Khi teen chán n?n… Thứ Hai, 30/11/-0001, 00:00

Hương, lớp 11, thường là tâm điểm trêu chọc của các bạn trai trong lớp vì em sở hữu một thân hình “quá khổ”. Chính điều này đã khiến em cảm thấy tự ti về cơ thể mình, chán ghét bản thân. Có lần, em đã nhịn đói bốn ngày liền với mong muốn giảm cân đến mức bố mẹ phải đưa vào bệnh viện cấp cứu.

Thảo Nguyên, lớp 10, sau lần đi chơi “quá giờ giới nghiêm” với các bạn cùng lớp, bị bố mắng, đã rơi vào tình trạng trầm cảm trong gần hai tháng. Hàng ngày, ngoài bữa ăn tối cùng gia đình và giờ học trên lớp, em giam mình trong phòng riêng và không muốn tiếp xúc với bất kỳ ai.

Kiều Anh, học sinh lớp 9, không biết vì lý do gì mà bị bạn bè trong lớp “tẩy chay”, cũng rơi vào tình trạng chán nản kéo dài. Kết quả là thành tích học tập của em bị giảm sút đáng kể. Em sợ đến lớp và hơn một lần từng có ý định tự sát.

Ba trường hợp trên đây chỉ là số ít trong rất nhiều nguyên nhân dẫn đến tâm lý chán nản ở vị thành niên. Chán nản thực chất là một dạng biểu hiện của khủng hoảng tâm lý rất phổ biến ở lứa tuổi mới lớn do các em chưa được trang bị đủ những kỹ năng ứng phó vấn đề. Sự khủng hoảng tâm lý có thể gây ra bởi một cú sốc tâm lý như: thi trượt, mất người thân, bị lạm dụng, bị sỉ nhục hoặc chối bỏ… nhưng cũng có thể là do cách nhìn nhận của vị thành niên về bản thân, về các mối quan hệ với bạn bè, người thân và những sự việc diễn ra quanh mình.
Làm thế nào để nhận ra mình đang chán nản? Có lẽ nhiều người sẽ cho rằng đây là một câu hỏi thừa nhưng về mặt tâm lý, nó lại là một vấn đề rất quan trọng cần phải đề cập đến. Bởi vì, trong thực tế, không phải lúc nào chúng ta cũng có thể ý thức được đầy đủ chuyện gì đang xảy ra với bản thân mình. Vậy những dấu hiệu nào cho thấy bạn đang ở vào trạng thái chán nản? Dưới đây là một số gợi ý.

- Sự thay đổi về khẩu phần ăn uống hay cân nặng.

- Mất hứng thú trong các hoạt động yêu thích trước đây.

- Luôn cảm thấy mệt mỏi hay thay đổi trong thói quen ngủ.

- Hầu hết thời gian đều muốn ở một mình.

- Thể hiện cảm giác vô dụng, tội lỗi, buồn bã, mất hy vọng.

- Chán học,  kết quả học tập giảm sút đột ngột.

- Có những hành vi liều lĩnh, sử dụng rượu, chất ma tuý hay sinh hoạt tình dục thiếu sự kiểm soát.

- Có ý nghĩ hoặc hành vi huỷ hoại bản thân, tự tử.

- Hãy tìm đến người mà bạn tin tưởng nhất để nói chuyện.

- Giải tỏa bằng những thú vui giải trí lành mạnh như: tập thể dục, âm nhạc, giúp đỡ ai đó, hoặc tham gia những hoạt động văn hóa nghệ thuật.

- Xây dựng kế hoạch cho bản thân với những mục tiêu gần và xa.

- Xác định đây chỉ là một giai đoạn khó khăn tạm thời và bạn hoàn toàn có thể vượt qua bằng khả năng và nghị lực của mình.

Đôi khi, bạn có cảm giác chán nản nhưng lại không thể chia sẻ được cùng ai bởi vì bạn không biết làm gì, thậm chí không muốn nhắc tới chuyện đó hoặc không tìm được người tin tưởng để chia sẻ. Bạn hãy cố gắng tiếp cận những nguồn thông tin và sự trợ giúp khác từ phía bạn bè, giáo viên và các nhà tâm lý để có thể giúp chính mình vượt qua giai đoạn khó khăn này mà không để lại những hậu quả đáng tiếc.