Xét nghiệm tinh dịch đồ giúp chẩn đoán vô sinh Thứ Sáu, 21/04/2023, 00:00

1. Một số khái niệm cơ bản

- Tinh dịch: là chất dịch màu trắng có mùi đặc trưng, có chứa tinh trùng và tinh tương (phần dịch được bài tiết từ các tuyến sinh dục). Khi mới được phóng ra ngoài tinh dịch có độ kết dính lớn nhưng sau đó bị loãng dần như nước. 

- Tinh trùng là tế bào sinh sản của nam, quyết định đến khả năng có con hay không của nam giới. Cấu tạo của tinh trùng gồm: đầu, thân và đuôi. Phía trước đầu tinh trùng có một lớp dày lên gọi là cực đầu, cực đầu là nơi chứa các loại enzym có vai trò quan trọng trong quá trình thụ tinh. Phần giữa của đuôi tinh trùng có các ty thể sắp xếp thành hình xoắn ốc giữ vai trò quan trọng trong quá trình di chuyển của tinh trùng. 

Tinh trùng quyết định đến giới tính của em bé bởi tinh trùng có thể mang nhiễm sắc thể X hoặc Y.

- Xét nghiệm tinh dịch đồ: là xét nghiệm sử dụng mẫu tinh dịch thu được để đánh giá về số lượng, chất lượng (khả năng di động, hình dạng) của tinh trùng.

Hình 1: Lọ chứa tinh dịch.

2. Xét nghiệm tinh dịch đồ dành cho ai?

Những đối tượng sau nên đi làm xét nghiệm tinh dịch đồ:

- Tất cả nam giới nghi ngờ về khả năng sinh sản của mình: nam giới sau khi kết hôn 6 tháng đến 1 năm mà chưa có con nên đi làm xét nghiệm này.

- Trước khi thực hiện các biện pháp hỗ trợ sinh sản đối với những người vô sinh, hiếm muộn.

- Những người trước khi kết hôn.

- Những người mắc bệnh về đường tiết niệu, bệnh lý tinh hoàn, bệnh tuyến tiền liệt.

3. Xét nghiệm tinh dịch đồ được tiến hành như thế nào?

Xét nghiệm được thực hiện như sau:

- Lấy mẫu bệnh phẩm là tinh dịch được lấy bằng phương pháp thủ dâm. Bệnh phẩm được đựng trong các lọ vô khuẩn, tốt nhất do khoa Vi sinh của bệnh viện cung cấp. 

Để bệnh phẩm lấy đạt yêu cầu cần lưu ý 1 số điều sau:

+ Cần kiêng xuất tinh trong vòng 3 - 5 ngày dưới mọi hình thức, vệ sinh dương vật và tay bằng xà phòng, sau đó lau khô trước khi lấy tinh dịch.

+ Không ngồi trên các phương tiện đi lại quá lâu trước khi lấy tinh dịch.

+ Không sử dụng chất kích thích như rượu bia đồ uống có gas hay các loại thuốc nội tiết.

+ Giữ tinh thần thoải mái, uống đủ nước, ăn uống đủ chất.

Tinh dịch sau khi lấy nên được xét nghiệm trong vòng 1 giờ để đảm bảo kết quả chính xác.

- Một số chỉ số và tiêu chuẩn tương ứng của xét nghiệm tinh dịch đồ (Theo WHO xây dựng):

+ Thể tích tinh dịch: ít nhất là 1.5 ml.

+ Lượng tinh trùng khoảng 15 triệu tinh trùng/ml.

+ Hình thái tinh trùng: hơn 4% tinh trùng có hình thái bình thường. Quan sát ở đầu và đuôi tinh trùng.

Hình 3: Xét nghiệm tinh dịch đồ đánh giá được số lượng và chất lượng tinh trùng

+ Khả năng di động: > 40% tinh trùng di động về phía trước sau 1 giờ xuất tinh (hoặc 32% tinh trùng di động nhanh).

+ Số lượng bạch cầu: nhỏ hơn 1 triệu bạch cầu/ml. Phản ánh tình trạng viêm nhiễm cơ quan sinh dục.

+ pH > 7.0.

4. Nguyên nhân gây sai số trong xét nghiệm

Kết quả xét nghiệm bị ảnh hưởng bởi một số yếu tố sau:

- Sử dụng chất kích thích: ma túy, cần sa,… sử dụng nhiều rượu bia đồ uống có cồn đều gây ảnh hưởng đến số lượng và chất lượng tinh trùng.

- Tinh dịch để quá 1 giờ hoặc bảo quản ở nhiệt độ quá cao hay quá thấp gây ảnh hưởng đến khả năng sống của tinh trùng.

- Quá trình lấy mẫu sai cách có thể khiến lượng mẫu thu được không đủ số lượng hoặc trong mẫu chứa nhiều hồng cầu, bạch cầu ảnh hưởng đến việc xác định nồng độ tinh trùng.

- Cơ sở vật chất trang thiết bị máy móc phòng xét nghiệm không đảm bảo.

- Một số yếu tố ảnh hưởng đến số lượng và chất lượng tinh trùng là:

• Tuổi tác: tuổi càng cao sức sống của tinh trùng càng giảm.

• Dùng nhiều rượu bia, thuốc lá ảnh hưởng đến chất lượng tinh trùng.

• Vận động quá mạnh: như chạy marathon hay đạp xe trong thời gian dài sẽ ảnh hưởng đến môi trường sống của tinh trùng.

5. Ý nghĩa xét nghiệm tinh dịch đồ

Xét nghiệm tinh dịch đồ dùng để xác định tình trạng bất thường của tinh trùng từ đó tìm ra nguyên nhân gây vô sinh ở nam giới. Tuy nhiên, nó chưa hoàn toàn khẳng định khả năng có con hay không ở nam giới. Một số người có số lượng tinh trùng ít và yếu nhưng họ vẫn có con một cách bình thường hoặc ngược lại. 

Vì thế để đưa ra khẳng định chắc chắn bạn nên đến cơ sở khám chữa bệnh uy tín để khám sức khỏe tổng quát cho cả vợ và chồng cũng như để được tư vấn thêm từ bác sĩ chuyên khoa. 

Một trong những cơ sở khám chữa bệnh uy tín là Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC, với hơn 24 năm kinh nghiệm cùng đội ngũ bác sĩ chuyên gia đầu ngành tâm huyết với nghề, cơ sở vật chất trang thiết bị hiện đại, phòng Lab đạt chuẩn quốc tế ISO 15189 : 2012; tất cả sẽ mang đến cho bạn sự hài lòng và an tâm nhất khi khám bệnh tại Bệnh viện .

Hình 4: Phòng xét nghiệm Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC đạt tiêu chuẩn quốc tế ISO 15189 : 2012

Bên cạnh đó bệnh viện Đa khoa MEDLATEC có áp dụng thanh toán bảo hiểm y tế lên tới 100% đồng thời Bệnh viện cũng tiếp nhận bảo lãnh viện phí cho các khách hàng có thẻ bảo hiểm của 33 công ty, đại diện là một số công ty sau:

1. Bảo hiểm Bảo Việt.

2. Bảo hiểm dầu khí PVI.

3. Công ty Insmart.

4. Bảo hiểm Vietinbank (VBI).

5. Bảo hiểm nhân thọ Manulife.

6. Bảo hiểm bưu điện PTI.

7. Bảo hiểm BIDV (BIC).