Trân trọng thất bại Thứ Hai, 08/08/2005, 17:50

Tuy nhiên, khi tôi tiếp cận và đề nghị phỏng vấn xoay quanh đề tài bước khởi nghiệp của doanh nghiệp thành đạt, anh ngần ngừ một lúc rồi từ chối. Lý do anh đưa ra khá bất ngờ: “Qúa khứ của tôi gặp rất nhiều thất bại. Có lắm thất bại cay đắng, chẳng hay ho gì. Đưa tôi lên báo, ấn tượng về thương hiệu công ty giảm đi. Còn người đọc, nhất là các bạn trẻ sẽ cảm thấy cuộc sống khó khăn và dễ bi quan lắm!”.
Qua tìm hiểu, tôi biết anh giám đốc ấy có tuổi thơ vất vả. Mặc cảm lớn nhất của anh là tốt nghiệp phổ thông, anh không đủ sức thi đỗ vào khoa công nghệ thông tin của các trường đại học danh tiếng nên chỉ học ở một trường dân lập…
Có lẽ, ở nước khác, vị giám đốc sẽ rất tự hào với quá trình trắng tay làm nên sự nghiệp của mình. Nhưng với người Việt trẻ chúng ta thì ngược lại. Tâm lý sợ hãi và mặc cảm đang là một điểm yếu rất cần được điều chỉnh.

2. Sau một mùa tuyển sinh, trong tuần này, trên các báo in, báo điện tử bắt đầu đưa tin ồ ạt điểm chuẩn của các trường đại học, cao đẳng. Danh sách thí sinh thi đỗ công bố trên hàng triệu trang báo. Các thủ khoa được vinh danh. Tất nhiên, phía sau đó, ít được đề cập lại là con số gấp nhiều lần hơn- những thí sinh không đạt- những người trẻ phải đương đầu với một “thất bại” trên con đường học tập.
Đây cũng là thời điểm các tổng đài, các trung tâm tư vấn tâm lý tiếp nhận nhiều ca tư vấn cho những bạn trẻ đang sa vào con đường suy sụp, tuyệt vọng. Phần lớn, sẽ là lời khuyên, lời an ủi động viên.
Trong suy nghĩ của chúng ta, thất bại gắn liền với ấn tượng không tích cực. Hình mẫu lý tưởng của số đông vẫn là người luôn thẳng tiến trên con đường sự nghiệp, không va vấp. Sự giỏi giang, thành đạt phải chứng tỏ bằng các chuẩn mực lấp lánh được quy ước sẵn: đỗ đạt, bằng cấp, địa vị, tài sản…
Phải chăng, đó chính là một trong những lý do khiến xã hội bây giờ đương đầu với vô số vấn nạn vì chạy theo các giá trị ảo:bằng cấp giả, làm giàu bất chính…? Né tránh nhìn nhận thất bại, thế nên chúng ta càng dễ va vấp, phải đối diện với thất bại lớn hơn phía trước.

3. Hỡi các bạn của tôi, những người đã vất vả đèn sách nhiều năm qua mà giờ đây không tìm thấy tên mình trong danh sách trúng tuyển vào ngôi trường mơ ước, tôi mong các bạn hãy dũng cảm chấp nhận thất bại quan trọng trên chặng đường đi đầu đời. Thi trượt năm nay, động lực học tập sẽ càng mạnh hơn để bước vào kì thi năm sau.
Và cũng rất có thể, không bước vào cánh cổng đại học, bạn khám phá ra một lối đi khác vào đời, vẫn thật có ích cho bạn, cho gia đình và xã hội. Dù bạn lựa chọn lối nào, tôi cũng tin rằng qua thất bại hôm nay, chúng ta cùng nhận ra một điều thật giản dị: Thành công không bao giờ được đảm bảo dù chúng ta có thực hiện đúng công thức đến đâu chăng nữa. Thất bại chắc chắn hơn nhiều. Bạn và tôi không chỉ gặp nó một lần mà có thể nhiều lần trong suốt cuộc đời. Thế nhưng, điều quan trọng nhất, sau thất bại, chúng ta biết đứng lên, vững tin vào chính mình, tiếp tục nỗ lực hơn. Hãy xem thất bại là các bậc thang khiến chúng ta hòan thiện hơn, bạn nhé.