Sinh viên ký sự (Kỳ 3): Đêm trắng… đêm đen Thứ Hai, 30/11/-0001, 00:00

Nghe có vẻ lạ và thương cảm cho cuộc sống của sinh viên, nhưng thật ra họ không đến mức quá bi đát, nếu không muốn nói là họ thích được như thế.

Nhà trọ chật chội, tối tăm, ẩm mốc là chuyện bình thường và họ cũng chẳng mấy khi kêu ca. Mà thật ra không chỉ có họ phải sống trong những không gian như vậy, ngay cả công nhân và những người lao động khác, những người tạm coi là có nhiều tiền hơn họ cũng phải sống như thế. Họ vẫn ngủ, ngủ ngon và say là khác, bất chấp những âm thanh và mùi vị như muốn đánh thức họ dậy, kéo ra khỏi giường. Thì ra, họ đang ngủ bù cho một đêm thức trắng.

Thức đêm cùng ánh đèn đường

Chơi đêm quá khuya, cửa nhà trọ bị khoá. Chẳng biết đi đâu, tiền thuê nhà nghỉ thì không có, không lang thang cho qua đêm thì biết ngủ ở đâu, làm gì? Đó có lẽ là “chuyện thường ngày ở huyện” với những sinh viên thích la cà và chơi đêm.

Đêm nào cũng thế, ngay chân cột đèn trước cửa Bách hoá Tổng hợp Thanh Xuân (Hà Nội), luôn có khoảng 4, 5 người ngồi uống nước, nhấm nhắt hạt dưa, cóc suốt cả đêm. Chẳng biết người bán hàng có trước hay khách uống nước qua đêm có trước trong cái quan hệ cung - cầu ấy, nhưng sự gắn bó giữa họ là quá khăng khít. Hàng chỉ bán ban đêm vì ngày không có chỗ, và khách cũng chỉ ngồi vào giờ đó vì sáng còn về ngủ bù hoặc… vật vờ đi học, đi làm.

Nhìn thấy họ, ngồi uống nước, nói chuyện tào lao trên giời dưới biển, thi thoảng lại văng tục hoặc đệm câu chửi thề rõ to…, nhiều người tưởng họ là người vô gia cư hoặc đám giang hồ, lưu manh đang chờ dịp quậy phá. Nhưng thật ra không phải, phần lớn họ là thanh niên, sinh viên đi chơi đêm quá giờ không về nhà được, hoặc cá biệt có trường hợp thích thưởng ngoạn cái thú lượn xe lòng vòng cả đêm hết phố này qua phố khác, lúc mệt thì dừng chân sà xuống quán cóc nghỉ.

Kể cũng lạ và đáng được thán phục, họ ngồi như vậy suốt cả đêm mà dường như “chẳng mần chi”. Khách đi xe buýt, người đi tập thể dục sớm, có hôm vẫn thấy họ ngồi, mặt tỉnh như sáo.

“Khách sạn 5 sao” gần nhà nghỉ bình dân

Có vẻ “ẩn dật” hơn so với nhóm sinh viên la cà quán nước. Nhóm sinh viên này có kiểu qua đêm xa nhà một cách “kín đáo, an toàn và ấm cúng”. Đó chính là những cửa hàng trò chơi điện tử mở thâu đêm. Dù thiếu ánh điện, không nhìn thấy rõ biển hiệu chào mời như những nhà nghỉ bên cạnh, nhưng nhìn ánh sáng lọt qua khe cửa xếp lúc 2, 3 giờ sáng, người ta biết chắc trong những cửa hàng đó đang có khách chơi game. 

Chẳng phải dân nghiền game, thi thoảng chỉ chơi giải trí, nhưng lần này, do bạn rủ quá “nhiệt tình”, lại thêm tí men bia, Hùng đồng ý chơi thâu đêm để đấu súng trong HalfLife. Đinh ninh là bạn rủ thì bạn bao, ai ngờ Hùng dính quả lừa. 9h đêm đến 7h sáng, 11 tiếng nhân 2.500 đồng cho bốn người, bạn Hùng hất cằm ra hiệu cho Hùng thanh toán. Nhưng lấy đâu ra đủ số tiền ấy. Chưa biết làm thế nào, họ tiếp tục chơi để "chống cháy" (nghĩ cách trả tiền). Đến 10h trưa, Hùng làm “hình nhân thế mạng”, giơ cái mặt hiền lành, thành khẩn ra để xin chủ hàng khất nợ. “Cũng may, ở hiền gặp lành”, Hùng lắc đầu che miệng ngáp ngủ đi về…

Thật ra, việc sinh viên chơi điện tử cả đêm ở quán đã có từ lâu chứ không phải mới xuất hiện trong thời gian gần đây như một số người biết. Họ có nhiều lý do cho việc ở lại. Có người vì mải chơi quên giờ về, có người chơi cả ngày, đến đêm mới nhớ ra là không đủ tiền trả thì tặc lưỡi chơi luôn qua đêm để sáng mai về lấy tiền trả một thể, và có người vì chẳng còn chỗ nương thân qua đêm thì vào đây chơi hoặc giả vờ chơi để ngủ tạm. Đúng là nhất cử lưỡng tiện!

Đêm bên hiên chùa

Đi sinh nhật bạn, buồn quá, Lâm rủ mấy đứa bạn đi uống rượu. Hết chân, đầu, cổ, cánh ngan, ngỗng lại đến ốc nóng. Cứ thế họ nhâm nhi cùng nỗi buồn và giật mình khi đã quá giờ về. Trèo tường không được, vì sau nhiều lần về nhà bằng đường… không ấy, chủ nhà đã phát hiện và làm luôn hàng rào dây thép B40 quấn gai trên tường. Lên nhà bạn, bạn đóng cửa. Ra nhà người quen, người quen đi vắng. Vào nhà nghỉ thì ngại, mà cũng không có tiền… Họ tính chuyện lang thang suốt đêm một lần cho biết mùi đời… phiêu bạt. Nhưng trời thì mưa rét, lại thêm đói, ý tưởng của họ bất thành. Cuối cùng, họ làm liều một phen vào chùa. Chẳng chăn màn, chẳng gối đệm, chỉ có mỗi chiếc áo mưa, họ trải ra và chìm vào giấc ngủ mặc đám muỗi vây xung quanh. Sáng sớm hôm sau, Lâm lò dò cùng bạn về phòng, kéo theo bao ánh mắt nhìn lạ lẫm cho bộ dạng của họ.

Tắm… trăng suông trên bãi giữa sông Hồng

Cái thú vào mỗi buổi chiều mát, ra bãi tre bên bờ sông Hồng, chầm chậm dạo trên cầu Long Biên, Chương Dương hóng gió hoặc xuống bãi giữa, giẫm những đôi chân trần trên cát để tận hưởng "cảm giác của biển" những mùa nước cạn là chuyện quá thường nhật. Nhưng nửa đêm, ra cầu Long Biên, xuống bãi giữa chơi cả đêm không ngủ thì quả thật là hiếm.

Muốn thay đổi không gian, tạm lánh những khu trọ chật trội, tù túng, họ rủ nhau ra sông Hồng làm sinh nhật, liên hoan cho… âm vang (giống Siêu trình diễn “Âm vang sông Hồng” của VTV mấy năm trước) hoặc muốn thử cảm giác tắm trăng suông trên sông, hoà mình giữa thiên nhiên. Trăng thanh, gió mát, lại được tự do hoàn toàn giữa khoảng không gian bao la thì còn gì bằng…

Để “giới thiệu” thủ đô với đám bạn ở quê và “báo cáo tổng kết” mấy tháng học nhân dịp sinh nhật, Cường kéo cả chục đứa bạn, cả trai lẫn gái từ tận Gia Bình (Bắc Ninh) ra chơi. Nhưng “số đen”, chủ nhà trọ không cho Cường dẫn bạn vào phòng vì lý do an ninh. Cằn nhằn một lúc, Cường liền nảy ra ý tưởng ra sông Hồng, vừa tự do thoải mái, vừa tiện đường cho mấy đứa bạn về quê nếu không thể… thức đêm cùng Hà Nội. Chẳng còn cách nào khác và cũng muốn thử một lần cho biết, nhóm bạn của Cường nhất trí thẳng tiến ra cầu Long Biên để xuống bãi giữa. Và như thể “chỉ có ta là duy nhất trên đời”, trong âm thanh “giật đùng đùng là giật đùng đùng” bằng chiếc đàn ghi ta, nhịp vỗ tay, vỗ đùi, hò zô nâng rượu, họ… thi nhau hát: Những thằng bé sống hè phố, chúng giống như hạt cái nhỏ nhoi…và Hà Nội ơi, Hà Nội rất nhiều sao…

Đêm trắng, đêm đen… Một vài ví dụ trên đây chưa phản ánh hết được những đêm thức trắng, cả khi không giường, màn trời chiếu đất trong cuộc sống cuả sinh viên. Đó như một lối sống, hoàn cảnh sống, người bảo khổ, kẻ bảo sướng, thi vị và lãng mạn. Nhưng dù có được nhìn nhận như thế nào, những đêm như thế vẫn diễn ra. Họ vẫn đang sống với chính mình bằng những gì thật nhất. Với họ, Tâm sự bạn trẻ chỉ xin có lời nhắn nhủ, hãy biết quan tâm đến sự an toàn và sức khỏe của mình hơn. "Đi đêm lắm ắt có ngày gặp ma!"…

Sơn Nam