Tr? em s? tích c?c ?ng phó v?i Thứ Tư, 25/07/2007, 17:29

Đây cũng là hoạt động thể hiện cam kết của Việt Nam tại Hội nghị tư vấn khu vực Đông Á-Thái Bình Dương về trẻ em và HIV/AIDS (Hội nghị tư vấn) tháng 3-2006. Hà Nội là địa phương đầu tiên trong số 6 tỉnh tham dự diễn đàn quốc gia “Tiếng nói của trẻ em và HIV/AIDS” đã khởi động vào sáng 17-7.

Tập hợp trẻ em - lực lượng chính trong các diễn đàn về các vấn đề của trẻ - luôn là khâu mất nhiều công sức. Đã từng có những “diễn đàn chân đất” thực sự là của trẻ lang thang, rất xúc động với những câu chuyện từ cuộc sống. Nhưng việc tập hợp trẻ em sẽ thật khó đối với các diễn đàn về trẻ em và HIV/AIDS.

Thực tế, các em có và thậm chí chỉ bị ảnh hưởng (do cha, mẹ người thân có HIV) khó có điều kiện tham dự vì nhiều lẽ: sức khỏe yếu, đã quá sợ những chỗ đông người và không muốn gánh thêm nhiều kỳ thị. Ngay cả các em đã dám bước lên diễn đàn cũng luôn mang tâm trạng dè dặt, đề phòng mà người lớn khó lòng hình dung hết. Đến cả ở hội nghị cấp quốc tế, được chuẩn bị hết sức chu đáo và cẩn thận như Hội nghị tư vấn năm ngoái cũng để lại cho nhiều người cảm giác này. Một cậu bé ở HP chỉ thuộc diện “bị ảnh hưởng” nhưng đã hết sức căng thẳng và vội vã lẩn tránh khi tình cờ nhìn thấy cô giáo tiếng Anh (là người nước ngoài) đang ở gần diễn đàn. Cũng như vậy, một cô bé 8 tuổi ở TP HCM có HIV, mồ côi cha mẹ (vì AIDS) hầu như không nói chuyện, chỉ trả lời các câu hỏi bằng hình vẽ. Phía sau em luôn có cán bộ của một tổ chức phi chính phủ (NGO) nào đó lặng lẽ quan sát và sẵn sàng can thiệp nhằm tránh tình trạng “bị tổn thương do được hỏi quá nhiều”.

Trở lại diễn đàn của Hà Nội vừa qua, 30 em tham dự thì đa số đều là trẻ có hoàn cảnh khó khăn, thuộc các mái ấm, TT giáo dục thường xuyên, chỉ có một em bị ảnh hưởng do có người thân nghiện hút. Nhưng câu chuyện của Ngọc Diệp, Mạnh Hà, Phương Anh... đã cho thấy các em từng chứng kiến, đã cảm nhận được thế nào là bị kỳ thị, thiệt thòi khi thấy các em nhỏ dù không có HIV nhưng không được đi học, bị cả người thân xa lánh. Những gương mặt quen như Tài Nam, Thanh Ngọc... từng tham dự một số diễn đàn liên quan đến trẻ đặc biệt khó khăn cũng có mặt, thể hiện sự tự tin trong  việc biểu đạt suy nghĩ qua phát biểu, diễn tiểu phẩm, kể chuyện...

Rõ ràng, khi có hiểu biết về HIV/AIDS, các em sẽ rất chững chạc khi trao đổi, thảo luận. Đặc biệt, thông điệp và câu hỏi mà các em đưa ra sẽ sát thực hơn, có sức nặng hơn, mang lại nhiều quyền lợi thiết thực cho các bạn cùng cảnh ngộ. Tuy nhiên, có “nghề” đi diễn đàn thôi thì chưa đủ, các em phải được cọ xát với những câu chuyện thực tế, để mỗi thông điệp đưa ra mang cả sự hiểu biết và nỗi bức xúc thật sự.

Hiện tại, trên 64 tỉnh thành của cả nước đều có trẻ em có và ảnh hưởng bởi căn bệnh này. Hà Nội có hơn 11.000 người có HIV, trong đó hơn 3.000 người đã sang giai đoạn AIDS. Có nghĩa là sẽ có rất nhiều trẻ em, con của những ông bố, bà mẹ trong số này chịu thiệt thòi cho dù em có hay không có HIV. Thông điệp từ “Tiếng nói trẻ em và HIV/AIDS” tại Hà Nội đã đưa ra 10 nội dung, tập trung vào chống kỳ thị, phân biệt đối xử. Trong đó, đã rất cụ thể như trường học phải giữ bí mật về tình trạng trẻ có và ảnh hưởng bởi HIV/AIDS; Tăng cường trao đổi, thuyết phục phụ huynh, người lớn tin tưởng, ủng hộ việc trẻ thuộc đối tượng này hòa nhập trong các môi trường giáo dục và xã hội; Mở thêm nhiều TT tư vấn cho trẻ.

Suy nghĩ của trẻ em Hà Nội cùng với trẻ em đại diện của 5 tỉnh, thành TP Hồ Chí Minh, Bắc Giang, Hải Phòng, Huế, An Giang sẽ được chuyển tới diễn đàn quốc gia “Tiếng nói trẻ em và HIV/AIDS” vào tháng 8 tới. Hy vọng các em sẽ thể hiện được tinh thần mà 24 quốc gia dự Hội nghị tư vấn nói trên xác định là “trẻ em tích cực tham gia ứng phó với HIV/AIDS toàn cầu”.

Hà Dương