Cứ yên tâm mà sống Thứ Hai, 30/11/-0001, 00:00

Cách đây gần 5 năm, Thu sinh con gái đầu lòng. Thời điểm đó, em chưa hiểu một chút gì về HIV. Thậm chí, cạnh nhà em, có chị y tá làm ở khoa ngoại vẫn hay kể chuyện về người nhiễm HIV mà Thu vẫn chẳng hiểu gì về nó. Trong suốt thời gian mang thai, em cũng vẫn không biết gì HIV. Không ai cho em biết em nên đi làm xét nghiệm phát hiện HIV sớm để điều trị dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con. Cho đến tận lúc em đi đẻ, xét nghiệm HIV bắt buộc trước khi đẻ mới phát hiện em nhiễm HIV.

Bác sĩ không nói cho em biết tình trạng của mình (chắc có nói cho chồng em và gia đình chồng biết) và chỉ dặn em không được cho con bú. Ba ngày sau sữa về căng quá, em hỏi chồng, chồng em cũng không dám nói, chẳng ai nói gì cho em cả. Lúc bấy giờ, chị chồng em mới bảo, trường hợp của em có nghi ngờ nhiễm HIV, một tuần sau xét nghiệm sẽ báo lại.  Em cứ hy vọng mãi nhưng chẳng có ai nói lại thì cuối cùng em cũng biết rằng em bị nhiễm HIV rồi.

Ngày hai vợ chồng Thu mới lấy nhau đến cái xe đạp cũng không có, phải ở trong căn nhà cấp 4 lụp xụp, vay mượn mãi mới mua được một bộ máy vi tính và một cái máy cắt chữ để làm. Làm được 2 tháng, Thu đẻ thì phát hiện nhiễm HIV thế là từ ngày đấy không có khách hàng nữa. Hàng xóm không ai dám vào, bạn bè không ai dám đến, đến cả đoàn thể đến thăm cũng chỉ đứng ngoài nói vọng vào: “Thu ơi Thu, bà đến thăm con nhá!” rồi đi về. Thậm chí, có một số người bảo phải đuổi 2 vợ chồng Thu đi, không cho ở phường ấy nữa.

5 tháng trời nhà Thu không có việc, con thì phải nuôi bằng sữa ngoài, hai vợ chồng Thu phải bán đi một mảnh đất để lấy tiền nuôi con và chi tiêu cho gia đình. Thu bảo với chồng, mình không thể sống như thế này được, mình như người trong bóng tối, chẳng biết gì. Chỉ biết, bảo là không cho con bú thì không cho con bú thế thôi. Bây giờ mình phải đi về Hà Nội để tìm hiểu thông tin.

Hai vợ chồng Thu đến bệnh viện Đống Đa, gặp các bác sĩ khám thì đến lúc đó, Nam cũng phải điều trị rồi. Còn Thu thì lượng CD4 vẫn còn cao nên chưa phải điều trị ARV. Cách đây 5 năm (năm 2004) thì thuốc điều trị ARV vẫn còn rất hiếm hoi và bệnh nhân phải tự mua. Đến giữa năm 2006 mới có các chương trình điều trị ARV miễn phí. Vì thế, tiền thuốc của Nam tốn tới 2triệu/tháng. Thế là khó khăn lại thêm khó khăn. Thu phải động viên chồng: “Còn người còn của! Phải sống khỏe mạnh thì mới làm việc được, nuôi con được”. Thu bắt đầu tìm hiểu thông tin về điều trị ARV. Các bác sĩ cho tờ rơi và vợ chồng Thu cũng đi nhặt nhạnh khắp nơi. Cứ đọc thông tin chỗ nào có câu lạc bộ là tìm đến để học hỏi và xin tờ rơi.

Nam điều trị được một tháng thì bị dị ứng thuốc, Thu lại phải ôm con theo chồng về Hà Nội. Cứ thế, Thu đi tìm hiểu thông tin và Nam uống thuốc gần 2 năm, mới thấy trên các phương tiện thông tin đại chúng có nói về uống ARV miễn phí.

Đến ngày ấy thì ở thị xã Nghĩa Lộ đã có nhiều người được phát hiện nhiễm HIV. Vợ chồng Thu bảo nhau, đến bây giờ thì công khai được rồi, cũng chẳng có gì mà phải dấu nữa vì mình đã hiểu về bệnh này rồi. Còn nhiều người không hiểu thì mình phải nói cho người ta hiểu. Thu và Nam  đến gặp giám đốc Trung tâm y tế dự phòng thị xã để chính thức xuất hiện công khai. Rồi với vốn tài liệu thu thập được ở Hà Nội, vợ chồng Thu Nam về tuyên truyền lại cho người dân nơi mình sinh sống. Một năm sau thì hàng xóm cũng hiểu ra vấn đề. Khi sự kỳ thị bớt đi thì nhà Thu Nam bắt đầu có việc làm. Từ đấy tinh thần của hai vợ chồng Thu Nam cũng phấn chấn và vững vàng làm ăn.

Từ ngày đó, có nhiều người nhiễm HIV tìm đến nhà Thu. Họ bảo nên thành lập một câu lạc bộ để cùng chia sẻ kiến thức về HIV và động viên nhau trong cuộc sống. Lúc mới đầu thành lập, câu lạc bộ chỉ có 5 người, cách hoạt động là rủ nhau đến một cái quán nào đấy ngồi nói chuyện, tâm sự với nhau. Dần dần, những người nhiễm HIV tìm đến nhà Thu rất đông, thậm chí có người từ thành phố Yên Bái cách Nghĩa Lộ đến gần 80 cây số cũng tìm vào nhà Thu để được nói chuyện, chia sẻ với nhau.

Khi Thu Nam công khai xuất hiện đi tuyên truyền thì việc làm cũng nhiều lên. Các ban ngành cũng quan tâm. Ở phường, mọi người cũng hiểu là bệnh này không đáng sợ lắm, cũng tạo điều kiện giúp đỡ. Vợ chồng Thu kinh doanh thì không phải đóng thuế, đến bây giờ mới phải đóng thuế môn bài ở mức thấp thôi. Đến năm 2007, Thu Nam đã xây được nhà 3 tầng đàng hoàng. Hai vợ chồng bảo nhau, bệnh này chưa thể chết ngay được. Mọi người chưa hiểu thì mọi người sợ thế thôi chứ bây giờ mình đã trải qua rồi thì mình cũng không thấy sợ nữa.