Thêm một cơ sở pháp lý tin cậy dành cho các cán bộ y tế và những người có HIV Thứ Hai, 30/11/-0001, 00:00

Cách đây 5 năm, ngày 08/05/2000, Bộ trưởng Bộ Y tế đã ký quyết định ban hành “Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị nhiễm HIV/AIDS ở Việt Nam”. Trải qua quá trình thực hiện thực tiễn, văn bản này là cơ sở pháp lý tin cậy để các cơ sở y tế triển khai và thực hiện hoạt động chẩn đoán và điều trị nhiễm HIV. Tuy nhiên, cùng với sự thay đổi của thời gian, tình hình nhiễm HIV tại Việt Nam cũng như điều kiện điều trị nhiễm HIV của nước ta đã có nhiều thay đổi. Tỷ lệ người nhiễm HIV và chuyến sang giai đoạn AIDS gia tăng nhanh chóng (tính đến ngày 31/1/2005 nước ta có 90 844 người nhiễm HIV, trong đó có 14 560 người đã chuyển sang giai đoạn AIDS - số liệu của Tiểu ban giám sát, Cục Y tế dự phòng). Chính vì vậy mà nhu cầu tiếp cận với phương pháp điều trị kháng vi rút đặc hiệu (ARV) cũng ngày càng lớn. Thời gian qua, tuy khả năng đáp ứng việc điều trị, cung cấp thuốc và quản lý theo dõi điều trị nhiễm HIV của nước ta đã có nhiều cố gắng, khiến tình hình lây nhiễm được cải thiện nhiều, song khả năng chẩn đoán và điều trị nhiễm HIV của thầy thuốc (đặc biệt là tuyến tỉnh, huyện), một trong những yếu tố quan trọng nhằm hạn chế sự phát triển của bệnh, còn nhiều hạn chế. Mục tiêu của Chính phủ đến năm 2010 sẽ chăm sóc điều trị cho 90% người lớn, 100% phụ nữ có thai và 100% trẻ em nhiễm HIV, điều trị đặc hiệu cho 70% người nhiễm HIV chuyển sang giai đoạn AIDS. Chính vì vậy, những người làm công tác chẩn đoán và điều trị nhiễm HIV rất cần một văn bản hướng dẫn mới, phù hợp hơn với tình hình thực tiễn hiện nay. Việc ban hành “Hướng dẫn và chẩn đoán và điều trị nhiễm HIV” mới này sẽ đáp ứng được yêu cầu đó và sẽ được áp dụng rộng rãi trong tất cả các cơ sở khám chữa bệnh của nhà nước, tư nhân và bán công ở tất cả các Tỉnh/ Thành trên cả nước.

So với bản hướng dẫn chẩn đoán và điều trị nhiễm HIV năm 2000, bản Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị nhiễm HIV năm 2005 cụ thể và chi tiết hơn rất nhiều, đặc biệt là ở các mục Chẩn đoán điều trị các bệnh nhiễm trùng cơ hội, điều trị kháng retrovirus (ARV) và dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con, dự phòng sau phơi nhiễm do tai nạn rủi ro nghề nghiệp. Đặc biệt, bản hướng dẫn cũng đã chỉ ra rất chi tiết các phác đồ điều trị chuẩn, các loại thuốc điều trị hiện có tại Việt Nam cũng như điều kiện/ cơ sở áp dụng điều trị cho người có HIV. Đây cũng chính là những vấn đề đang bức xúc hiện nay, không chỉ đối với những người có HIV, những cán bộ y tế có liên quan mà còn của đông đảo những người quan tâm đến HIV/ AIDS. Trên thực tế không thể phủ nhận tầm quan trọng của việc điều trị các bệnh nhiễm trùng cơ hội, điều trị kháng ARV cho những người có HIV, vì đây là một trong những cách thức quan trọng giúp cải thiện tình trạng sức khỏe, kéo dài cuộc sống cho những người có HIV. Nhưng trên thực tế, việc thực hiện điều trị các bệnh nhiễm trùng cơ hội hay điều trị kháng ARV cho những người có HIV không phải lúc nào cũng diễn ra thuận lợi. Vì vậy, rất cần có những hướng dẫn cụ thể về vấn đề này, làm cơ sở pháp lý cho các cán bộ y tế, người có HIV thực hiện điều đó.

Nhằm giúp các cán bộ tư vấn, bác sỹ chẩn đoán và điều trị nhiễm HIV thực hiện hướng dẫn này một cách chính xác, khoa học, Bộ Y tế đã tổ chức hội thảo Triển khai Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị nhiễm HIV này cho đại diện các cán bộ y tế của các Tỉnh/Thành trong cả nước. Chính những cán bộ tham dự hội thảo sẽ là “những chuyên gia” hướng dẫn lại cho các cán bộ y tế ở cấp cơ sở. Đây là một hoạt động thiết thực và có ý nghĩa giúp cho quyết định của Bộ Y tế được triển khai một cách đồng bộ tại tất cả các cơ sở y tế, không phân biệt tuyến trung ương hay tuyến tỉnh, quận/ huyện, phường/ xã, không phân biệt cơ sở y tế của Nhà nước hay tư nhân, bán công.

Bên cạnh đó, Tâm sự bạn trẻ cũng nhận thấy, không chỉ các thầy thuốc chuyên khoa, các cán bộ tư vấn, chẩn đoán hay điều trị mà ngay cả những người có HIV và những người liên quan đến HIV cũng rất cần hiểu về hướng dẫn này. Điều đó sẽ giúp họ biết và thực hiện quyền lợi/ nghĩa vụ của mình cũng như tuân thủ đúng theo hướng dẫn của cán bộ y tế. Trong khi chờ đợi những động thái tích cực từ phía Bộ Y tế và các ban ngành có liên quan, Tâm sự bạn trẻ sẽ là cầu nối để các bạn có HIV và những người quan tâm tiếp cận với Văn bản Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị nhiễm HIV.

Ngọc Trang