Những quan niệm sai lầm về khả năng sáng tạo Thứ Hai, 30/11/-0001, 00:00

Hình minh hoạ
1) Chỉ một số người có khả năng sáng tạo tự nhiên còn phần lớn thì không.
Theo Amabile thì tất cả chúng ta đều sáng tạo ở một mức độ nào đấy. Sự sáng tạo xoay quanh một số yếu tố sau: sự trải nghiệm (bao gồm tri thức và kỹ năng nhìn nhận và giải quyết vấn đề), các kỹ năng liên quan, thiên phú suy nghĩ khác thường, sự kiên trì trong những thời điểm không lấy gì làm hứng thú cho lắm. Một phần quan trọng khác là khả năng tự thân vận động – nguyên nhân dẫn đến việc bắt tay vào thực hiện ý tưởng. Phần nhiều chúng ta không khơi được nguồn sáng tạo tiềm tàng là do đã bị môi trường làm việc bóp nghẹt thiên phú ấy.
2) Tiền là động cơ thôi thúc sự sáng tạo.
Khi Amabile đặt câu hỏi về những thúc đẩy của tiền bạc thì phần lớn đều cho biết rằng đó không phải là yếu tố họ nghĩ đến trong những suy nghĩ sáng tạo hằng ngày. Trong khi mọi người đều cần phải được đền bù hay chi trả xứng đáng với công sức bỏ ra thì tiền thưởng và tiền công chi trả cho những kế họach trình diễn thật sự có thể giết chết tính sáng tạo. Mọi người sẽ bắt đầu suy nhĩ rằng mọi hành động của họ đều được trả tiền, vì vậy họ chẳng dại gì mạo hiểm (hay thăng hoa cảm xúc) để lỡ mà không đúng ý lại thiệt thân. Nghiên cứu của Amabile chỉ ra rằng người ta cống hiến nhiều hơn trong môi trường làm việc có thể thôi thúc, đánh giá và công nhận sự sáng tạo của cá nhân ấy. Khi nào chúng ta nhiệt tình với những gì chúng ta làm và cảm thấy bị thách thức bởi nó, chúng ta sẽ đạt tới thang sáng tạo cao nhất.
3) Áp lực hạn chót cũng là yếu tố thúc đẩy sự sáng tạo.
Trong khi nhiều người tin rằng họ sẽ thật sự thăng hoa khi bị áp lực đè nặng thì nghiên cứu của Amabile chỉ ra rằng sự bức bách về thời gian ấy sẽ là vật chặn đáng kể lên sức sáng tạo. Một khoảng thời gian không còn bao nhiêu sẽ không cho phép chúng ta suy xét thấu đáo vấn đề và đưa ra những ý tưởng mới được.
4) Và sự sợ hãi, phiền muộn cũng góp phần thúc đẩy.
Nhiều người cho rằng sự hãi và cảm giác cô đơn có thể khuyến khích những suy nghĩ bay bổng, giải thoát khỏi những bó hẹp; và thực tế là một vài bài viết thuộc lĩnh vực tâm lý cũng cổ xúy cho suy nghĩ này với dẫn chứng là những văn hào và nghệ sỹ lừng danh. Dẫu vậy, nghiên cứu đề nghị một hướng trái lại. Niềm vui và tình yêu có mối tương quan tích cực với sự sáng tạo trong khi đó giận dữ, sợ hãi và âu lo chỉ đem lại những tiêu cực. “Một ngày hạnh phúc thường dự báo trước những sáng tạo trong ngày tiếp theo” – Amabile trả lời Fast Company như vậy trong một bài phỏng vấn.
5) Sự cạnh tranh sẽ tạo yếu tố tích cực hơn là cộng tác.
Trái với quan điểm chung (đặc biệt trong lĩnh vực tài chính và công nghệ cao) là sự cạnh tranh nội bộ sẽ kích thích sự sáng tạo trong giải quyết vấn đề, nghiên cứu của Amabile nhận thấy rằng việc phát huy tư tưởng sẽ thật sự bị rắc rối khi các thành viên của nhóm chăm chăm vào cạnh tranh với nhau hơn là cộng tác. Đơn giản là vì lúc ấy mọi người đều cố giành phần thắng hoặc sự thừa nhận về phần mình và mặc kệ tiến độ hay kết quả của dự án. Riêng những tập thể trao đổi thoải mái và cởi mở lại đưa ra nhiều ý tưởng sáng tạo nhất. Đừng quên một câu nói: “Khi bạn có một trái táo, tôi có một trái táo và chúng ta trao đổi với nhau, kết quả mỗi người sẽ có một trái táo. Nhưng khi bạn có một ý tưởng, tôi có một ý tưởng, chúng ta trao đổi với nhau và mỗi người nhận được hai ý tưởng”.
Bùi Nguyễn Quý Anh (theo Teresa Amabile)
Lượt xem: 599
Nhận xét(0 Nhận xét)
Chưa có nhận xét nào
Chúng tôi mong muốn nhận được nhận xét của bạn.
Bạn vui lòng nhập đầy đủ các trường có dấu *
Các tin mới hơn
- Hiệu ứng Zeigarnik và trí nhớ Thứ Sáu, 28/06/2024, 00:00
- Mối quan hệ toxic là gì? 5 dấu hiệu "tình yêu" độc hại Thứ Sáu, 17/05/2024, 14:00
- Mối quan hệ độc hại, vì sao lại khó buông bỏ? Thứ Sáu, 17/05/2024, 13:00
- 3 Đặc điểm nhận dạng một “ma cà rồng” cảm xúc? Thứ Năm, 16/05/2024, 14:00
- Liệu nỗi sợ và chấn thương tâm lý có thể giúp bạn sống tốt hơn? Thứ Sáu, 10/05/2024, 12:00
- Khi yêu thương đủ lớn mọi giới hạn điều được xóa nhòa Thứ Năm, 11/04/2024, 14:00
- MỐI QUAN HỆ LÀNH MẠNH Thứ Tư, 03/04/2024, 00:00
- Ngày Thế giới nhận thức về tự kỷ (2-4): Yêu thương, thấu hiểu, đồng hành cùng trẻ tự kỷ Thứ Ba, 02/04/2024, 00:00
- 3 điều không nên kiểm soát trong cuộc sống hôn nhân Thứ Sáu, 22/03/2024, 12:00
- Những hệ luỵ khi chồng nhận xét quá thẳng thắn về bạn đời Thứ Năm, 21/03/2024, 15:00