Bài thơ tuyệt mệnh của người thanh niên bị AIDS Thứ Năm, 13/01/2005, 08:29

Lời rút ruột cuối cùng

Một nhà thơ thân thiết với tôi bấy lâu không xuất hiện trên văn đàn. Anh bỗng tìm đến phòng làm việc của tôi với một bộ mặt khá xương xẩu. Nghe nói có dạo anh hay uống rượu, nhiều khi uống một mình say mềm. Hôm nay anh đến không có rượu và cũng không ''phê'' như mọi lần.

Anh nói: ''Mình nghĩ lại rồi. Cái đau thì cũng qua đi. Buồn tủi cũng chẳng lấy lại hai thằng con. Chỉ tiếc rằng mình không bảo vệ được con trong cái rốn tệ nạn ma tuý ập đến chóng vánh quá!''.

Rồi anh móc trong túi áo một tờ giấy học sinh và xúc động nói: ''Mấy hôm vừa rồi lục lại những đống ảnh cũ của gia đình chợt thấy có một mảnh giấy trong đó có những dòng thơ...''. Anh cố giấu những giọt nước mắt còn vương trên khoé mắt. Nỗi đau mất những người con vì HIV/AIDS làm anh chai sạn. Anh đưa cho tôi xem một bài thơ. Những dòng chữ nghiêng ngả, đớn đau làm cho mắt tôi bỗng nhoè đi: ... ''Có sợi gió mong manh vương tới/ Se chỉ buồn vá áo cho ai?/ Có người cha âm thầm như đá/ Uống rượu với hồn chợt thấy - phố rơi/ Rồi con sẽ ra đi trả lại cho đời/ Những nuối tiếc không bao giờ lấy lại/ Những ân hận lỗi lầm đã trải/ Khi tuổi thơ không biết giữ yên lành/ Giờ đây con chỉ tự trách mình/ Những giọt lệ... lặng câm lăn xuống đất...''.

Bài thơ này không có tựa đề và được Phạm Hoài Nam viết trong tuyệt vọng. Mấy tháng trước khi biết mình đã ở ''giai đoạn cuối'', Nam thường thức rất khuya với những con chữ tuyệt mệnh này. Bài thơ có 5 khổ nhưng đến khổ cuối chưa kịp viết trọn vẹn thì Nam đã ra đi. Ở lề trái còn ghi mấy chữ nguệch ngoạc, gấp gáp: ''Còn nữa - hai khổ''. Vậy mà cái chết trắng không để cho Nam được trăng trối nốt với người cha của mình...

Anh nhà thơ xứ Lạng đốt điếu thuốc đỏ rực nơi đầu tay chậm rãi nói: Trong hai thằng con, Nam là người thừa hưởng ''cái chất'' của bố. Nó có khiếu nghệ thuật, biết đánh đàn, biết vẽ. Thực ra nó là đứa con ngoan nhất nhà. Nam học khá, có dạo học ở trường cấp II còn được làm liên đội phó... Cuộc sống của gia đình trông cậy vào đồng lương của anh (ngày ấy anh là công nhân đội đường dây và trạm thuộc Công ty điện lực Lạng Sơn). Ngoài thời gian học, Nam còn nhận làm thuê lắp phụ tùng xe đạp Trung Quốc, ngày đỡ đần giúp cha mẹ được trên dưới chục ngàn đồng.

Những năm 1992, khi nhà tôi còn ở phường Tam Thanh, TP.Lạng Sơn - một điểm du lịch thu hút nhiều khách thập phương và cả dân tứ chiếng kéo đến mang theo cơn lốc ma tuý. Rất không may địa bàn nhà anh ở lại là ''điểm nóng'' ma tuý. Nhiều thanh niên mới lớn đã là ''món mồi'' của bọn chúng nhằm tới rủ rê, lôi kéo, đầu độc. Đã có lần Nam tâm sự với bố: ''Một thằng bạn rủ con ''thử một lần'' cho biết. Nhưng con không làm. Thử để mà chết à. Phải không bố?''. Anh tin thằng Nam và thấy nó chững chạc hẳn...''.

Vậy mà trong một lần Phạm Hoài Nam cùng bạn bè bí tỉ trong trận nhậu tơi bời và chỉ vì một câu khích bác của bạn bè, cả bọn kéo nhau ''chui'' vào ống kim tiêm để ''lên tiên''... Nam về khóc và khai với bố sự việc. Năm 1998, bố mẹ bán hết cả tivi, quạt trần, giường tủ... để có tiền đưa Nam đi cai tận Hà Tây. Sau gần 7 tháng cai nghiện, Nam đỡ một thời gian. Nhưng bạch phiến đã không chịu buông tha, chúng lại lôi Nam vào vòng xoáy của ma tuý, đẩy Nam trượt sâu trở thành một con nghiện bệ rạc. Có những lúc tĩnh tâm, Nam dồn nén tâm can, trút tình cảm của mình vào một lá thư tâm sự với Phạm Hoa Sơn nói về lỗi lầm của mình và cái đeo bám chết người của ma tuý, cảnh tỉnh em lánh xa. Nhưng ôi thôi, thằng em của Nam cũng đã là đệ tử của "cái chết trắng" từ lúc nào.

Đọc thư anh được mấy hôm, Sơn bị bắt trong một lần đang sử dụng chất ma tuý. Lúc này, Nam mới té ngửa người... Có lẽ, từ nỗi ân hận này mà sức khoẻ Nam suy sụp đi trông thấy... Quá lo sợ, gia đình anh nhà thơ chuyển nhà sang khối Hùng Vương thuộc phường Chi Lăng sinh sống, mong hòng chúng xa được những bạn bè xấu và những tệ nạn xã hội... Nhưng cái tang tóc vẫn ập đến liên tiếp với gia đình anh.

Sau khi Phạm Hoa Sơn (sinh năm 1975) phát bệnh, từ giã cõi đời được 8 tháng thì đến lượt Phạm Hoài Nam (sinh năm 1971) bỗng thấy da mình lở loét. Trước Nam, cũng đã có vài ''chiến hữu'' lặng lẽ ra đi. Có nhiều khi nghe tiếng kèn đám ma ai oán ở khu phố, Nam chạy vào trong nhà trùm chăn và... làm thơ!.

Nan giải cuộc chiến chống lại ''cái chết trắng''

Anh nhà thơ nhìn về phía xa. Anh bảo, mấy tháng mất liền hai người con, anh như người điên dại, lúc nào cũng muốn say cho quên đi sự đời. Tóc anh bạc trắng mái đầu... Đến khi tìm thấy bài thơ của Phạm Hoài Nam để lại, anh như lấy được thăng bằng. Có đêm anh nằm ngủ mơ thấy thằng Nam về động viên anh vượt qua những tháng ngày đau khổ...

Không nói ra nhưng tôi thấu hiểu nỗi niềm của anh nhà thơ. Quê tôi cũng không hiếm những gia cảnh như anh. Từ khi mở cửa đường biên và với hoạt động buôn bán sôi động, Lạng Sơn trở thành tâm điểm của cả nước về các hoạt động thương mại, du lịch. Cùng với đó, các tệ nạn xã hội từ khắp ngả đổ về miền biên ải xứ Lạng. Tại bản địa, lớp trẻ mới lớn gồm đủ thành phần con nhà buôn bán giàu có, quan chức và một bộ phận thanh niên ăn chơi đua đòi đã tạo nên ''cơn lốc ma tuý'' hoành hành trên dưới 100 xã, phường, thị trấn của 11 huyện, thị trong tỉnh. Nếu như 6 tháng đầu năm 2004, số người tử vong vì AIDS là 103 người thì đến ngày 20.9, số người chết đã là 804, cứ một vài ngày lại có một ''đám chết trẻ''...
Tuy thế gần đây, các nhà hàng, khách sạn, quán karaoke ở TP.Lạng Sơn, thị trấn Đồng Đăng mọc lên như nấm. Trong đó nhiều cơ sở dịch vụ massage, thư dãn, karaoke xanh đỏ chứa đựng nhiều hiểm hoạ của các tệ nạn xã hội... Đối diện với hiểm hoạ ấy, bộ máy tổ chức phòng chống HIV/AIDS từ tỉnh đến cơ sở còn mỏng về lực lượng, thiếu, yếu cán bộ chuyên môn nghiệp vụ. Thêm nữa, việc ngăn chặn, xử lý các tệ nạn xã hội chưa thực sự ''đủ mạnh'', chưa đủ sức răn đe cho nên các đối tượng xấu không sợ, thậm chí có nhiều đối tượng mới ra tù lại phạm tội tiếp v.v...

...Trước lúc chia tay, anh nhà thơ cho biết mới đi thăm mộ con về và ở nghĩa địa Cầu Ngầm, Kéo Tấu (TP.Lạng Sơn) mới xuất hiện thêm mấy ngôi mộ phủ đầy vòng hoa trắng. Anh tâm sự: ''Dạo này cuộc sống cũng tạm ổn. Vợ chồng mua được cái máy rửa xe túc tắc ngày cũng kiếm vài chục nghìn. Vừa có đồng ra đồng vào, vừa có niềm vui khi những chiếc xe của mọi người được gột rửa bụi trần bóng loáng, sạch đẹp... À, mình định đặt tít cho bài thơ của thằng Nam là ''Nỗi ân hận muộn mằn'' cho con được trọn vẹn lần cuối, cho linh hồn nó được thanh thản, toại nguyện!''.

Nói rồi anh chào tôi ra về trong buổi chiều chạng vạng. Bóng anh chếch chéo trong ánh nắng chợt ửng lên từ những trận rét buốt cuối đông. Nhưng, ngoài kia, cánh hoa đào miền biên ải đã nở...