Khi qua một tình huống căng thẳng, có thể thấy rằng thế giới dường như khác hơn và cách nhìn đã thay đổi. Có thể học những bài học quý giá từ những chuyện căng thẳng và thậm chí có thể nhìn về phía trước để có thể áp dụng bài học vào thực tiễn.

Tuy nhiên, căng thẳng chưa được giải quyết về lâu dài là một vấn đề khác và phải được xử lý, hoặc nó có thể dẫn đến bệnh nặng. Căng thẳng làm tăng mức độ của các hoóc-môn - cortisol, adrenaline, noradrenaline và/trong cơ thể. Những hoóc-môn chuẩn bị cho thể xác gắng sức bằng cách ví dụ giải phóng glucose và axít béo vào máu và tăng nhịp tim và nhịp thở. Ngày xưa căng thẳng là rất quan trọng cho sự sống còn. Khi cuộc khủng hoảng đã qua, các kích thích tố căng thẳng phân tán tự nhiên. Ngày nay nguyên nhân phổ biến nhất của sự căng thẳng không đơn giản, không quá dễ dàng. Họ có thể làm việc hoặc lo lắng tài chính, các vấn đề quan hệ, mất người thân, hay một căn bệnh nghiêm trọng trong gia đình. Nếu tình hình căng thẳng không thể giải quyết những hoóc-môn tiếp tục lưu hành trong máu, giữ cho cơ thể ở trạng thái liên tục cảnh giác cao độ.

Khi nào cảm thấy căng thẳng nghiêm trọng nên nghỉ ngơi ngắn và cố gắng thư giãn

Ảnh hưởng của căng thẳng

Căng thẳng (stress) mãn tính có nhiều tác dụng phụ trên cơ thể, nhiều trong số đó có thể ảnh hưởng đến cách nhìn về cuộc sống. Nó có thể dẫn đến rối loạn giấc ngủ và mất ngủ, gây ức chế việc sửa chữa và đổi mới da. Sự lo lắng và căng thẳng sẽ được thể hiện trong khuôn mặt, cụ thể các nếp nhăn. Việc thiếu vận động cơ mặt gây ra chất lỏng và các chất độc tích tụ trong các mô, để lại khuôn mặt nhợt nhạt và sưng nề. Khuôn mặt ủ rủ ra với đôi mắt buồn và làn da xỉn màu. Các hoóc-môn cortisol cũng nhanh chóng ra khỏi hệ thống miễn dịch, khiến cơ thể dễ bị tổn thương một loạt các bệnh bao gồm cả nhiễm trùng da và vết thâm da. Các mức độ glucose và axít béo trong máu vẫn không ngừng cao vì chúng không bị đốt cháy bởi các nỗ lực hoạt động thể chất cơ thể. Điều này làm tăng tốc độ tổn thương da gây ra bởi glycation protein và làm tăng lượng chất béo lắng đọng trong các mạch máu dẫn đến vấn đề lưu thông bị ảnh hưởng.

Giải quyết căng thẳng

Vấn đề công việc là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất của sự căng thẳng và có thể ảnh hưởng đến hoạt động quản lý văn phòng. Làm việc căng thẳng có thể là hậu quả của làm việc trong một công việc không phù hợp với kỹ năng hay tính khí của cá nhân hoặc kéo dài quá nhiều hoặc quá lâu. Cá nhân cảm thấy không thể nhận được hỗ trợ của đồng nghiệp hoặc có thể cảm thấy rằng không được cấp trên đánh giá cao. Sự căng thẳng liên quan đến bệnh tật, do đó sớm nhận ra vấn đề, có thể giải quyết hiệu quả và triệt để.

Nói chuyện có thể giúp giải tỏa căng thẳng

Tự giải quyết căng thẳng

Các biện pháp có kỳ hạn có thể sử dụng để giúp quản lý căng thẳng: ngắn hạn và dài hạn.

Ngắn hạn: biện pháp hạn chế chỉ cung cấp hỗ trợ tạm thời, tuy nhiên không chậm trễ khi đối phó với các nguyên nhân cơ bản. Khi nào cảm thấy căng thẳng nghiêm trọng nên nghỉ ngơi ngắn và cố gắng thư giãn. Chỉ cần 2 - 3 phút ở nơi làm việc: đọc một cuốn sách hoặc đi dạo trong không khí cởi mở - đó là sự khác biệt tuyệt vời của đi bộ có thể thực hiện. Bất cứ điều gì mà mất tập trung nghỉ làm việc cho một vài phút có thể làm giảm mức độ căng thẳng. Nói chuyện với ai đó về cách đang cảm nhận vấn đề và những mối quan tâm cơ bản đó đang góp phần vào sự giảm căng thẳng. có thể nói chuyện với bạn bè, đồng nghiệp hay đối tác. Họ có thể đưa ra lời khuyên hữu ích, nhưng ngay cả khi họ không có gợi ý thiết thực, nói chuyện với họ về  những lo lắng của mình có thể giúp căng thẳng cũng được giải tỏa.

Tránh uống cà phê hoặc trà vào những lúc căng thẳng. Đây là những chất kích thích và có thể làm trầm trọng thêm cảm giác lo lắng và căng thẳng. Một lựa chọn tốt hơn là uống trà thảo dược hoặc nước khoáng.

Có một bữa ăn nhẹ: nhiều người thấy rằng một món ăn có nhiều tinh bột làm cho họ cảm thấy tốt hơn khi bị stress. Não sản xuất ra một chất hóa học serotonin gây ra hạnh phúc, cảm xúc tốt. Serotonin được sản xuất từ một acid amin được gọi là tryptophan, được tìm thấy trong thực phẩm như hạnh nhân, thịt, đậu phộng, hạt mè... Tryptophan được hấp thụ vào trong não hiệu quả hơn nếu có nhiều carbohydrate. Tuy nhiên, luôn luôn chọn loại ít chất béo, đồ ăn nhẹ đường thấp như bánh mì nướng, rau sống và trái cây, nếu ăn vặt thường xuyên có thể dẫn đến nhiều vấn đề khác, chẳng hạn như tăng cân không mong muốn và thâm da.

Suy nghĩ hạnh phúc: chỉ cần suy nghĩ về một tình huống buồn cười hoặc một cái gì đó hoặc ai đó ngạc nhiên thích thú, có thể giải phóng căng thẳng và nâng tâm trạng lên. Một tiếng cười và nói đùa với bạn bè hoặc đồng nghiệp là tốt nhất, hoặc xem một cuốn sách hoặc tạp chí hài hước hoặc xem một bộ phim hài.

Sắp xếp công việc: hãy nhớ rằng, chúng ta chỉ là con người và không thể mong đợi để làm tất cả mọi thứ. Nếu đang bị sa lầy với công việc cần tìm bạn hổ trợ cho nhiều nhiệm vụ sẽ cần phải ưu tiên, và nếu cần thiết chỉ chọn công việc tiêu biểu để ưu tiên làm trước. Tạo một danh sách những việc thực tế có thể hoàn thành vào ngày hôm sau. Sẽ cảm thấy một cảm giác của sự hài lòng khi đánh dấu mỗi một nhiệm vụ đã hoàn thành. Những nhiệm vụ không quan trọng có thể được để lại cho một thời điểm khác hoặc nhờ người khác giúp đỡ. Xin giúp đỡ không phải là một dấu hiệu của sự thất bại nhưng thấy được sự tin tưởng người khác để làm một công việc tốt hơn.

Các giải pháp dài hạn: các biện pháp sau đây có thể giúp cung cấp một giải pháp lâu dài hơn với stress mãn tính. Nhưng cũng sẽ cần phải giải quyết bất kỳ vấn đề tiềm ẩn.

Tập thể dục thường xuyên

Hãy tập thể dục: như công việc của các kích thích tố căng thẳng là để có được cơ thể đã sẵn sàng cho nỗ lực thể chất, tập thể dục thường xuyên có thể hoạt động, an toàn và có giá trị, giúp các axít béo và glucose lưu thông quanh cơ thể và giải phóng căng thẳng. Tập thể dục cũng làm tăng sản xuất endorphins, hóa chất tự nhiên trong cơ thể. Những hóa chất này hoạt động giống như morphine là “endorphines” (morphines nội sinh ) để giảm bớt nỗi đau thể xác, cảm xúc và tâm trạng sảng khoái. Ngày nay có thể tập thể dục theo thứ tự ưu tiên. Hơn nữa, khi cảm giác căng thẳng, cơ thể không có nhiều năng lượng và sự nhiệt tình để làm việc. Tập thể dục thường xuyên không chỉ giúp kiểm soát mức độ căng thẳng, mà cải thiện sức khỏe. Nếu tập trung vào những lợi ích mà đi kèm với một chế độ tập luyện bình thường, cũng có thể giúp duy trì quyết tâm và sự nhiệt tình. Nên  khuyến khích bạn bè hoặc đồng nghiệp hoặc mọi người tập thể dục để có thể hỗ trợ lẫn nhau trong tập luyện, sinh hoạt, học tập, chuyên môn... Nếu các phòng tập thể dục không có, nên lựa chọn môn khác như bơi lội, đi xe đạp hoặc chơi một môn thể thao năng động. Đi bộ nhanh trong 30 phút mỗi ngày - trong giờ nghỉ trưa, di bộ lên xuống các bậc thang. Trạng thái tinh thần sẽ được cải thiện, sẽ cảm thấy tràn đầy năng lượng hơn, và sẽ có sự nhiệt tình hơn cho cuộc sống. Và hơn thế nữa, sau một vài tháng cơ thể sẽ thon gọn và uyển chuyển, làn da sẽ trông tuyệt vời, và sẽ ngủ ngon hơn.

Cân bằng giữa làm việc và vui chơi: có thể nghĩ rằng không có thời gian để đi chơi với bạn bè, nhưng buổi tối có thể chỉ ra những gì cần để giúp thư giãn và xem lại hoạt động trong ngày cần làm việc và vui chơi để giữ cho cuộc sống cân bằng và khỏe mạnh.

Tốt nhất là lắng nghe: hãy dành thời gian để lắng nghe - không chỉ cho người khác má còn cho chính mình. Điều này có thể khó khăn, đặc biệt là khi tâm trí đang lộn xộn với các vấn đề khác. Khi nói chuyện với người khác hãy xem những suy nghĩ và tập trung vào lời nói của họ. Hãy dành một vài giây suy nghĩ về những gì họ đã nói trước khi trả lời. Đó có lẽ còn quan trọng hơn và khó khăn hơn là để lắng nghe chính mình. Hãy suy nghĩ về cách đang cảm nhận và những gì làm cho ta cảm nhận như vậy. Hãy ghi chú lại nếu thấy cần thiết và lo lắng cho nhau tùy theo vấn đề rắc rối. Điều này giúp nhận biết những vấn đề đang gây căng thẳng nhất.

BS.CKII. HUỲNH TẤN VŨ