Tự sát- Ý tưởng về cái chết Thứ Hai, 30/11/-0001, 00:00

- Sau tai nạn giao thông, tự sát là nguyên nhân thứ hai gây ra tử vong cho thanh niên ở độ tuổi 15-24;

- Tự sát là một trong những nguyên nhân phổ biến gây ra tử vong cho người ở độ tuổi 25-34;

Hình minh hoạ (nguồn :i166.photobucket.com)

- Những người có xu hướng tình dục đồng tính ở độ tuổi 16-39 có nguy cơ có ý tưởng tự sát cao gấp 13 lần so với những người có xu hướng tình dục khác giới ở cùng độ tuổi.

Có một sự khác biệt về giới liên qua đến ý tưởng tự sát ở thanh niên, đó là trong khi các bạn gái thường dễ dàng chia sẻ những chuyện liên quan đến tự tử với bạn bè, thì các bạn trai lại thường không nói cho ai biết. Các bạn gái có ý tưởng tự sát cao gấp 3 lần so với các bạn trai, nhưng số người chết do tự sát ở các bạn trai lại cao gấp 3 lần so với các bạn gái.

Tại Việt Nam, vấn đề này đã được đề cập nhiều trên báo, thông tin về các vụ tự sát tập thể, tự sát cá nhân ngày càng tăng; nhưng tiếc rằng chưa có những nghiên cứu cụ thể và hệ thống về vấn đề này. Trong một nghiên cứu về vấn đề tự tử tại huyện Xuân Trường (Nam Định) của tác giả Hoàng Gia Trang thuộc Viện Chiến lược và chương trình giáo dục người ta nhận thấy, suốt 4 năm, từ 1997 đến 2000, có 358 trường hợp ngộ độc cấp phải đưa đi cấp cứu, thì trong đó có 102 trường hợp là tự đầu độc để tự tử.

Tự sát - ý tưởng về cái chết

Ý tưởng tự sát xuất hiện nhiều ở thanh niên tuổi từ 15 đến 20, đây là lứa tuổi có tâm lý thất thường và dễ bùng nổ nhất. Đó là lúc những tình cảm trái ngược nhau sẽ xâm chiếm lấy toàn bộ suy nghĩ của bạn, dồn ép bạn. Trong thời gian này, bạn mất đi nhiệt huyết, mất đi hứng thú, cảm nhận sự phũ phàng của cuộc sống, nhận thấy sự bỏ mặc của cha mẹ, hiện tại cũng được chối bỏ và thay vào đó là những hồi tưởng về kỷ niệm đẹp thời thơ ấu, những mong muốn nổi dậy... Bạn có thể sẽ phản ứng lại với cuộc sống bằng cách luôn dằn vặt mình với những câu hỏi luẩn quẩn: Tôi đang làm gì trong thế giới này? Cuộc sống này có ý nghĩa gì đối với tôi? Dường như tôi đang mơ ước một cuộc sống mà nó không bao giờ tồn tại?Phải chăng đó chính là cái đích của cuộc sống? Sống không ý nghĩa, mà “ý nghĩa” là gì nhỉ? Sống không biết được nó có những gì... Vì lẽ gì mà tôi tồn tại trên cõi đời này?

Mỗi chúng ta bước đi trong cuộc sống này với sự nhạy cảm riêng, và có thể cùng đồng hành với những vết rạn nứt tình cảm khác nhau. Có nhiều người được khen là nhạy cảm khi biết quan tâm đến cảm xúc của người khác, nhưng cũng có nhiều người vì quá nhạy cảm, họ lại bị chìm đắm trong những suy nghĩ tiêu cực. Khi những suy nghĩ này đã tồn tại cố định trong đầu óc họ thì sự trợ giúp của bạn bè cũng không có ý nghĩa gì, họ sẽ đóng kín mình trong cảm giác bất lực và sự cô đơn...

Ý tưởng về cái chết... bắt nguồn từ khát vọng sống

Theo WHO, trong năm 2007 ước tính cứ 30 giây lại có 1 người tự sát, nghĩa là mỗi ngày có 3.000 vụ tự sát xảy ra. Phải chăng các bạn ấy thật sự muốn chết?

Không. Mong muốn lớn nhất của các bạn ấy là chấm dứt sự đau khổ, là thoát khỏi thực tại. Theo các nhà tâm lý, không ai muốn được chết. Tự sát là bộc lộ ham muốn được sống. Người ta chỉ nghĩ đến điều đó khi cảm thấy thất vọng trước thực tại, khi cảm thấy không thể vượt qua được bức màn chắn giữa mong muốn và thực tại. Khi phải đối mặt với cảm giác bất lực, những mong muốn bị chối bỏ sẽ chống lại chúng ta. Việc làm đau bản thân không phải là sự chọn lựa mà dường như là một điều bắt buộc, nó đáp ứng lại nhu cầu cơ bản của chính chúng ta là cần phản kháng và không cam chịu.

Trong tình huống tưởng chừng không có lối thoát, bằng cách tác động đến cơ thể, đến phần thể chất thì con người sẽ có huyễn tưởng rằng họ đã hiểu rõ được tình huống của mình. Thực chất đây là lúc con người gặp khó khăn trong việc kiểm soát và đang thực sự muốn phá hoại bản thân mình.

Nếu bạn bắt đầu có ý tưởng tự sát, hãy nói lên!

Khi bạn có thể nói một điều gì đó về nỗi đau của mình thì đó là sự giải thoát ban đầu cho chính bạn. Việc nói về bản thân mình với một người bạn cảm thấy tin tưởng sẽ cho thấy bạn đang rất quan trọng ở trong mắt người đó. Đây là điều kiện thuận lợi để ý tưởng về cái chết dần mất đi.

Bạn đừng chần chừ đến gặp gỡ các chuyên gia tâm lý nếu như ý tưởng tự sát thường xuyên xâm chiếm suy nghĩ của bạn. Công việc của chuyên gia tâm lý là lắng nghe bạn, kể cả những điều sâu kín nhất mà bạn không biết chia sẻ cùng ai. Nếu bạn không có đủ mạnh mẽ để tìm gặp trực tiếp một nhà tâm lý, thì những cuộc trao đổi khuyết danh qua điện thoại, email... sẽ giúp bạn xoa dịu được những khó khăn, đau đớn đang tồn tại trong tâm hồn bạn.

Bạn hãy đối xử tốt với chính mình hơn

Mỗi ngày trên thế giới có 3.000 vụ tự sát xảy ra. Một con số như vậy khó có thể hiểu và khó có thể chấp nhận được. Điều gì đã đẩy con người đến với cái chết? Tại sao họ không nói gì về nỗi đau của họ trước khi họ ra đi để người khác có thể hiểu được? Tại sao người xung quanh họ lại không nhận thấy điều đó?

Có lẽ khi tất cả rối lên thì người ta không thể nhìn thấy gì. Hơn nữa không phải cái gì cũng có dấu hiệu báo trước. Trong trường hợp có dấu hiệu báo trước, thì đó thường là những triệu chứng của trầm cảm. Những dấu hiệu này giúp người xung quanh chú ý và ngăn chặn lại hành vi đó. Nó cũng giúp bạn ý thức được tình trạng sức khoẻ, trạng thái tâm lý của bản thân. Các triệu trứng thường thấy là: cảm giác chán nản đối với mọi việc xung quanh (ngay cả đối với những buổi tụ tập cùng bạn bè); những đêm trằn trọc, những cơn ác mộng; những cơn giận dữ và lo hãi vô cớ; thu mình và không có hứng thú gì với bất kì điều gì...

Việc chứng kiến sự mất đi của người thân cũng là một tác nhân nặng nề. Các nghiên cứu tâm lý cho thấy: Cái chết của một người thân đặc biệt, ví dụ như bạn bè, cha, mẹ… có thể gây sốc cho một số người. Sau khi người thân ra đi, họ chìm đắm trong nỗi đau, trong các cơn giận dữ, trong mong muốn được phản kháng. Không ít người cảm thấy tội lỗi trước sự ra đi của người thân. Nhưng hãy nhớ rằng không ai có thể quyết định cái chết cho người khác. Chúng ta không bao giờ quên được người ra đi, và những hồi ức về họ sẽ còn gợi đến trong các hoạt động thường ngày của chúng ta. Vậy thì, làm sao để ta có thể nhìn nhận thực tế một cách đúng đắn?

Hãy chấp nhận cuộc sống này ngay cả khi nó không giống như mình mong đợi. Bạn biết đấy, có rất nhiều người đang từng giây phút đấu tranh với bệnh tật, đói khát, hiểm nguy để giành giật sự sống. Bạn có biết đến bạn gái 16 tuổi, Lê Thanh Thuý (Q.1, TP.HCM) đang “chiến đấu” với bệnh ung thư xương? Thúy luôn sống cùng sự đau đớn, trong 3 năm Thúy đã phải phẫu thuật đùi và cắt bỏ 2/3 chi, rồi tháo khớp háng. Dù vậy Thuý vẫn có niềm tin mãnh liệt vào cuộc sống, hàng ngày Thúy vẫn chống nạng gỗ đến trường với mong muốn hoàn thành chương trình lớp 12 và để thực hiện ước mơ thi vào khoa Tâm lý trường ĐH KHXH&NV hoặc trường ĐH Sư phạm.

Bạn đang sở hữu cuộc sống quý giá của mình. Thay vì ý định tự sát, bạn hãy thử ngâm mình trong làn nước ấm, hãy chén ngon lành một đĩa nem rán và đừng ngại ngần mà vào rạp xem bộ phim minh đang chờ đợi... Hãy tự hỏi mình: Điều gì quan trọng nhất với tôi trong lúc này? Tôi đã có dự định gì cho ngày mai? Tôi đã có kế hoạch gì để thực hiện điều đó? Cũng không quá xa vời nếu bạn đặt câu hỏi: Tôi muốn làm gì trước khi chết?

... Và ngay lúc này đây, bạn có cả cuộc sống để trả lời cho câu hỏi đó!

Đào Thị Thanh Phương