Điều trị dự phòng nhiễm trùng cơ hội Thứ Tư, 06/08/2014, 00:00

I. Các biện pháp dự phòng không đặc hiệu

Người có HIV dù ở bất cứ giai đoạn nào cũng cần được hướng dẫn các biện pháp dự phòng không đặc hiệu nhằm tránh tiếp xúc với các tác nhân gây nhiễm trùng cơ hội.

1. Trong hoạt động hàng ngày:

- Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và nước sạch; nhất là sau khi tiếp xúc với thịt sống, với đất cát hoặc phân bón (phân tươi và phân hóa học) trong hoạt động nông nghiệp.
- Tránh tiếp xúc với phân người, phân các động vật nuôi trong nhà và các loài có lông vũ.
- Tránh tiếp xúc với chó mèo và các loài bò sát.
- Tránh bơi lội trong các ao, hồ, sông có ô nhiễm phân hoặc các chất thải của động vật hoặc người.
-  Khi đi du lịch: tránh chui vào các hang động tối tăm, ẩm mốc.
- Không hút thuốc, nếu không bỏ được thì nên giảm số điếu thuốc sử dụng trong ngày.
- Luôn có bao cao su trong tầm tay, sử dụng ngay từ đầu và đúng cách nếu có quan hệ tình dục, đồng thời, phải lưu ý hạn dùng của bao cao su cũng như các điều kiện bảo quản.
- Nên nhanh chóng ngưng sử dụng ma túy hoặc các thuốc gây nghiện qua đường tĩnh mạch. Nếu còn sử dụng cần đảm bảo các biện pháp vô trùng trong tiêm chích và tránh sử dụng chung bơm kim tiêm.
- Cần cẩn thận khi tiếp xúc với những người có triệu chứng ho hoặc những người đang bị thuỷ đậu, giời leo (Zona).
- Không dùng chung các dụng cụ răng miệng, dao cạo hoặc những vật dụng cá nhân có thể dính máu hoặc dịch tiết của người có HIV.
- Tránh châm cứu, xăm mình hoặc xỏ lỗ tai.

II. Các biện pháp dự phòng đặc hiệu

1. Dự phòng đặc hiệu bằng tiêm chủng:

Trẻ sinh ra từ bà mẹ có vi rút HIV cũng cần được tiêm phòng các loại thuốc tiêm chủng trong chương trình tiêm chủng quốc gia và một số thuốc tiêm chủng khác. Đối với trẻ đã có triệu chứng gợi ý nhiễm HIV hoặc có bằng chứng về suy giảm miễn dịch (giai đoạn 3 theo phân loại của WHO hoặc CDC) thì KHÔNG tiêm các thuốc chủng: Lao, Sởi, Thủy đậu, Quai bị và Rubella. Riêng những trẻ đã chích vắc xin ngừa lao (BCG) từ sơ sinh sẽ được theo dõi sát để phát hiện sớm và điều trị kịp thời các bệnh lý do BCG.

Đối với người trưởng thành có HIV, cần tiêm phòng vaccine viêm gan B (khi không có kháng thể HBc và kháng nguyên bề mặt HbsAg) và các vắc xin viêm não – viêm màng não, vắc xin phế cầu và cúm (nếu có điều kiện).

Như vậy, bên cạnh tác dụng của các thuốc ARV thì vai trò của các biện pháp dự phòng là không thể thiếu được trong quá trình điều trị và theo dõi tình trạng của người có HIV, từ đó góp phần vào việc kéo dài và nâng cao chất lượng sống cho họ. Bên cạnh đó, người có HIV cũng cần được tư vấn, cung cấp những kỹ năng theo dõi và các biện pháp dự phòng tùy từng giai đoạn lâm sàng để có những ứng phó cũng như tìm đến nguồn hỗ trợ phù hợp cho hoàn cảnh của mình.

Tâm sự bạn trẻ (tổng hợp)

Tài liệu tham khảo:
- Hướng dẫn thực hiện chăm sóc và điều trị HIV/AIDS (NXB Y học)
- Sổ tay thầy thuốc an toàn và thân thiện trong thời đại có HIV (Viện nghiên cứu phát triển xã hội ISDS)
- http://mail.pasteur-hcm.org.vn/anpham/duphong_nhiemtrungcohoi_hiv_aids.htm