Ảnh hưởng của đại dịch HIV/AIDS đến dân số của các nước Thứ Hai, 30/11/-0001, 00:00

Tại những nước này, những tiến bộ trong việc chăm sóc sức khoẻ trong vòng 50 năm trở lại đây đang bị kéo lùi lại. Bởi vì HIV/AIDS đã cướp đi mạng sống của hàng triệu người trẻ tuổi, những người đang trong độ tuổi sinh sản.

Vùng sa mạc tiểu Saharan là khu vực bị ảnh hưởng nhiều nhất bởi đại dịch HIV/AIDS. 2/3 số người bị nhiễm HIV/AIDS trên thế giới tập trung tại khu vực này, trong đó 7,5% số dân từ 15-49 tuổi nhiễm HIV/AIDS. Tại đây, HIV/AIDS và các bệnh liên quan là nguyên nhân hàng đầu gây nên cái chết. Nam Phi là quốc gia có số người nhiễm HIV/AIDS cao nhất thế giới: 5,3 triệu người. Còn ở Swaziland có tỷ lệ phơi nhiễm cao nhất: 39% người trưởng thành bị nhiễm HIV. Cái chết vì HIV/AIDS và các bệnh liên quan đã làm cho tuổi thọ trung bình ở các nước Botswana, Lesotho, Mozambique, Zambia and Zimbabwe chỉ còn chưa đến 40 tuổi. Tuy nhiên, một trong những tín hiệu lạc quan đó là trong một vài năm gần đây, tỷ lệ nhiễm HIV/AIDS ở khu vực tiểu Saharan không tăng. Nhưng hồi chuông cảnh báo về nạn dịch HIV/AIDS tại khu vực này vẫn tiếp tục gióng lên.

Bên cạnh đó, vùng Caribbean là khu vực có tỷ lệ thanh niên nhiễm HIV/AIDS cao thứ hai trên thế giới (2,3% số dân từ 15-49 tuổi nhiễm HIV/AIDS). Ngoài ra, tỷ lệ những người nhiễm HIV/AIDS đang gia tăng ở Đông Âu, Trung Á và các quốc gia thuộc khu vực Đông - Đông Nam Á như Trung Quốc, Indonexia, Việt Nam. Tại Ấn Độ, tuy tỷ lệ những người trưởng thành nhiễm HIV/AIDS chưa đến 1% dân số nhưng con số này cũng đã xấp xỉ 5 triệu người.

Mặc dù dân số ở các nước đang bị ảnh hưởng nghiêm trọng bởi đại dịch HIV/AIDS vẫn tiếp tục gia tăng nhưng tỷ lệ này vẫn thấp hơn tỷ lệ người mới bị lây nhiễm HIV/AIDS. AIDS có thể sẽ làm tuyệt chủng dân số ở Botswana, Nam Phi và Swaziland. Quan trọng hơn, nền kinh tế và sợi dây liên kết trong xã hội của những nước này bị ảnh hưởng bởi thiếu đàn ông và phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ. Bên cạnh đó số lượng trẻ mồ côi cha mẹ cũng tăng lên rất nhanh.

Thật khó dự đoán tương lai của đại dịch AIDS, điều này phụ thuộc vào hiệu quả của các chương trình phòng chống HIV/AIDS trong cộng đồng, sự sẵn có của các phương pháp điều trị cho những người nhiễm, các loại vaccine phòng bệnh trong tương lai (hiện nay điều này vẫn còn xa vời) và những nguồn tài chính, nhân lực dành cho những cố gắng này.

Dân số thế giới được dự báo sẽ đạt mức 9 tỷ người vào năm 2050, dựa vào các dự báo về tỷ lệ sinh và tỷ lệ tử ở các khu vực trên thế giới. Mặc dù tỷ lệ sinh ở những khu vực và những quốc gia đang giữ mức gia tăng dân số cao đang có chiều hướng giảm song số lượng dân số thế giới không chỉ phụ thuộc vào điều đó mà phụ thuộc vào mức giảm như thế nào. Trong khi đó, HIV là một cuộc khủng hoảng không tiên đoán được và có thể làm đảo lộn các dự báo về dân số thế giới cũng như dân số của mỗi quốc gia. Và sự thay đổi này có thể tác động sâu sắc đến nền kinh tế, môi trường, sức khoẻ và chất lượng cuộc sống của người dân mỗi quốc gia cũng như mỗi khu vực trên thế giới.

Ngọc Trang (Biên dịch)