Bộ trưởng bộ Y tế phát biểu nhân tháng cao điểm phòng chống HIV/AIDS Thứ Hai, 30/11/-0001, 00:00

Thay mặt lãnh đạo Bộ Y tế, tôi xin gửi tới toàn thể quý vị lời chào trân trọng. Nhân dịp này, tôi xin gửi tới quý vị, đặc biệt là các anh, chị phóng viên, biên tập viên các báo, đài ở trung ương và địa phương, lời cảm ơn sâu sắc về sự hợp tác tích cực và những đóng góp to lớn của quý vị trong thời gian qua đối với ngành y tế nói chung và đối với công tác phòng chống HIV/AIDS nói riêng.

Trong những năm gần đây, tình hình lây nhiễm HIV/AIDS ở Việt Nam diễn biến rất phức tạp. Số người phát hiện nhiễm HIV/AIDS vẫn tiếp tục tăng. Tính đến ngày 30/9/2004, tổng số người nhiễm HIV được phát hiện ở nước ta đã lên tới 85.629, trong đó có 13.545 trường hợp đã chuyển sang giai đoạn AIDS và 7.791 người đã tử vong. Con số đó mới chỉ phản ánh số người được phát hiện, thực tế có thể còn những người bị nhiễm HIV/AIDS nhưng chưa được biết đến. Theo ước tính thì số người bị nhiễm HIV/AIDS trên thực tế có thể cao gấp 3 lần con số trên. Hầu hết những người nhiễm HIV là do tiêm chích ma tuý và đang ở độ tuổi thanh thiếu niên. Số liệu về tình hình nhiễm HIV/AIDS qua các năm cho thấy có xu hướng trẻ hoá trong số những người bị nhiễm. Tỷ lệ lây nhiễm HIV qua quan hệ tình dục cũng đang có dấu hiệu gia tăng ở nước ta, nhất là ở các tỉnh đồng bằng sông Cửu Long và vùng biên giới Tây Nam.

Có một thực tế đáng lo ngại và sự lây nhiễm HIV trong gia đình và cộng đồng ngày càng bộc lộ rõ nét, thể hiện qua số phụ nữ mang thai nhiễm HIV đã tăng lên, có những gia đình cả bố mẹ, con cái đều bị nhiễm HIV và tử vong do AIDS. Tỷ lệ nhiễm HIV trong nhóm phụ nữ mang thai trong toàn quốc tăng từ 0,02% vào năm 1994 tăng lên 0,39% vào năm 2002 (xấp xỉ 20 lần). Với tỷ lệ này, ước tính hàng năm nước ta có hàng ngàn phụ nữ mang thai bị nhiễm HIV. Cho đến nay chúng ta cũng đã phát hiện khoảng 400 trường hợp trẻ dưới 5 tuổi trên toàn quốc bị nhiễm HIV do lây truyền từ mẹ sang con.

Đại dịch HIV/AIDS ảnh hưởng khốc liệt đến toàn nhân loại, trong đó phụ nữ và trẻ em là những nhóm bị tác động sâu sắc nhất. Sự lây truyền HIV từ nam sang nữ cũng dễ dàng hơn nhiều so với sự lây truyền từ nữ sang nam. Phụ nữ có nguy cơ bị lây nhiễm cao hơn nam giới từ 2 đến 4 lần. Ngoài nguy cơ nhiễm HIV/AIDS, phụ nữ còn phải hứng chịu những hậu quả nặng nề mà đại dịch này gây ra. Đại dịch tấn công các gia đình gây nên những tổn thất sâu sắc về người và kinh tế, mà hầu hết đều đổ lên vai người phụ nữ. Gánh nặng này sẽ càng lớn khi chính người phụ nữ bị nhiễm HIV và gia đình không còn khả năng chi trả các chi phí chăm sóc sức khoẻ, không nhận được sự hỗ trợ của cộng đồng. Hậu quả của việc nhiễm HIV không chỉ làm mất sức lao động, nguy hại sức khỏe, dẫn đến cái chết đối với người phụ nữ nhiễm HIV, mà còn kéo theo nguy cơ nhiễm HIV của những trẻ sơ sinh do họ sinh ra. Bên cạnh phụ nữ, trẻ em cũng là nạn nhân chịu ảnh hưởng sâu sắc của đại dịch HIV/AIDS. Không chỉ phải chịu cảnh mồ côi, mà nhiều em bị chính căn bệnh này cướp đi sức khỏe và sự sống.

Để cảnh báo về nguy cơ và tác động của đại dịch HIV/AIDS đối với phụ nữ và trẻ em, cũng như kêu gọi nỗ lực của cộng đồng thế giới trong việc bảo vệ họ chống lại dịch bệnh nguy hiểm này, Liên hiệp quốc đã lấy chủ đề "Phụ nữ, trẻ em gái, và HIV/AIDS" làm tiêu điểm hành động cho các chương trình phòng chống HIV/AIDS của thế giới năm nay. Bên cạnh việc huy động nguồn lực và phòng ngừa, điều trị bệnh, các hoạt động tuyên truyền, vận động sẽ được đặc biệt nhấn mạnh.

Hưởng ứng cùng các quốc gia trên thế giới chống lại đại dịch nguy hiểm này, Ủy ban quốc gia phòng chống AIDS và phòng chống tệ nạn ma túy, mại dâm của Việt Nam đã phát động Tháng chiến dịch truyền thông phòng chống HIV/AIDS trên toàn quốc.Nhiệm vụ của chúng ta là phải đẩy mạnh tuyên truyền, vận động toàn xã hội tham gia vào công cuộc phòng chống HIV/AIDS, đặc biệt là sự tham gia của phụ nữ và trẻ em gái để đạt được mục đích của chiến dịch đề ra là “tập trung phòng chống lây nhiễm mới cho phụ nữ, trẻ em gái, thúc đẩy quyền bình đẳng của họ trong việc tiếp cận điều trị và làm giảm ảnh hưởng do AIDS gây ra”.

Với thế mạnh của mình, chúng tôi hy vọng đội ngũ phóng viên, biên tập viên của các báo, đài, cùng toàn thể quý vị sẽ có những đóng góp tích cực vào việc tạo nên một làn sóng tuyên truyền rộng khắp trong cả nước về phòng chống HIV/AIDS, lôi cuốn được sự tham gia của mọi thành viên trong cộng đồng, xã hội. Hoạt động truyền thông này không chỉ diễn ra trong năm nay, hay năm 2005, mà sẽ được tiếp diễn trong thời gian tới cho tới khi đại dịch HIV/AIDS được khống chế. Chúng ta hãy cùng hành động vì sức khỏe của phụ nữ và trẻ em gái; cùng hành động vì sự trường tồn của nhân loại.

     Xin chúc cho chương trình phòng chống HIV/AIDS của chúng ta thành công rực rỡ./."