạch cuộc đời là bạn biết mình sẽ là ai, mình muốn làm gì, trở thành điều gì, cho 5 năm tới, cho 10 năm sau. Khi đang miệt mài trên giảng đường đại học thì hãy nhìn hình ảnh phản chiếu của bạn là 4 năm sau, đang cầm bằng cử nhân loại giỏi. Nhìn mình trong bộ dạng một founder bản lĩnh cho một dự án cộng đồng vì đã biết tận dụng cơ hội học hỏi, tích lũy kinh nghiệm trong từng đợt sinh hoạt câu lạc bộ, tình nguyện viên. Tương tự như thế, sẽ là những giấy hẹn ghé thăm bác sĩ và mùi thuốc khử trùng bệnh viện mà bạn rất ám ảnh nếu vẫn tiếp tục cầm trên tay món khoai tây chiên đó, hãy lên mạng search xem ung thư sẽ phá hủy não bộ, nội tạng một cách kinh hoàng như thế nào nếu bạn còn bị hấp dẫn bởi các chất kích thích.

Thất nghiệp, thuốc trầm cảm, khủng hoảng tài chính, dịch bệnh, những mối lo không lối thoát sẽ đe dọa không chừa một ai, phản chiếu chân thật nhất của bạn sau này là sự lo lắng của những người lớn tuổi xung quanh, đó là lí do mà chúng ta chán ghét phải lớn lên, phải trưởng thành và lo toan. Tất cả chỉ có một nguyên nhân… CHÍNH MÌNH!

Nếu bạn là người thiên về các con số hơn là tưởng tượng dưới dạng hình ảnh. Thì thật tuyệt nếu bạn nhìn tương lai phản chiếu qua những con số cụ thể. Ví dụ, với kế hoạch là 10 năm sau mua nhà, mỗi tháng hiện tại lương là 10 triệu, với công thức 50-20-30: 50% cho các chi phí thiết yếu, 30% chi tiêu cá nhân, 20% mục đích tài chính, bạn sẽ dành dụm được 3 triệu mỗi tháng, 36 triệu mỗi năm, 10 năm sau dư ra khoảng 360 triệu. Vẫn không đủ, phải thay đổi ngay: mục tiêu cứ mỗi 2 năm tăng mức lương một lần, tiêu xài ít hơn, việc làm thêm, vay vốn ngân hàng hay start up tự kinh doanh. Đó mới chính là thực tế. Thực tế không phải bức tranh tự vẽ ra và thuyết phục mình rằng: 24 xin việc, 30 mua nhà và kết hôn, 40 tuổi gửi tiết kiệm ngân hàng, chăm sóc con cái và du lịch mỗi kì nghỉ.

Hai mươi – Alice lạc vào xứ sở thần tiên

Nếu bạn vẫn không biết mình sẽ về đâu, sẽ là ai, sẽ sống như thế nào…hừm… Có một câu đối thoại trong chuyện Alice ở xứ sở thần tiên rất sâu sắc:

Alice: “Tớ nên đi con đường nào bây giờ?”

Mèo Cheshire: “Điều đó tùy thuộc vào việc cậu muốn đến đâu.”

Alice: “Tớ thật sự chẳng quan tâm lắm về cái nơi mà mình muốn đến.”

Mèo Cheshire: “Thế thì cậu cũng không cần quan tâm là nên đi đường nào! Một khi mà cậu đã không quan tâm đến cái nơi mà mình tới thì đi đường nào mà chẳng được!”

Vậy đấy, bắt đầu cuộc hành trình mà không biết nơi mình muốn đến, thật sự chỉ đi trên những đoạn đường ngõ cụt, thử rồi sai, đường nào cũng vậy, rơi vào “xử sở thần tiên không lối thoát”, cũng không xác định được sẽ đến đâu, vì cũng chẳng quan tâm đến điều đấy. Từ “Trải nghiệm” sẽ được sử dụng đúng nghĩa khi bạn biết cuối con đường là gì, bạn đi thử nhiều con đường khác nhau, tìm lối đi tắt hay đỡ gập ghềnh, cũng có thể không may mắn đã chọn đường đi dài nhất, mệt nhoài nhất, nhưng cuối cùng vẫn đến được chân trời mà bạn muốn thấy.

-------------------------------------------------------------------------------