Sống thử - nên hay không nên? Thứ Hai, 30/11/-0001, 00:00

Cách nhìn mới về “ Sống thử”

Có vẻ như mọi người hiểu không giống nhau - và đó chính là vấn đề mấu chốt khi bàn về sống thử. Tại rất nhiều buổi toạ đàm, hầu hết phản đối kịch liệt sống thử và nêu ra bao nhiêu tác hại. Họ đang bàn luận về “Cái gì” đây? Hình như lâu nay mọi người hay đồng nghĩa “Sống thử” với “Sống buông thả” hoặc thường hay nói nhất là “Quan hệ tình dục trước hôn nhân”. Liệu sống thử có đúng là như vậy không?

- “Sống thử theo cách hiểu của tôi là .... thử sống... như thật!  Nghĩa là tự đặt mình vào trong môi trường gia đình với những điều kiện như thật, đối mặt với những nghĩa vụ, trách nhiệm, cảm nhận... trong vai trò là một thành viên gia đình (ở đây hiểu là vợ hoặc chồng) để sống”. Nghĩa là mỗi người sẽ trở thành một người vợ/người chồng với một tâm thế sẵn sàng, ý thức trách nhiệm sâu sắc, hiểu biết về xã hội - gia đình tương đối, một sự gắn kết đủ mạnh, một hướng đi chung (chỉ thiếu mỗi đăng ký kết hôn).

- “Sống thử tốt hay xấu tùy thuộc vào hệ giá trị của mỗi người. Về mặt tâm lý thì tôi cho rằng kinh nghiệm là một vốn rất quý của con người, giúp con người định hướng hành động nhanh hơn. Thế nên tôi cũng coi trọng sự trải nghiệm, sống thử có thể cũng là một hình thức tự trải nghiệm, nó giúp ta có thể hiểu sâu sắc hơn về cuộc sống mai sau trước khi ra quyết định. Tuy nhiên, nếu cái gì cũng phải trải nghiệm thì con người có khác gì con khỉ sau nhiều lần thử sai bỗng bừng hiểu phải chồng hai cái ghế lên nhau để lấy quả chuối ở trên cao đâu. Chúng ta có thể có những cách khác phù hợp với hệ giá trị của chúng ta hơn để trải nghiệm điều này, thông qua trao đổi, các hình thức diễn đàn, sách vở, phim ảnh...”.

- “Về mặt văn hóa, chúng ta đang có xu hướng ít gắn bó với mọi sự vật hơn. Cái gì đến và đi với chúng ta ngày càng nhanh hơn, nó ảnh hưởng đến cả lĩnh vực tình cảm. Văn hóa dùng một lần xong rồi vứt đi thịnh hành đến nỗi chúng ta đã có cốc giấy, bát đĩa giấy, máy ảnh dùng một lần, tã giấy, đến tận áo giấy. Sống thử cũng là một sản phẩm của lối văn hóa này. Chúng ta không muốn bị ràng buộc bởi luật pháp để khi những đam mê, xúc cảm ban đầu đi qua thì người ta có thể nhanh chóng giải quyết để đi đến cái đam mê mới. Còn những cái gì là để chuẩn bị tốt cho tương lai chỉ là cái cớ để đổ lỗi”.

Đó là ý kiến của những cử nhân Tâm lý học trong một tại một diễn đàn bàn về hiện tượng sống thử. Tuy nhiên, trên thực tế không phải tất cả những người công tác trong ngành Tâm lý học (nghiên cứu nhiều về sống thử) đều có cách hiểu về sống thử như thế, rất nhiều người tách riêng một số yếu tố ra khỏi tổng thể trước khi xem xét hay đánh giá nó.

Ở xã hội Việt Nam, để có những điều kiện để sống thử như trên thì gần như không tưởng đối với rất nhiều bạn trẻ: từ điều kiện kinh tế, nơi ở khi sống thử, sự đồng ý và hiểu biết của gia đình 2 bên, thiện tâm của người xung quanh đối với hạnh phúc của 2 người, lòng tin tưởng vào quyết định của chính mình và lòng tin lẫn nhau...

Nhưng dù thế nào đi chăng nữa thì đó vẫn đang là hiện tượng đã và đang tồn tại thực tế trong xã hội, thậm chí đang ngày càng nhiều. Sống thử không chỉ có trong một nhóm đối tượng cụ thể nào mà gần như là hiện tượng chung ở giới trẻ. Và không loại trừ khả năng cho rằng nó là xu thế tất yếu ngày càng phát triển trong tương lai do nhiều nguyên nhân chủ quan, khách quan khác nhau.

 Xu thế tất yếu?

Ai cũng biết tuổi dậy thì của “nam thanh nữ tú” nhà ta bây giờ tương đối sớm so với trước đây trong khi tuổi kết hôn ngày một cao. Khoảng cách đó đang ngày càng gia tăng. Trong thời gian đó người ta có một số nhu cầu sinh lý và tâm lý nhất định, nhất là những bạn sống tự lập, rất cần một điểm tựa để hài hoà về mọi mặt. Ai cũng biết khi nhu cầu của con người bị đè nén nhiều quá thì sẽ phát sinh các vấn đề khác (có thể xã hội dễ chấp nhận hơn như người hâm, người điên, hay động tay chân, rối nhiễu tâm lý... hoặc xã hội không chấp nhận như mại dâm,...).

Từ lúc biết yêu đến lúc lập gia đình, không ít bạn trẻ nghĩ rằng mình đã tìm được một nửa nhưng do nhiều điều kiện vật chất và cả những suy nghĩ cá nhân (đặc biệt con trai sợ nhiều thứ) trong 1 thời gian dài chưa thể cưới. Hoặc giả có người muốn cưới nhưng gia đình cản nên không thể. Vậy lúc đó phải… “làm gì”, hay là xem phim để “giải quyết vấn đề”? Khi ấy, sống thử là một trong các cách thức giải quyết tình trạng mâu thuẫn nói trên, và nó đã từng là một xu hướng của nhiều nước phương Tây. Hiện giờ có vẻ như các cách giải quyết mâu thuẫn khác chưa được tìm thấy nhiều. Đặc biệt với nhiều trường hợp gia đình phản đối mà 2 bên rất ưng thuận và quá cần tới nhau thì đó có thể là một cách giúp hai người nhận ra quyết định của mình có chính xác không, gia đình đúng ở những điểm nào. Nếu cứ quyết hôn nhân, bỏ qua gia đình cũng không được bởi đó là nơi mình được sinh ra, lớn lên, còn có bố mẹ, anh chị em mình ở đó.
 
Sống thử  là một cách giải quyết mâu thuẫn (khi yêu nhau mà chưa thể kết hôn) có nhiều mặt hợp lý và đã từng được áp dụng nhiều đối với các cặp nam nữ trước hôn nhân, đặc biệt ở những nước mà luật hôn nhân ràng buộc nhiều về kinh tế sau hôn nhân. Đó đã và vẫn đang là một xu thế nhiều bạn trẻ trên thế giới áp dụng, còn ở Việt Nam cũng đang ngày một trở nên tràn lan hơn, mặc dù hiểu biết của mọi người về vấn đề này  là chưa đúng. Một trong những nguyên nhân là do cấm nói tới nó. Cấm thì không thể hiểu đầy đủ được, mà nhiều người vẫn cứ làm nên mới có tình trạng hiện nay (sống thử không đúng cách).

Quốc Cường - Hồng Giang