Teen đang làm cha m? b?t l?c Thứ Hai, 30/11/-0001, 00:00

 

Cha mẹ một hướng, con cái một hướng

Đó là lời than đầy bất lực của chị Hà (Từ Liêm – Hà Nội) tại giờ nghỉ của phòng tập thể dục. Chị kể: “Khi học THCS, nó học giỏi và rất nghe lời cha mẹ. Nhưng vào lớp 10, nó như người ở nhờ vậy, xa lạ, ít nói, luôn làm trái những điều cha mẹ dặn. Đi học thì thôi, chứ về đến nhà là lại rủ rỉ bên cái điện thoại hoặc dán mắt vào màn hình vi tính buôn chuyện với mấy đứa bạn. Có chuyện gì chúng cũng hỏi nhau, rồi làm theo nhau”.

Nói ra mới biết đó là “nỗi đau không của riêng ai”. Câu chuyện của chị Hà được nối tiếp bởi nhiều câu chuyện khác, mỗi nhà mỗi hoàn cảnh. Chị Hường kể: “Một lần lên phòng con, vô tình nghe được cuộc thoại của con với đứa bạn thân. Quá bất ngờ khi nghe con kể về cậu bạn trai (không rõ hai đứa yêu nhau lâu chưa) và nói với nhau nên mặc áo gì khi đi dã ngoại, yêu bao lâu thì cho bạn trai hôn,... Những chuyện đó, chị hoàn toàn có thể tư vấn cho con, thế nhưng...”.

Trao đổi về vấn đề này, Ths. Phạm Mạnh Hà – Phó Giám đốc Trung tâm hỗ trợ và tư vấn tâm lý (trường ĐH KHXH&NV) cho biết: “Các em thường tránh xung đột bằng cách lừa dối bố mẹ để tự làm theo ý mình, cũng có người chấp nhận xung đột đó. Cha mẹ càng dùng những chuẩn mực cũ, đứng ở góc độ của cha mẹ để đánh giá sự phát triển của con thì chắc chắn cha mẹ đã đẩy xa con mình ra. Chính vì thế mà bạn trẻ có xu hướng a dua theo bạn, vì theo bạn sẽ không có chuẩn mực nào và quay lại chống đối bố mẹ”.

Mẹ và con – chúng ta cùng là bạn

Rất nhiều bậc phụ huynh gọi điện đến các trung tâm tư vấn hoặc lên các diễn đàn than phiền không biết nên dạy con như thế nào?

Ths. Phạm Mạnh Hà đã nhấn mạnh: “Cha mẹ phải biết tôn trọng, khéo léo để vừa hiểu con vừa kiểm soát được con. Cha mẹ buộc phải đổi mới, tìm hiểu đặc điểm lứa tuổi, rồi dần dần chia sẻ, truyền lại chuẩn mực, giá trị đúng thì trẻ mới dễ dàng nghe lời, điều đặc biệt là phải chấp nhận các em, để dần tháo gỡ rắc rối

Sự chăm sóc, tạo được tình cảm và niềm tin với teen là cả một quá trình. Ths. Hà kể lại một ca tư vấn của mình : Gia đình ông Tuấn (Từ Liêm – Hà Nội) than phiền với trung tâm tư vấn về Giang (tên cậu con trai) nghiện net. Đi học về, Giang ra quán net ngay, bạn về nhà lúc 11h đêm, sau đó chơi tiếp đến hai, ba giờ sáng. Bố mẹ ngăn cản, góp ý, thì bị con phát khùng lên, đánh cả bố mẹ. Gia đình nhốt Giang lại, nhưng Giang đập khoá, trốn đi.

Các chuyên gia tâm lý phát hiện gia đình là nguyên nhân chính (bố mẹ Giang đi làm cả ngày, cả hai đều ngoại tình, ít dành thời gian chăm sóc, tìm hiểu những suy nghĩ, mong muốn của con) và đã lên kế hoạch trị liệu. Đầu tiên là cả nhà cùng ăn sáng, sau hai tuần cả nhà ăn chung bữa trưa, đồng thời chuyên gia yêu cầu 1 tuần cả nhà đi chơi một lần. Ban đầu, Giang phản ứng gay gắt, nhưng sự quan tâm, gần gũi, và hình ảnh người mẹ lọm cọm dậy nấu ăn sáng, đã thức tỉnh Giang, cậu gần gũi với bố mẹ hơn, chăm chỉ học tập và tham gia việc nhà cùng bố mẹ.

Các chuyên gia kết luận: Khi cha mẹ bất lực trong việc giáo dục con, thường có xu hướng hoặc là bỏ mặc, hoặc tìm mọi cách kiểm soát, chiếm đoạt lại con, ví dụ như có thể gọi điện đến bạn bè cấm không cho chơi, nhốt con trong phòng... Tất cả những cách đó đều làm tổn thương mối quan hệ của cha mẹ và con, khiến con xa dần bố mẹ. Trong trường hợp này, cách quan trọng nhất vẫn là tôn trọng, chia sẻ với con.

Nguyễn Hạnh